Τα φώτα όλου του κόσμου θα είναι από αύριο 20 Νοεμβρίου έως κι τις 16 Δεκεμβρίου στραμμένα σε μια μικρή και πολύ πλούσια λωρίδα γης, το Κατάρ που φιλοξενει το Μοντιάλ του 2022.
Μια χώρα, που ως Έλληνες γνωρίζουμε για τις περίφημες «επενδύσεις» των Καταριανών που είτε ήρθαν και έφυγαν νύχτα, είτε ακυρώθηκαν και δεν έφτασαν ποτέ!
Ποια είναι όμως η μικροσκοπική αυτή χώρα αυτή που βρίσκεται στην παγκόσμια σκηνή, για πρώτη ίσως φορά, φιλοξενώντας την γιορτή του ποδοσφαίρου;
Το Κατάρ, είναι μια χερσόνησος στον Περσικό Κόλπο δίπλα από την Σαουδική Αραβία, σε σχήμα αντίχειρα, έχοντας εξασφαλίσει για τα σχεδόν 3 εκατ. πολιτών του μια πλούσια ζωή που «χρηματοδοτείται» από τα υπεράκτια κοιτάσματα φυσικού αερίου.
Είναι ένα από τα πλουσιότερα κατά κεφαλήν κράτη στον κόσμο, χρήματα που χρησιμοποίησε αφειδώς για να φιλοξενήσει το παγκόσμιο κύπελο, και να καταπλήξει το σύμπαν με τα ωραιότερα και πιο Hi teck στάδιά του.
Η εικόνα του μουντιάλ θα ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο μέσω του μεγαλύτερου δορυφορικού δικτύου ειδήσεων στον αραβικό κόσμο, το Al Jazeera που έχει την έδρα του στην Ντόχα.
Αυτό που ίσως δεν γνωρίζουμε όμως, είναι ότι η μουσουλμανική αυτή κουκίδα στον χάρτη, έχει μια από τις μεγαλύτερες Αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις στην περιοχή, και δεν είναι η μόνη. Στρατιωτική βάση διαθέτει και η Τουρκία, στο Chatar.
Η θέση του Κατάρ στον κόσμο
Εκτός από την Σαουδική Αραβία, το Κατάρ βρίσκεται κοντά στο Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και απέναντι από το Ιράν με το οποίο μοιράζεται το τεράστιο υπεράκτιο κοίτασμα φυσικού αερίου.
Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού του ζει στην πρωτεύουσα Ντόχα καθώς η χώρα είναι κυρίως επίπεδη και έρημη, με θερμοκρασίες που φτάνουν και τους 50 βαθμούς Κελσίου το καλοκαίρι, με υψηλή υγρασία.
Αυτός είναι άλλωστε ο λόγος που το μουντιάλ δεν έγινε τον Αύγουστο αλλά στην «καρδιά του χειμώνα».
Διακυβέρνηση
Το Κατάρ είναι ένα έθνος που ελέγχεται απόλυτα από τον εμίρη του, Σεΐχη Ταμίμ μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι.
Ο 42χρονος Σεΐχης, ανέλαβε την εξουσία τον Ιούνιο του 2013 όταν ο πατέρας του παραιτήθηκε. Στα χέρια του βρίσκεται η απόλυτη εξουσία στη χώρα, αν και διαθέτει ένα συμβούλιο 45 συμβούλων το οποίο ωστόσο εξαντλείται στην συμβουλευτική.
Όπως και σε άλλα αραβικά κράτη του Κόλπου, τα πολιτικά κόμματα απαγορεύονται, όπως και τα ανθρώπινα ή εργατικά δικαιώματα, όπως η σύσταση συνδικάτων ή η απεργία.
Δεν υπάρχουν ανεξάρτητες οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ μόλις το 10% περίπου του πληθυσμού είναι πολίτες που απολαμβάνουν τα τεράστια κρατικά προνόμια καθώς οι ξένοι παραμένουν σχεδόν πάντα αποκλεισμένοι από οποιαδήποτε σχέση με το κράτος.
Η ιστορία
Η ιστορία της χώρας είναι απόλυτα συνυφασμένη με αυτήν την οικογένειας Αλ Θάνι, που κυβερνά το Κατάρ από το 1847.
Πριν ήταν αρχικά υπό την Οθωμανική και μετά τη Βρετανική Αυτοκρατορία, με το Κατάρ να κατακτά την ανεξαρτησία του μόλις το 1971 από τους Βρετανούς που εγκατέλειψαν την περιοχή.
Οι εξαγωγές πετρελαίου ξεκίνησαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και χρειάστηκε μέχρι το 1997 ώστε το Κατάρ να ξεκινήσει τις εξαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Με τα χρήματα που πλέον ρέουν άφθονα στη χώρα, χρηματοδοτούνται πολυτελείς κατασκευές, μεγάλες επενδύσεις σε δυτικές και αραβικές χώρες και φυσικά το Al Jazeera, το οποίο έφερε μια «αραβική άνοιξη» στα μέσα μαζικής ενημέρωσης του αραβόφωνου κόσμου και φυσικά στήριξε την «Αραβική Άνοιξη» του 2011.
Το δεύτερο μεγάλο καμάρι του Κατάρ, είναι η Qatar Airways, μια από τις μεγαλύτερες σήμερα αεροπορικές εταιρείες στον κόσμο για ταξίδια μεταξύ Ανατολής-Δύσης.
Διεθνής πολιτική
Το Κατάρ ακολουθεί μια υπερσυντηρητική μορφή σουνιτικού Ισλάμ, γνωστή ως Ουαχαμπισμός, αν και σε αντίθεση με τη γειτονική Σαουδική Αραβία, οι ξένοι μπορούν να πίνουν αλκοόλ, αν και στην περίπτωση του Μουντιάλ απαγορεύτηκε.
Το Κατάρ υποστήριξε τους ισλαμιστές στην Αραβική Άνοιξη του 2011, συμπεριλαμβανομένων των Αδελφών Μουσουλμάνων της Αιγύπτου και του πρώην προέδρου της Αιγύπτου Μοχάμεντ Μόρσι, καθώς και εκείνων που ξεσηκώθηκαν κατά του Σύρου προέδρου Μπασάρ Άσαντ.
Το Al Jazeera έγινε διάσημο παγκοσμίως για τη συνέντευξη του ηγέτη της Αλ Κάιντα Οσάμα Μπιν Λάντεν ενώ το Κατάρ έχει καταφέρει να ισορροπεί ανάμεσα στις καλές του σχέσεις με την Χαμάς, τις ΗΠΑ και τους Ταλιμπάν.
Ωστόσο, η υποστήριξή του προς τους ισλαμιστές, οδήγησε σε ένα πολυετές μποϊκοτάζ της χώρας από το Μπαχρέιν, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ, το οποίο έληξε πριν από 2 χρόνια με την βοήθεια του Τζο Μπάιντεν.
Στρατιωτική παρουσία
Η σχέση της χώρας με τις ΗΠΑ δεν εκπλήσσει ουσιαστικά κανέναν.
Άλλωστε η Ντόχα ήταν αυτή που επέτρεψε στα δυτικά στρατεύματα να χρησιμοποιούν το έδαφός της στη διάρκεια του Πολέμου του Κόλπου το 1991, ενώ διαθέτει μια τεράστια Αμερικανική αεροπορική βάση, την Al Udeid.
Τα αμερικανικά στρατεύματα άρχισαν να χρησιμοποιούν κρυφά τη βάση μετά την 11η Σεπτεμβρίου η οποία και παρέμεινε ενεργή με την εισβολή στο Αφγανιστάν.
Η ύπαρξή της ωστόσο, έγινε δημόσια γνωστή κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στη Μέση Ανατολή του τότε αντιπροέδρου Ντικ Τσένι τον Μάρτιο του 2002, αν και η αμερικανική παρουσία στη χώρα συνεχίστηκε για χρόνια.
Η Κεντρική Διοίκηση του στρατού στο Al Udeid ήταν αυτή που το 2003 διεξήγαγε αεροπορικές επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Συρία, κατά του Ισλαμικού Κράτους αλλά και στην εκκένωση της Καμπούλ το 2021. Σήμερα, εξακολουθεί να φιλοξενεί 8.000 Αμερικανούς στρατιώτες.