Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) καταδίκασε σήμερα, Τρίτη 16/1/2024, την Ελλάδα για παραβίαση του δικαιώματος στη ζωή, λόγω του θανάσιμου πυροβολισμού ενός επιβάτη από δεκατρείς πυροβολισμούς του Λιμενικού Σώματος στη μηχανή σκάφους που μετέφερε πρόσφυγες κοντά στο νησί της Ψερίμου το 2014, κατά τη διάρκεια επιχείρησης προστασίας των θαλάσσιων συνόρων, με στόχο την ακινητοποίηση του σκάφους και τη σύλληψη του οδηγού.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι οι ελληνικές αρχές δεν είχαν θεσπίσει σαφείς κανόνες για την (εν δυνάμει θανάσιμη) οπλοχρησία στις επιχειρήσεις του Λιμενικού, με τους λιμενικούς να επικαλούνται ξεπερασμένους και ανεπαρκείς ”κανόνες εμπλοκής” του 1992 για τη ρίψη πυροβολισμών κατά του σκάφους.
Στην απόφαση του Δικαστηρίου αναφέρεται επίσης ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση του Λιμενικού Σώματος δεν είχε σχεδιαστεί και προετοιμαστεί επαρκώς και ότι η ”εξαιρετικά επικίνδυνη” ρίψη δεκατριών (13) πυροβολισμών κατά της μηχανής του σκάφους ισοδυναμεί με δυσανάλογη χρήση βίας και κίνδυνο για τη ζωή των επιβατών που θα έπρεπε να είχε προβλεφθεί από τους λιμενικούς.
Πλέον, η χώρα μας καλείται να πληρώσει και 80.000 ευρώ στους τρεις πρόσφυγες από την Συρία, Douaa Alkhatib, Nourredin Tello και Lana Tello, οι οποίοι προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Η καταδίκη αφορά επίσης την αναποτελεσματική διερεύνηση του περιστατικού εκ μέρους των ελληνικών αρχών. Η υπόθεση είχε αρχειοθετηθεί στην Ελλάδα από τον Εισαγγελέα του Ναυτοδικείου και τον Εισαγγελέα του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου. Κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας, οι δύο πρόσφυγες που τραυματίστηκαν από τους πυροβολισμούς δεν κλήθηκαν ποτέ να καταθέσουν. Οι καταθέσεις των μαρτύρων που ελήφθησαν κατά την προκαταρκτική ανάκριση φαίνεται να είναι πανομοιότυπες και προσαρμοσμένες στις καταθέσεις των λιμενικών. Ωστόσο, ο Εισαγγελέας του Ναυτοδικείου δεν ζήτησε νέα κατάθεση από τους μάρτυρες. Επίσης, δεν εξέτασε διεξοδικά σημαντικά στοιχεία, όπως την ιατροδικαστική έκθεση του θύματος και τις ελλείψεις της βαλλιστικής έκθεσης, και κατέληξε στο ίδιο συμπέρασμα με την Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) και την εκδοχή του Λιμενικού Σώματος για το περιστατικό.