Οι δικαστές της Ιταλίας αποφάνθηκαν την Παρασκευή κατά της κράτησης των πρώτων μεταναστών που στάλθηκαν στην Αλβανία, επιφέροντας ένα σημαντικό πλήγμα στην πολιτική της κυβέρνησης Μελόνι.
Η κυβέρνηση της Τζόρτζια Μελόνι υπέγραψε στα τέλη του 2023 μια συμφωνία με τα Τίρανα που προέβλεπε τη δημιουργία δύο κέντρων κράτησης στην Αλβανία. Εκεί θα μεταφέρονταν οι μετανάστες που διασώζονταν στη Μεσόγειο και θα υπέβαλαν αίτημα χορήγησης ασύλου. Η ακροδεξιά πρωθυπουργός της Ιταλίας και οι σύμμαχοί της παρουσίασαν τη συμφωνία ως «πρότυπο» για την Ευρώπη.
Η Μελόνι παρουσίασε λεπτομερώς το περιεχόμενό της σε μια ανεπίσημη συνάντηση στις Βρυξέλλες την Πέμπτη.
Η συμφωνία αυτή, διάρκειας πέντε ετών, αφορά τους ενήλικους άνδρες που εντοπίζονται από το πολεμικό ναυτικό ή την ιταλική ακτοφυλακή στη ζώνη έρευνας και διάσωσης, στα διεθνή ύδατα.
Η Ρώμη έχει επανειλημμένα καυχηθεί ότι πολλές χώρες της ΕΕ ενδιαφέρονται για το σχέδιο Μελόνι ως τρόπο επεξεργασίας των αιτήσεων ασύλου σε πολίτες από χώρες εκτός του μπλοκ, και οι Βρυξέλλες παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις.
Ωστόσο την Παρασκευή, λίγες μόλις ημέρες αφότου το σχέδιο τέθηκε σε λειτουργία, ιταλικό δικαστήριο ακύρωσε την κράτηση στα αλβανικά κέντρα των πρώτων αιτούντων άσυλο που είχαν μεταφερθεί εκεί αυτήν την εβδομάδα.
Πλέον η πρώτη ομάδα μεταναστών που στάλθηκε στην Αλβανία θα πρέπει να γυρίσει πίσω στην Ιταλία.
Οι δικαστές αποφάνθηκαν σχετικά με την κράτηση δώδεκα ανδρών από το Μπαγκλαντές και την Αίγυπτο που περισυνελέγησαν στη Μεσόγειο και μεταφέρθηκαν από ιταλικό πολεμικό πλοίο τη Δευτέρα.
Κατά την διάρκεια της αυριανής ημέρας, οι δώδεκα μετανάστες που βρίσκονται στα δύο ιταλικά κλειστά κέντρα της Βόρειας Αλβανίας αναμένεται να μεταφερθούν στην Ιταλία, με πλοίο της ιταλικής ακτοφυλακής.
Οι υπόλοιποι τέσσερις είχαν ήδη επιστρέψει, χθες, διότι επρόκειτο για δύο ανήλικα και δύο άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς κατηγορίες.
Οι αιτήσεις για άσυλο των δώδεκα μεταναστών έχουν απορριφθεί από τις ιταλικές αρχές, αλλά θα έχουν στην διάθεσή τους δύο εβδομάδες για να προσφύγουν κατά της απόφασης αυτής.
Το δικαστήριο της Ρώμης έκρινε ότι πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σημαίνει ότι οι εν λόγω μετανάστες δεν πληρούν τα κριτήρια για κράτηση στην Αλβανία και θα πρέπει να μεταφερθούν στην Ιταλία.
«Η άρνηση επικύρωσης των κρατήσεων σε αλβανικές δομές και περιοχές… οφείλεται στην αδυναμία αναγνώρισης των κρατών προέλευσης των κρατουμένων ως ασφαλών χωρών», δήλωσε η πρόεδρος του δικαστηρίου Λουτσιάνα Σαντζιοβάνι, προσθέτοντας ότι οι μετανάστες είχαν ως εκ τούτου «δικαίωμα να μεταφερθούν στην Ιταλία».
Μελόνι: «Τη Δευτέρα θα συνεδριάσει το υπουργικό συμβούλιο, τα εμπόδια θα ξεπεραστούν»
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι αναφέρθηκε στην απόφαση του δικαστηρίου της Ρώμης.
«Θα βρω μια λύση και στο πρόβλημα αυτό. Συγκάλεσα ήδη υπουργικό συμβούλιο για τη Δευτέρα, για να εγκρίνουμε κανόνες που να μας επιτρέψουν να ξεπεράσουμε το εμπόδιο αυτό. Δεν νομίζω ότι είναι αρμοδιότητα της δικαιοσύνης να ορίζει ποιες είναι ή δεν είναι ασφαλείς χώρες. Είναι αρμοδιότητα της κυβέρνησης και κατά συνέπεια θεωρώ ότι η κυβέρνηση πρέπει να αποσαφηνίσει καλύτερα τι σημαίνει ασφαλής χώρα», τόνισε η Ιταλίδα πρωθυπουργός.
Ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών Ματέο Πιαντεντόζι, παράλληλα, πρόσθεσε ότι «η κυβέρνηση θα προσφύγει μέχρι και στο ανώτατο δικαστήριο της χώρας».
Το κόμμα Αδέλφια της Ιταλίας της Μελόνι κατηγόρησε τους «πολιτικοποιημένους δικαστές», λέγοντας στο X ότι η «σοκαριστική» απόφαση καθιστά «αδύνατη» την επιστροφή των παράτυπων μεταναστών.
Πρόκειται για το δεύτερο πλήγμα στο αμφιλεγόμενο πρόγραμμα, αφού τέσσερις από τους 16 αρχικούς μετανάστες που μεταφέρθηκαν αυτή την εβδομάδα διαπιστώθηκε ότι ήταν «ευάλωτοι» και έπρεπε να σταλούν στην Ιταλία.
Η επικεφαλής του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος της αντιπολίτευσης Έλλυ Σλέιν, δήλωσε ότι όλοι γνώριζαν ότι οι δικαστές θα αποφάσιζαν κατά των κρατήσεων «όχι επειδή είμαστε μάντεις, αλλά επειδή διαβάζουμε τους νόμους».
«Καταργήστε το και ζητήστε συγγνώμη από τους Ιταλούς», είπε στην Μελόνι, προσθέτοντας ότι “η συμφωνία που κάνατε με την Αλβανία... κάθε άλλο παρά υπόδειγμα είναι, παραβιάζει το διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο”.
Μόνο μετανάστες που προέρχονται από μια λίστα 22 κρατών και έχουν ταξινομηθεί ως ασφαλείς, μπορούν να σταλούν στην Αλβανία. Η Αίγυπτος και το Μπαγκλαντές είναι μεταξύ αυτών, αλλά μια πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου (ΔΕΚ) για το θέμα κατέστησε αδύνατη την κράτησή τους στην Αλβανία, ανέφερε η δήλωση των δικαστών.
«Οι κρατήσεις δεν επικυρώθηκαν κατ’ εφαρμογή των αρχών, δεσμευτικών για τα εθνικά δικαστήρια και την ίδια τη διοίκηση, όπως ορίζονται στην πρόσφατη απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε ο πρόεδρος του δικαστηρίου Σαντζιοβάνι.
″Σέβομαι τις αποφάσεις των δικαστών αλλά θα ήθελα να τυχαίνουν σεβασμού και εκείνες της κυβέρνησης”, δηλώνει ο ΥΠΕΞ Ταγιάνι
Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι αναφέρθηκε στην απόφαση του δικαστηρίου της Ρώμης να μην επικυρώσει την κράτηση των 12 μεταναστών που βρίσκονται στο δύο ιταλικά κλειστά κέντρα της Βόρειας Αλβανίας.
″Συνηθίζω να σέβομαι τις αποφάσεις της δικαστικής εξουσίας, αλλά θα ήθελα να τυχαίνουν σεβασμού και οι αποφάσεις της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας. Η δημοκρατία βασίζεται στη διάκριση των εξουσιών. Η δικαστική εξουσία πρέπει να εφαρμόζει τους νόμους, όχι να τους χρησιμοποιεί για να εμποδίζει την κυβέρνηση να τους χρησιμοποιεί”, δήλωσε ο αρχηγός της ιταλικής διπλωματίας.
Γαλλία: Δεν είναι εφικτό να εφαρμοστεί στη Γαλλία ένα σχέδιο μεταφοράς των μεταναστών σε τρίτες χώρες, λέει ο πρωθυπουργός Μπαρνιέ
Η μεταφορά μεταναστών προς τρίτες χώρες, όπως το έκανε η Ιταλία με την Αλβανία, δεν είναι εφικτό να εφαρμοστεί στη Γαλλία, για «νομικούς και θεσμικούς λόγους» ανέφερε ο πρωθυπουργός της χώρας Μισέλ Μπαρνιέ.
«Δεν πιστεύω ότι αυτή η ιδέα είναι εφικτή στη Γαλλία», τόνισε ο Μπαρνιέ. Αλλά «θα συνεργαστούμε ακόμη περισσότερο με τις χώρες διαμετακόμισης ή με τις χώρες αναχώρησης (των μεταναστών). Αυτό κάνει εξάλλου η Ιταλία, με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τη Λιβύη ή με την Τυνησία και εμείς θα συνεργαστούμε με αυτές τις χώρες», πρόσθεσε.