To Πεντάγωνο των ΗΠΑ είπε την Πέμπτη πως οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις κατέρριψαν ένα οπλισμένο τουρκικό drone που πλησίασε στα 500 μέτρα αμερικανικές δυνάμεις στη βορειοανατολική Συρία, σε μια σπάνια περίπτωση χρήσης στρατιωτικής ισχύος από τις ΗΠΑ εναντίον ενός άλλου μέλους του ΝΑΤΟ.
Ο πτέραρχος Πάτρικ Ράιντερ, εκπρόσωπος Τύπου του Πενταγώνου, έκανε λόγο για «λυπηρό περιστατικό« και είπε ότι οι Αμερικανοί στρατιώτες αναγκάστηκαν να πάνε σε καταφύγια επειδή η Τουρκία βομβάρδιζε στόχους κοντά.
Τόσο ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν, όσο και ο νέος επικεφαλής του γενικού επιτελείου, πτέραρχος Μπράουν, μίλησαν με τους Τούρκους ομολόγους τους γρήγορα μετά το συμβάν για να τονίσουν πόσο εκτιμούν τη σχέση με την Τουρκία, μα και την ανάγκη να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά στο μέλλον και να διασφαλίζεται η ασφάλεια του αμερικανικού προσωπικού.
Η απόφαση της κατάρριψης οπλισμένου drone συμμαχικής χώρας «ελήφθη λόγω μέριμνας και του δικαιώματος αυτοάμυνας για ανάληψη κατάλληλης δράσης για την προστασία αμερικανικών δυνάμεων» είπε ο Ράιντερ, προσθέτοντας πως «δεν είχαμε ένδειξη ότι η Τουρκία στόχευε σκόπιμα αμερικανικές δυνάμεις».
Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν νωρίτερα στο Associated Press πως η κατάρριψη διετάχθη μετά από πολλές κλήσεις σε αξιωματούχους των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, υπογραμμίζοντας πως αμερικανικές δυνάμεις ήταν στην περιοχή και ότι οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ θα αναλάμβαναν δράση για την προστασία τους αν το drone δεν έφευγε.
Ο Ράιντερ είπε πως οι αμερικανικές δυνάμεις είδαν τουρκικά drones να προβαίνουν σε πλήγματα γύρω από τη Χάσακα κατά τις 7.30πμ (τοπική ώρα) και κάποια πλήγματα ήταν εντός μιας αποκαλούμενης αμερικανικής «περιορισμένης ζώνης επιχειρήσεων», μόλις ένα χιλιόμετρο από τις αμερικανικές δυνάμεις. Όπως είπε, λίγο μετά ένα τουρκικό drone μπήκε πάλι στη ζώνη «με κατεύθυνση προς τα εκεί όπου ήταν οι αμερικανικές δυνάμεις».
Αξιωματικοί έκριναν πως αποτελούσε απειλή και αμερικανικά μαχητικά F-16 το κατέρριψαν κατά τις 11.40, είπε ο Ράιντερ, προσθέτοντας πως δεν τραυματίστηκαν Αμερικανοί στρατιωτικοί.
Το περιστατικό έλαβε χώρα την ίδια ημέρα που επίθεση με drones σκότωσε δεκάδες άτομα στην ελεγχόμενη από τη συριακή κυβέρνηση Χομς. Τα drones, που ήταν φορτωμένα με εκρηκτικά, εξερράγησαν σε στρατιωτική τελετή αποφοίτησης όπου βρίσκονταν νεαροί αξιωματικοί και οι οικογένειές τους. Επιπλέον 240 άνθρωποι τραυματίστηκαν, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Συρίας. Οι συριακές ένοπλες δυνάμεις κατηγόρησαν αντάρτες «υποστηριζόμενους από γνωστές διεθνείς δυνάμεις» χωρίς να κατονομάσουν κάποια οργάνωση και απείλησαν να απαντήσουν «με πλήρη ισχύ».
Η Συρία είναι σε εμφύλιο εδώ και πάνω από μια δεκαετία, και η χώρα είναι χωρισμένη σε περιοχές που ελέγχονται από τη συριακή κυβέρνηση του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, αντάρτες που συνδέονται από την αλ Κάιντα, μαχητές που υποστηρίζονται από την Τουρκία στα βορειοδυτικά και κουρδικές δυνάμεις στα βορειοανατολικά, με τις οποίες συνεργάζονται οι ΗΠΑ εναντίον του Ισλαμικού Κράτους. Μέχρι τώρα στον πόλεμο έχουν σκοτωθεί μισό εκατομμύριο άνθρωποι, έχουν τραυματιστεί εκατοντάδες χιλιάδες και έχουν καταστραφεί πολλά τμήματα της χώρας.
Κατά κανόνα οι αμερικανικές και οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, συντονίζονται στενά στις αεροπορικές επιχειρήσεις. Ωστόσο η Τουρκία θεωρεί πως οι κουρδικές δυνάμεις οι οποίες συνεργάζονται με τις αμερικανικές δυνάμεις «ευθυγραμμίζονται» με το κουρδικό ΡΚΚ.
Οι ΗΠΑ έχουν περίπου 900 στρατιωτικούς στη Συρία που διεξάγουν επιχειρήσεις κατά ανταρτών του Ισλαμικού Κράτους. Η Τουρκία δεν προέβη άμεσα σε σχόλια, ωστόσο το πρακτορείο Anadolu ανέφερε πως η τουρκική υπηρεσία πληροφοριών, ΜΙΤ, προέβη σε επιχείρηση κατά του ΡΚΚ και της κουρδικής πολιτοφυλακής στη Συρία (YPG), λέγοντας πως χτυπήθηκαν αποθήκες όπλων και πυρομαχικών που θεωρείται ότι χρησιμοποιούνταν από ομάδες «σαμποτάζ» των οργανώσεων. Επίσης, πραγματοποίησε αεροπορικές επιθέσεις σε Ιράκ και Συρία εναντίον κουρδικών στόχων, μετά την επίθεση αυτοκτονίας έξω από το υπουργείο Εσωτερικών της χώρας νωρίτερα αυτή την εβδομάδα.
Σε συνέντευξη Τύπου μετά την επίθεση ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν είπε ότι Τούρκοι αξιωματούχοι των υπηρεσιών πληροφοριών διαπίστωσαν πως οι δύο δράστες είχαν φτάσει από τη Συρία, όπου είχαν εκπαιδευτεί. Είπε ότι η Τουρκία θα στόχευε στόχους στη Συρία και το Ιράκ που ανήκουν στο ΡΚΚ ή τις YPG.
To συμβάν της Πέμπτης έρχεται να προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες εντάσεις μεταξύ της Τουρκίας και των ΗΠΑ, αν και η Τουρκία παραμένει στρατηγικής σημασίας σύμμαχος για τις ΗΠΑ και μέλος του ΝΑΤΟ. Αμερικανοί αξιωματούχοι και κοινοβουλευτικοί έχουν ασκήσει κριτική για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις καθυστερήσεις σχετικά με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ενώ στην Τουρκία υπάρχει έντονη ενόχληση για την καθυστέρηση της έγκρισης της πώλησης 40 νέων μαχητικών F-16 και κιτ εκσυγχρονισμού αεροσκαφών του τύπου που διαθέτει ήδη η Τουρκία- η οποία υπενθυμίζεται πως πριν λίγα χρόνια είχε εκδιωχθεί από το πρόγραμμα των F-35 λόγω της αγοράς πυραύλων S-400 από τη Ρωσία. Επίσης, ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν έχει κατηγορήσει τις ΗΠΑ ότι υποστήριξαν το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 κατά της κυβέρνησής του, κάτι οι ΗΠΑ αρνούνται κατηγορηματικά- ενώ παράλληλα αρνούνται να εκδώσουν τον κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος ζει στην Πενσιλβάνια και θεωρείται από τον Ερντογάν ως ενορχηστρωτής του πραξικοπήματος του 2016.
Οι ΗΠΑ θεωρούν το ΡΚΚ τρομοκρατική οργάνωση, μα δεν έχουν προσδιορίσει ως τέτοια τις YPG, με τις οποίες συνεργάζονται στενά στη βόρεια Συρία- και δεν θεωρούν πως αποτελούν απειλή για την Τουρκία.
Με πληροφορίες από Associated Press