Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, που έτρεψε σε φυγή ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χεζμπολάχ, πήραν χθες Τετάρτη τον δρόμο της επιστροφής, με πολλούς να βρίσκουν τις πόλεις και τα χωριά τους να έχουν υποστεί πελώριες καταστροφές, μετά τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Η ανακωχή έβαλε τέλος στη σύγκρουση που άρχισε πριν από 13 και πλέον μήνες ανάμεσα στη σιιτική οργάνωση και τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις και μετατράπηκε σε ανοικτό πόλεμο τον Σεπτέμβριο. Κάπου 900.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους στον Λίβανο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, όπως και περίπου 60.000 πολίτες στο βόρειο Ισραήλ.
Ήδη προτού ξημερώσει, εκτοπισμένοι από τον νότιο Λίβανο, από το νότιο τμήμα της Βηρυτού κι από την κοιλάδα Μπεκάα, στο ανατολικό τμήμα της χώρας, προπύργια της Χεζμπολάχ, άρχισαν να επιστρέφουν κατά χιλιάδες, με αυτοκίνητα και μικρά λεωφορεία παραφορτωμένα ανθρώπους και οικοσκευές.
Στα ερείπια της νότιας Βηρυτού, οπαδοί της Χεζμπολάχ ανέμιζαν τη σημαία της και κράταγαν πορτρέτα του ηγέτη της Χασάν Νασράλα, που σκοτώθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου σε ισραηλινό αεροπορικό βομβαρδισμό.
Η σιιτική οργάνωση, η ηγεσία της οποίας αποδεκατίστηκε στους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, κήρυξε «νίκη», διαβεβαιώνοντας πως οι μαχητές της «θα παραμείνουν απόλυτα έτοιμοι να αντιμετωπίσουν (...) τις επιθέσεις του ισραηλινού εχθρού».
Την 8η Οκτωβρίου 2023, η Χεζμπολάχ, οργάνωση που πρόσκειται στο Ιράν, άνοιγε μέτωπο με το Ισραήλ, προκειμένου να υποστηρίξει τη Χαμάς, την επομένη της τρομοκρατικής επίθεσης της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης στο νότιο τμήμα της ισραηλινής επικράτειας, που αποτέλεσε έναυσμα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Έπειτα από σχεδόν έναν χρόνο διασυνοριακών ανταλλαγών πυρών κι αφού θεώρησε πως αποδυνάμωσε τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, το Ισραήλ μετέφερε το κέντρο βάρους του πολέμου στην επικράτεια του Λιβάνου, εξαπολύοντας εκστρατεία μαζικών αεροπορικών βομβαρδισμών εναντίον προπυργίων της Χεζμπολάχ από την 23η Σεπτεμβρίου και προχωρώντας σε χερσαία επίθεση στον νότιο Λίβανο επτά ημέρες αργότερα.
Με βάση τους όρους της συμφωνίας που κλείστηκε με μεσολάβηση των ΗΠΑ και της Γαλλίας, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν προθεσμία 60 ημερών για να αποσυρθούν προοδευτικά από τον νότιο Λίβανο. Η Χεζμπολάχ υποχρεούται να αναδιπλωθεί βόρεια του ποταμού Λιτάνι, περίπου τριάντα χιλιόμετρα από τα σύνορα, και να διαλύσει στρατιωτικές υποδομές της στον νότιο Λίβανο.
Ο στρατός του Λιβάνου ανακοίνωσε χθες πως άρχισε, «σε συντονισμό» με την ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ, να ενισχύει την παρουσία του στο νότιο τμήμα της χώρας.
Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις από την άλλη προειδοποίησαν τους κατοίκους να μην πλησιάσουν θέσεις τους.
«Ελέγχουμε θέσεις στον νότιο Λίβανο, αεροσκάφη μας συνεχίζουν να πετούν στον λιβανικό ουρανό (...) Σήμερα, συλλάβαμε υπόπτους και σκοτώσαμε τρομοκράτες», είπε ο εκπρόσωπός τους Ντανιέλ Χαγκάρι, προσθέτοντας πως τις τελευταίες ώρες προτού τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός επλήγησαν «180 στόχοι».
Σύμφωνα με τις λιβανικές αρχές, τουλάχιστον 3.823 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στον Λίβανο από τον Οκτώβριο του 2023, στη μεγάλη πλειονότητά τους από τα τέλη Σεπτεμβρίου. Στην ισραηλινή πλευρά, έχασαν τη ζωή τους 82 στρατιωτικοί και 47 πολίτες στις επιθέσεις και τις συγκρούσεις με τη Χεζμπολάχ, κατά τον επίσημο απολογισμό.
Κατά τον Τζο Μπάιντεν, η συμφωνία θα εμποδίσει «ό,τι απομένει από τη Χεζμπολάχ και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις» να «απειλήσουν ξανά την ασφάλεια του Ισραήλ».
Η Ουάσιγκτον και το Παρίσι βασίστηκαν στην απόφαση 1701 (2006) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που αφορούσε το τέλος του προηγούμενου πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χεζμπολά και προέβλεπε πως μόνο η ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ και οι λιβανικές ένοπλες δυνάμεις θα παρέμεναν ανεπτυγμένες στον νότιο Λίβανο.
Το Ισραήλ διατηρεί «πλήρη ελευθερία στρατιωτικής δράσης στον Λίβανο», και «αν η Χεζμπολάχ παραβιάσει τη συμφωνία και αποπειραθεί να επανεξοπλιστεί, θα επιτεθούμε», διεμήνυσε ο πρωθυπουργός του Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Η οργάνωση θα συνεργαστεί με το λιβανικό κράτος για να αναπτυχθεί ο στρατός της χώρας στον νότο, διαβεβαίωσε χθες το Γαλλικό Πρακτορείο ο βουλευτήςΧασάν Φαντλάλα. Όμως τα μέλη του «είναι παιδιά στα χωριά» του νότου, από όπου «κανένας» δεν μπορεί να τα διώξει, πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον Νετανιάχου, η κατάπαυση του πυρός θα επιτρέψει στο Ισραήλ να «επικεντρωθεί στην ιρανική απειλή» και να «εντείνει» την πίεση στη Χαμάς.
Σχολιαστές στο Ισραήλ εκφράζουν πάντως σκεπτικισμό, με ορισμένους να εκφράζουν την ανησυχία ότι η Χεζμπολάχ θα ανασυντάξει ξανά τις δυνάμεις της, ή επισημαίνοντας την απουσία οποιασδήποτε προόδου για να κλειστεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, όπου ο πόλεμος συνεχίζεται για 419η ημέρα.
Το Ισραήλ σκοπεύει να «κάνει όλες τις απαραίτητες προσπάθειες για να δημιουργηθούν οι συνθήκες» που θα επιτρέψουν «νέα ανταλλαγή ομήρων» με παλαιστίνιους εγκλείστους σε κέντρα κράτησης στο Ισραήλ, διαβεβαίωσε ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατς.
Ενώ δεν απομένουν ούτε δυο μήνες ως το τέλος της θητείας του, ο Τζο Μπάιντεν υποσχέθηκε να ξαναρχίσει τις προσπάθειες να κλειστεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, με τη συμβολή «της Τουρκίας, του Κατάρ, της Αιγύπτου και άλλων παραγόντων στην περιοχή», σύμφωνα με τον Τζέικ Σάλιβαν, τον σύμβουλο εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου.
Στέλεχος της Χαμάς διαβεβαίωσε χθες το Γαλλικό Πρακτορείο ότι η ισλαμιστική οργάνωση είναι «έτοιμη» να κλείσει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP-dpa