“Καμίαν και ανασπάλω σε” δε θα σε ξεχάσω ποτέ στην ποντιακή διάλεκτο, 19 Μαΐου, ημέρα μνήμης της γενοκτονίας του ελληνισμού του Πόντου.
Τα δύο ζητήματα που απασχολούν συνήθως την τάση μας να διαφωνούμε ακόμη και για όσα θα έπρεπε να αποτελούν εθνική υπόθεση (αλλά κι αυτό το “εθνικό” πολλοί το αρνούνται, παρότι συνήθως δημοσία δαπάνη τρεφόμενοι) είναι εάν πρόκειται πράγματι για γενοκτονία ή για εθνοκάθαρση (λες και είναι τρομερή η διαφορά) και το ποιος είναι τελικά ο ακριβής αριθμός των θυμάτων (λες και είναι δυνατόν να προσδιοριστεί ποτέ με ακρίβεια). Στο πρώτο θέμα παραθέτω τον ορισμό της γενοκτονίας βάσει της «Σύμβασης για την Πρόληψη και Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας» που ψηφίστηκε ομόφωνα από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 1948. Σύμφωνα με τη Σύμβαση, ως γενοκτονία ορίζεται «οποιαδήποτε από τις ακόλουθες πράξεις που διαπράττονται με πρόθεση την ολική ή μερική καταστροφή μιας εθνικής, εθνοτικής, φυλετικής ή θρησκευτικής ομάδας ως τέτοιας»:
α) Φόνος μελών της ομάδας.
β) Πρόκληση σοβαρής βλάβης της σωματικής ή διανοητικής ακεραιότητας των μελών της ομάδας.
γ) Η εκ προθέσεως υποβολή των μελών της ομάδας σε συνθήκες διαβίωσης, οι οποίες δύνανται να επιφέρουν την ολική ή μερική φυσική εξόντωση της ομάδας.
δ) Η επιβολή μέτρων για την παρεμπόδιση των γεννήσεων στο πλαίσιο της ομάδας.
ε) Η αναγκαστική μεταφορά παιδιών από τη μία σε άλλη ομάδα.
Διωγμοί είναι οι ενέργειες κυρίως κρατικών οργάνων που αποβλέπουν στη φυσική ή ηθική εξόντωση συνήθως ενός συνόλου ανθρώπων ενώ η εθνοκάθαρση αφορά την εκδίωξη μίας αλλοεθνούς ομάδας προκειμένου να καταστεί μία περιοχή εθνικά ομοιογενής.
Η εθνοκάθαρση αφορά τη βίαιη απομάκρυνση μιας εθνικής ομάδας από τον τόπο κατοικίας της, και όχι τη συστηματική εξόντωση των μελών της, αλλά, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, σε πολλές περιπτώσεις η βίαιη απομάκρυνση ισοδυναμεί με εξόντωση, άρα με γενοκτονία…
Όσο για τον αριθμό των θυμάτων, ο υπολογισμός τους δίνει αριθμούς που κυμαίνονται από 100.000 έως 353.000 σ’ ένα σύνολο χριστιανών του Πόντου, 1.000.000. Έτσι, ακόμη κι αν δεχτεί κανείς τη χαμηλότερη εκτίμηση ή κάποιον ενδιάμεσο υπολογισμό, ο αριθμός παραμένει τεράστιος και εμπίπτει σαφέστατα στον ορισμό της γενοκτονίας.
Σε κάθε περίπτωση, η 19η Μαΐου είναι μία μέρα μνήμης που πρέπει να μας βρίσκει ομόθυμα ενωμένους στο εθνικό αίτημα για την αναγνώριση ενός εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας ως προϋπόθεση μαζί με άλλες «εκκρεμότητες» μιας ειλικρινούς και σταθερής φιλίας με την άλλη πλευρά.