Οι πτήσεις προς το Καζακστάν ακυρώνονται αφού το διεθνές αεροδρόμιο του Αλμάτι, το πιο πολυσύχναστο της χώρας, καταλήφθηκε από διαδηλωτές την Τετάρτη, εν μέσω των μαζικών αναταραχών που προκλήθηκαν από την αύξηση της τιμής του υγροποιημένου αερίου στις αρχές του έτους.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με πρακτορείο ειδήσεων Sputnik που επικαλείται πληροφορίες από το υπουργείο εσωτερικών της χώρας, οκτώ άντρες της αστυνομίας και της εθνικής φρουράς σκοτώθηκαν και άλλοι 317 τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια των αναταραχών σε πολλές περιοχές του Καζακστάν.
Τη βοήθεια της Ρωσίας ζητά ο πρόεδρος για να αντιμετωπίσει την ”τρομοκρατική απειλή”
Τη βοήθεια της Ρωσίας και των συμμάχων της ζήτησε το βράδυ της Τετάρτης ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ για να αντιμετωπίσει την «τρομοκρατική απειλή» στη χώρα του, όπως την χαρακτήρισε.
Ο Τοκάγεφ ανακοίνωσε ότι ζήτησε από την Οργάνωση του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO- σ.σ Ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 2002 με συμβαλλόμενα μέρη τη Ρωσία, τη Λευκορωσία, την Αρμενία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν και το Τατζικιστάν) να βοηθήσει το Καζακστάν. «Κάλεσα σήμερα τους αρχηγούς κρατών της CSTO να βοηθήσουν το Καζακστάν να νικήσει την τρομοκρατική απειλή» είπε, ισχυριζόμενος ότι «συμμορίες τρομοκρατών» που «εκπαιδεύτηκαν στο εξωτερικό» υποκινούν τις διαδηλώσεις.
Αυτό ήταν το δεύτερο τηλεοπτικό διάγγελμα του προέδρου μέσα σε λίγες ώρες, καθώς η χώρα του βρίσκεται αντιμέτωπη με τις χειρότερες ταραχές που έχει βιώσει εδώ και μία δεκαετία, με αφορμή την αύξηση της τιμής του υγραερίου.
Νωρίτερα, ο πρόεδρος του Καζακστάν Kασίμ-Γιομάρτ Tοκάγειφ είπε ότι ανέλαβε επικεφαλής του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας και υποσχέθηκε να ενεργήσει με ”μέγιστη σκληρότητα” κάνοντας λόγο για «μαζικές επιθέσεις» εναντίον των δυνάμεων της τάξης και για «νεκρούς και τραυματίες» μεταξύ των αστυνομικών, εν μέσω της χειρότερης αναταραχής εδώ και μια δεκαετία στην πρώην σοβιετική δημοκρατία της Κεντρικής Ασίας.
Όλες οι πτήσεις από και προς το Αλμάτι έχουν ανασταλεί προσωρινά. Η αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους Jazeera Airways του Κουβέιτ ήταν η πρώτη που ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις πτήσεις από και προς το Αλμάτι, λόγω της κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή.
Αν και δεν υπήρχαν άμεσα διαθέσιμο οπτικό υλικό από το αεροδρόμιο λόγω του μαζικού μπλακάουτ στο Διαδίκτυο, το τοπικό ειδησεογραφικό κανάλι Telegram Orda ανέφερε ότι η υπηρεσία Τύπου του αεροδρομίου επιβεβαίωσε ότι δεν είχαν πλέον τον έλεγχο της τοποθεσίας.
Ισχυρίστηκε ότι οι εκπρόσωποι των μέσων ενημέρωσης επιβεβαίωσαν την κατάληψη του κτιρίου από «45 εισβολείς», αλλά ανέφεραν ότι δεν υπήρχαν επιβάτες στον τερματικό σταθμό εκείνη τη στιγμή.
Σχεδόν ταυτόχρονα, ο πετρελαϊκός όμιλος Chevron Corp ανακοίνωσε ότι «εργάζεται για να τερματίσει» τις κινητοποιήσεις στις οποίες προχώρησαν οι εργαζόμενοί του στην κοινοπραξία Tengizchevroil (TCO) με αφορμή τις κυβερνητικές πολιτικές. Η αμερικανική εταιρεία είναι ο μεγαλύτερος ξένος παραγωγός πετρελαίου στο Καζακστάν, αφού κατέχει το 50% των μετοχών της κοινοπραξίας Tengizchevroil. Ένας εκπρόσωπος διαβεβαίωσε ότι δεν έχει επηρεαστεί η παραγωγή πετρελαίου λόγω των κινητοποιήσεων διαμαρτυρίας.
Μπλακ άουτ στο ίντερνετ
Το Ίντερνετ και τα κινητά τηλέφωνα δε λειτουργούν την Τετάρτη στη χώρα. Στο Αλμάτι, την οικονομική πρωτεύουσα του Καζακστάν, το πλήθος κατέλαβε κυβερνητικά κτίρια. Μετά τις συγκρούσεις με τους διαδηλωτές οι αστυνομικοί φαίνεται να αποχώρησαν από ορισμένους δρόμους της πόλης. Ένας κάτοικος, που μίλησε στο πρακτορείο Reuters αφού αναμίχθηκε με τους διαδηλωτές, είπε ότι οι περισσότεροι από αυτούς φαίνεται ότι προέρχονται από τα φτωχά προάστια ή από γειτονικά χωριά και κωμοπόλεις.
Στην κεντρική πλατεία κάποιοι μοίραζαν βότκα και συζητούσαν αν θα πρέπει να κατευθυνθούν προς την αγορά ή προς τα εύπορα προάστια για να λεηλατήσουν την περιοχή. «Επικρατεί αναρχία στον δρόμο. Η αστυνομία δεν φαίνεται πουθενά», είπε ο κάτοικος.
Βίντεο που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο δείχνουν διαδηλωτές να φωνάζουν συνθήματα κάτω από ένα γιγαντιαίο άγαλμα του πρώην προέδρου Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, το οποίο έχουν δέσει με σχοινιά, προσπαθώντας να το κατεδαφίσουν. Η γυναίκα που ανάρτησε το βίντεο στο Twitter ανέφερε ότι το τράβηξε στην πόλη Ταλντικόργκαν, στο ανατολικό Καζακστάν.
Νωρίτερα, μέσω του Instagram, ένας Καζάκος μπλόγκερ έδειχνε σε ζωντανή μετάδοση την πυρκαγιά στο γραφείο του δημάρχου του Αλμάτι, ενώ στο βάθος ακούγονταν πυροβολισμοί. Σε άλλα βίντεο φαίνεται να καίγονται τα γραφεία της εισαγγελίας.
Το κίνημα διαμαρτυρίας ξεκίνησε την Κυριακή από μια επαρχιακή πόλη με αφορμή την αύξηση της τιμής του υγραερίου και επεκτάθηκε στο Αλμάτι τη νύχτα της Τρίτης προς την Τετάρτη. Δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου είπαν ότι είδαν αστυνομικούς να ρίχνουν δακρυγόνα και βομβίδες κρότου-λάμψης για να διαλύσουν ένα πλήθος 5.000 ανθρώπων. «Κυβέρνηση παραιτήσου» και «Έξω ο γέρος» (σ.σ. ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ), φώναζαν οι συγκεντρωμένοι.
Σήμερα το απόγευμα, χιλιάδες άνθρωποι κατέλαβαν το δημαρχείο της πόλης. Άνδρες που φορούσαν αστυνομικές στολές θεάθηκαν να κατεβάζουν τις ασπίδες και τα κράνη τους και να αγκαλιάζουν τους διαδηλωτές. «Πέρασαν με το μέρος μας», φώναξε μια γυναίκα.
Σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα ο πρόεδρος Τοκάγεφ αποδέχτηκε την παραίτηση της κυβέρνησης και κήρυξε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης όλη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεύουσας Νουρ-Σουλτάν (πρώην Αστάνα). Απαγορεύτηκε επίσης η κυκλοφορία από τις 23.00 μέχρι τις 7 το πρωί.
Ο Τοκάγεφ ανέλαβε επίσης επικεφαλής του ισχυρού Συμβουλίου Ασφαλείας στη θέση του Ναζαρμπάγεφ ο οποίος, στα 81 του, μολονότι παραιτήθηκε από την προεδρία το 2019, συνεχίζει να ασκεί σημαντική επιρροή στα πολιτικά πράγματα της χώρας.
Νωρίτερα ο Τοκάγεφ είχε απομακρύνει τον ανιψιό του Ναζαρμπάγεφ από τη θέση του ως δεύτερου στην ιεραρχία της Επιτροπής Κρατικής Ασφαλείας, διαδόχου της σοβιετικής KGB.
Η Ρωσία, για την οποία το Καζακστάν είναι ένας πολύ σημαντικός οικονομικός εταίρος, έκανε έκκληση να επιλυθεί η κρίση μέσω του διαλόγου και όχι «με ταραχές στον δρόμο».
Συγκλονιστική μαρτυρία ομογενή που έχει την οικογένεια του στο Καζακστάν
Την πλήρη αβεβαιότητα και το χάος που επικρατούν στο Καζακστάν, όπου η κατάσταση είναι εκτός ελέγχου, καθώς μεγάλες πόλεις συγκλονίζονται από μαζικές διαδηλώσεις κατά της κυβέρνησης, περιγράφει στο κεντρικό δελτίο του ΟΡΕΝ ο ομογενής σκηνοθέτης Κωνσταντίνος Χαραλαμπίδης. Βουρκώνει λέγοντας ότι ακούγονται πυρά, ενώ τελευταία φορά μίλησε το μεσημέρι με την κόρη του και άλλους συγγενείς και έκτοτε δεν έχει νέα τους, καθώς έχουν κοπεί οι επικοινωνίες.
Πηγή: Reuters, RT, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP