«Ήρωες» του Χθες, του Σήμερα αλλά και του Αύριο συναντάμε και τη φετινή χρονιά στο πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών. Η παρουσίαση του, ομολογουμένως εντυπωσιακού προγραμματισμού, έγινε την Πέμπτη 23 Ιουλίου, από τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή της Ορχήστρας, Στέφανο Τσιαλή. Αυτή τη φορά, με τη συνδρομή της τεχνολογίας, μέσω YouTube & Facebook.
Πιστή στη λογική των τελευταίων ετών, η ΚΟΑ ανακοίνωσε φιλόδοξους Κύκλους συναυλιών, που τέμνονται δραματουργικά και δημιουργούν ένα μωσαϊκό. Ένα νήμα, όπως το χαρακτήρισε ο Στέφανος Τσιαλής, που συνδέει γεγονότα τα οποία άλλαξαν τον ρου της ανθρώπινης ιστορίας, εμβληματικούς συνθέτες, αλλά και παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνες.
Εμείς, αναζητήσαμε αυτές τις ηρωικές μορφές, που ενέπνευσαν και συνεχίζουν να εμπνέουν, όσους θα «συναντήσουμε» την ερχόμενη σεζόν στη σκηνή της Αίθουσας Χρήστος Λαμπράκης:
Ελληνική Επανάσταση
Ομολογουμένως, πολύ μελάνι έχει χυθεί για τους πρωταγωνιστές της Επανάστασης του 1821. Η δράση τους πριν τον αγώνα αλλά και μετά την απελευθέρωση, η καταγωγή τους, η συμπεριφορά τους και φυσικά η αντιμετώπιση του νεόκοπου ελληνικού κράτους απέναντί τους, έχουν γίνει αντικείμενο (συχνά έντονων) αντιπαραθέσεων μεταξύ ιστορικών και όχι μόνο. Όμως, αν σε κάτι φαίνεται να συμφωνούν όλοι, είναι ότι η συμβολή τους – ίσως και άλλων, λιγότερο επιφανών – ήταν καθοριστική για την έκβαση της Επανάστασης και την απελεύθερωση της Ελλάδας από την οθωμανική αυτοκρατορία.
Από αυτές τις φιγούρες φαίνεται να αντλεί και ο ομώνυμος Κύκλος της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, που έρχεται να ολοκληρώσει τη σειρά συναυλιών που ξεκίνησε πέρυσι, με τον Κύκλο Ήρωες. Το μεγάλο αφιέρωμα της Ορχήστρας για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση συνεχίζεται με τρεις συναυλίες που περιλαμβάνουν έργα Ελλήνων και ξένων συνθετών εμπνευσμένα από τον απελευθερωτικό αγώνα, αλλά και αναθέσεις σε διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες συνθέτες (Ευριπίδης Μπέκος, Δημήτρης Σκύλλας, Χρήστος Χατζής, Κωνσταντία Γουρζή, Χρήστος Σαμαράς). Όχι τυχαία, στο πόντιουμ θα ανέβουν και δύο πολλά υποσχόμενοι Έλληνες μαέστροι, ο Γιώργος Μπαλατσινός και ο Διονύσης Γραμμένος.
Επαναστάσεις και Εξεγέρσεις
Αν επεκτείνουμε την «εποχή των επανάστασεων» (όπως την όρισε ο Έρικ Χόμπσμπάουμ) θα δούμε ότι κοντά στην Ελληνική Επανάσταση (καθόλη τη διάρκεια του 19ου αλλά και στις αρχές του 20ου αιώνα) αναπτύχθηκαν εξεγερσιακά ή/και επαναστατικά κινήματα που έφεραν σημαντικές κοινωνικές και πολιτικές ανακατατάξεις σε όλο τον κόσμο. Και όπως συμβαίνει με κάθε ανατρεπτική διαδικασία, μέσα από κάθε κίνημα αναδύθηκαν ηρωικές μορφές που έχουν μείνει στην ιστορία.
Ο Κύκλος Επαναστάσεις & Εξεγέρσεις, που εγκαινιάζει φέτος η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, επιχειρεί ακριβώς αυτό: να πλαισιώσει την Ελληνική Επανάσταση με άλλες αντίστοιχες ιστορικές στιγμές, διατηρώντας παράλληλα το πνεύμα διαλόγου και συνέχειας μεταξύ της περσινής και της φετινής καλλιτεχνικής περιόδου.. Συναυλίες που περιλαμβάνουν έργα εμπνευσμένα από την Ιταλική ενοποίηση (Ρισορτζιμέντο), τη Μεξικανική και την Οκτωβριανή Επανάσταση, καθώς και την αποτυχημένη Ρωσική επανάσταση του 1905 και την εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στην Ουγγαρία το 1956, δίνουν τον επαναστατικό τόνο.
Μπετόβεν 250 Χρόνια
Δεν χωρά καμία αμφιβολία ότι ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν είναι ένας ήρωας της κλασικής και συμφωνικής μουσικής. Πέρα όμως από το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του, υπήρξε ασυμβίβαστος και επαναστάτης σε κάθε όψη της ζωής και της δημιουργίας του. Συνέθετε αριστουργήματα όντας σχεδόν κωφός, ενώ η κακοποίηση που είχε δεχτεί από τον πατέρα του και ο ιδιόρρυθμος χαρακτήρας του, επηρέασαν κάθε προσπάθεια κοινωνικοποίησης. Ταυτόχρονα, είναι γνωστό ότι η ανάδειξη της αστικής τάξης και των μεγάλων επαναστάσεων, ενέπνευσαν ιδιαίτερα τον Μπετόβεν και τον οδήγησαν σε τομές, καθώς υπήρξε από τους πρώτους καλλιτέχνες που ανεξαρτητοποιήθηκαν από τις συμβάσεις και τις παραγγελίες ευγενών και κληρικών.
Έτσι, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών δεν θα μπορούσε παρά να συνεχίσει και να κορυφώσει φέτος τις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από τη γέννηση του επιδραστικού συνθέτη, με τέσσερις συναυλίες που έχουν ως πυρήνα δημιουργίες τους. Ανάμεσά τους, και η συγκλονιστική Missa Solemnis, που θα παρουσιαστεί στην Πασχαλινή Συναυλία (28.04.2021, σε συμπαραγωγή με τον Ο.Μ.Μ.Α).
Κύκλος Μότσαρτ
Ακόμη ένας Ήρωας, σχεδόν το «άλλο μισό» του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν όσον αφορά τη διαχρονική γοητεία των έργων τους, είναι ο Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ. Το παιδί- θαύμα με το μάλλον καταπιεστικό οικογενειακό περιβάλλον, που από πολύ νωρίς ξεχώρισε για τις ιδιαίτερες δεξιότητές του. Ο συνθέτης, που ταυτίστηκε με τον βιεννέζικο κλασικισμό και άφησε πίσω του εκατοντάδες έργα παρά το ότι έφυγε μόλις στα 35 χρόνια του.
Το 2021 συμπληρώνονται 230 χρόνια από τον πρόωρο θάνατό του και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών τον τιμά, εκτελώντας τρεις Συμφωνίες του.
Κύκλος Σοστακόβιτς
Ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς είναι από τις πιο αινιγματικές μορφές της λόγιας μουσικής του 20ου αιώνα. Η ζωή, αλλά και η πορεία του, σημαδεύτηκε από μια σύνθετη και αντιφατική σχέση με το σοβιετικό καθεστώς, το οποίο αποκήρυξε δις τη μουσική του ενώ συχνά τον έθετε σε δυσμένεια. Ταυτόχρονα, όμως, υπήρξε ο δημοφιλέστερος Σοβιετικός συνθέτης της γενιάς του, παρέλαβε πολυάριθμες τιμητικές διακρίσεις και κρατικά βραβεία, ενώ θήτευσε και στο Ανώτατο Σοβιέτ.
Μετά την ολοκλήρωση του Κύκλου Μάλερ, από τον οποίο ο Σοστακόβιτς έχει επηρεαστεί ιδιαίτερα, η ΚΟΑ εγκαινιάζει τον Κύκλο Σοστακόβιτς. Ξεκινώντας από τη φετινή Καλλιτεχνική Περίοδο, η Ορχήστρα σκοπεύει να εκτελεί κάθε χρόνο τρεις από τις Συμφωνίες του, παρουσιάζοντας το σύνολό τους μέχρι το 2025, επέτειο 50 χρόνων από τον θάνατό του. Φέτος, στο πρόγραμμα βρίσκουμε την ερεβώδη Όγδοη, την κινηματογραφικού ύφους Ενδέκατη, αλλά και την – αφιερωμένη στα δεκάχρονα της Οκτωβριανής Επανάστασης – Δεύτερη.
Μουσικές Κορυφές
Είναι αδιαμφισβήτητα ηρωικό το να επιλέξει κάποιος να ασχοληθεί επαγγελματικά και να καταφέρει να διακριθεί σε έναν τόσο απαιτητικό και ανταγωνιστικό στίβο, όσο αυτός της κλασικής μουσικής. Δεν είναι πολλοί αυτοί που αξίζουν τον χαρακτηρισμό «διεθνούς φήμης», αλλά στη νέα σεζόν της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών συναντάμε ονόματα που έχουν κατακτήσει τις κορυφές της μουσικής.
Ο παγκοσμίως κορυφαίος Λεωνίδας Καβάκος συμπράττει για πέμπτη συνεχή χρονιά αφιλοκερδώς με την Ορχήστρα, στο πλαίσιο του σπουδαίου εκπαιδευτικού- φιλανθρωπικού προγράμματος Προσφορά Μουσικής και Μουσική Προσφορά.
Ακόμη, επιστρέφουν τόσο ο μυθικός Κρίστοφ Έσενμπαχ, (ο οποίος πέρυσι διηύθυνε για πρώτη φορά την ΚΟΑ, σε μία συναυλία της οποίας τα έσοδα δόθηκαν στα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα της Μόριας) όσο και η θρυλική Ελίζαμπετ Λεόνσκαγια.
Και οι εντυπωσιακές μετακλήσεις συνεχίζονται, με τον διάσημο πιανίστα Λανγκ Λανγκ, τον παγκόσμιας ακτινοβολίας Ντανιήλ Τριφόνοφ, τον διεθνούς φήμης βιολιστή Ντάνιελ Χόουπ, τον πολύπειρο αρχιμουσικό Έντο ντε Βάαρτ, αλλά και το πρώτο κόρνο της θρυλικής Φιλαρμονικής του Βερολίνου, Στέφαν Ντορ.
Με τον πήχη ανεβασμένο ψηλά, και μια πορεία ανοδική παρά την κρίση, το μόνο που μένει να πούμε είναι ότι – εκτός απροόπτου – θα είμαστε εκεί, ακροατές πιστοί αλλά και κριτές της μεγαλύτερης Ορχήστρας της χώρας.
Info: www.koa.gr
Facebook: Κρατική Ορχήστρα Αθηνών/ Athens State Orchestra
Instagram/Youtube: Athens State Orchestra