«Πρέπει να ξαναρχίσουμε από το μηδέν», μου είπε ένας υποστηρικτής του Δημοκρατικού Κόμματος και στον τόνο της φωνής του ήταν ευδιάκριτος ο θυμός και η απογοήτευση. «Περίμενα πτώση, αλλά όχι σε αυτό σημείο», πρόσθεσε ένας δεύτερος, απορημένος από το συντριπτικά χαμηλό ποσοστό που έφερε ο Ματέο Ρέντσι στην εκλογική μάχη της 4ης Μαρτίου. Από την άλλη, ένα μέλος του Κινήματος Πέντε Αστέρων μοιάζει να μην κατανοεί την έκπληξη των υποστηρικτών του Δημοκρατικού Κόμματος: «Ήταν αναμενόμενο το αποτέλεσμα. Δεν καταλαβαίνω πώς περίμεναν ανοδική πορεία οι ψηφοφόροι του Ρέντσι».
Μουδιασμένη και διασπασμένη ξύπνησε η Ιταλία έπειτα από μία μαραθώνια καταμέτρηση ψήφων: Από τη μία ο Βορράς και το Κέντρο με την Κεντροδεξιά και από την άλλη ο Νότος με το Κίνημα Πέντε Αστέρων. Η κακή πολιτική των τελευταίων ετών, η απογοήτευση από την υψηλή φορολογία, η ανεργία και οι χειρισμοί γύρω από τη μετανάστευση, αφάνισαν την μετριοπάθεια και ενίσχυσαν την οργή. Από τους πρωταγωνιστές των εκλογών, λοιπόν, το… Όσκαρ κερδίζει το θυμικό καθώς αυτό όρισε το αποτέλεσμα εκτοξεύοντας στην κορυφή τον Λουίτζι Ντι Μάιο και το αντισυστημικό Κίνημα Πέντε Αστέρων, αλλά και τον απρόβλεπτο Ματέο Σαλβίνι και την εθνικιστική Λέγκα.
Δεν είναι τυχαίο ότι η εφημερίδα Corriere della Sera κάνει λόγο για «σκοτάδι μετά τις κάλπες», επισημαίνοντας πως η πολιτική γεωγραφία της χώρας έχει αλλάξει δραστικά, με το κυβερνητικό μέλλον να παραμένει άγνωστο.
Σε ανάλογο κλίμα κινείται και το think-tank Teneo, το οποίο αναφέρει ότι το αποτέλεσμα μεταμόρφωσε δραματικά το ιταλικό πολιτικό τοπίο, με τις επιπτώσεις του να προβλέπονται διαρκείας. Όσο για τη διαπραγματευτική διαδικασία μέχρι το σχηματισμό κυβέρνησης οι αναλυτές του Teneo προδικάζουν ότι θα αποδειχθεί δύσκολη, μακροχρόνια και με αβέβαιη έκβαση.
Πράγματι, οι πυλώνες που στήριξαν τον δικομματισμό όλων αυτών των ετών έχουν καταρρεύσει, παρασύροντας τον φιλόδοξο αλλά υπερβολικά αλαζόνα Ματέο Ρέντσι, ο οποίος είδε το κόμμα του να συγκεντρώνει μόλις το 19%.
Άλλωστε, όπως μου είπε η δημοσιογράφος, αναλύτρια και βραβευμένη συγγραφέας Μάρτα Οταβιάνι, το εκλογικό αποτέλεσμα αποκαλύπτει ότι οι Ιταλοί «καταψήφισαν και δεν υπερψήφισαν», ακολουθώντας περισσότερο το συναίσθημα παρά τη λογική. Βέβαια, όπως τόνισε είναι εμφανής η ανάγκη για αλλαγή και εξέφρασε την ελπίδα οι πολιτικές δυνάμεις να την αντιληφθούν και να προχωρήσουν στις απαιτούμενες κινήσεις. Προς το παρόν, πάντως, η Ιταλία είναι διασπασμένη, με τη Λέγκα να «κλέβει» ψήφους από τη Φόρτσα Ιτάλια, αλλά και να κατακτά ακόμα και περιοχές που επλήγησαν από τους πρόσφατους σεισμούς και ιστορικά ανήκαν στην Αριστερά, ενώ από την άλλη το Κίνημα Πέντε Αστέρων κερδίζει τον Νότο.
«Ο Ματέο Σαλβίνι και ο Λουίτζι Ντι Μάιο είναι οι δύο ηθικοί νικητές αλλά τώρα πρέπει προσέξουν πώς θα χειριστούν το προβάδισμά τους. Τα κομματικά προγράμματά τους, κυρίως σχετικά με την οικονομία, δε συμβαδίζουν», πρόσθεσε η δημοσιογράφος και κατέληξε επισημαίνοντας πως το παιχνίδι βρίσκεται στα χέρια του προέδρου της Δημοκρατίας, Σέρτζο Ματαρέλα, «στη θέση του οποίου πολλοί λίγοι θα ήθελαν να βρεθούν». Προσεκτική, η Μάρτα Οταβιάνι δεν προχώρησε σε προβλέψεις αλλά εμφανίστηκε βέβαιη σχετικά με τη δυσκολία την οποία ο πρόεδρος της Δημοκρατίας θα κληθεί να αντιμετωπίσει για να διευκολύνει το σχηματισμό μίας σταθερής κυβέρνησης. «Είναι ακόμα πολύ νωρίς για προβλέψεις. Υπάρχουν ακόμα πολλά ανοιχτά σενάρια και δε θα με εξέπληττε αν βρεθούμε προ εκπλήξεων ή χάους», κατέληξε.
Όλα αυτά, τη στιγμή που ο Ματέο Σαλβίνι, έχοντας παραγκωνίσει τον επικεφαλής της Φόρτσα Ιτάλια, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, και με αέρα μοναδικού νικητή της κεντροδεξιάς δηλώνει πως «ο ιταλικός λαός μας ζήτησε να πάρουμε από το χέρι αυτή τη χώρα». Με ασυγκράτητο ενθουσιασμό έκανε λόγο για «εκπληκτική νίκη», υποσχέθηκε να κυβερνήσει τον τόπο και πιστός στη φιλοσοφία του κόμματός του τόνισε πως «οι Ιταλοί αποφασίζουν για τους Ιταλούς και όχι οι Βρυξέλλες ή το Παρίσι». Η πορεία της ανανεωμένης Λέγκας (χωρίς την προσθήκη «του Βορρά») είναι αλματώδης καθώς κατάφερε να συγκεντρώσει 18% την ώρα που στις εκλογές του 2013 είχε αγγίξει το 4%. Πολλοί υποτίμησαν τη δύναμη του λαϊκιστή Σαλβίνι, ο οποίος ξεκίνησε νωρίς την προεκλογική καμπάνια του, επισκέφθηκε περιοχές όπου συνήθως κυριαρχούσαν οι υποψήφιοι της Κεντροαριστεράς και χρησιμοποίησε προς όφελός του τις τηλεοπτικές εκπομπές δίνοντας υποσχέσεις για θέσεις εργασίας και επαναλαμβάνοντας το σλόγκαν του «Πρώτα οι Ιταλοί» δεσμευόμενος ότι θα διώξει τους «κακούς» μετανάστες και θα κρατήσει τους «καλούς».
Από την άλλη, οι γκριλίνοι με επικεφαλής τον 31χρονο Ντι Μάιο έγιναν η πρώτη δύναμη με 32%, σηματοδοτώντας το τέλος μίας εποχής και την έναρξη μίας άλλης, όπου οι συντελεστές του πεντάστερου κινήματος δεν θεωρούνται πια γραφικοί, αλλά εκείνοι που θα διαμορφώσουν το πολιτικό μέλλον της Ιταλίας.
Διαβάστε επίσης: