To διαστημόπλοιο Europa Clipper της NASA εκτοξεύθηκε για την Ευρώπη, δορυφόρο του Δία- έναν μακρινό κόσμο που αποτελεί ισχυρό υποψήφιο για την παρουσία εξωγήινης ζωής.
Το Europa Clipper θα εστιάσει τις έρευνές του κάτω από το παγωμένο κέλυφος του φεγγαριού, όπου θεωρείται ότι κρύβεται ένας ωκεανός, αναζητώντας στοιχεία σχετικά με το αν οι συνθήκες εκεί θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ζωή. Για να εντοπιστούν πιθανοί μικροοργανισμοί θα χρειαστεί μια άλλη αποστολή
«Είναι ευκαιρία για εμάς να εξερευνήσουμε όχι έναν κόσμο που μπορεί να ήταν κατοικήσιμος πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, μα έναν κόσμο που ίσως είναι κατοικήσιμος σήμερα- αυτή τη στιγμή» είπε ο Κερτ Νίμπουρ, επιστήμονας του προγράμματος.
Οι μεγάλοι του ηλιακοί συλλέκτες καθιστούν το Europa Clipper το μεγαλύτερο διαστημόπλοιο που έχει κατασκευαστεί από τη NASA για έρευνες σε άλλο κόσμο. Θα χρειαστεί 5,5 χρόνια για να φτάσει στον Δία και θα πλησιάσει την επιφάνεια της Ευρώπης στα 25 χιλιόμετρα. H εκτόξευση έγινε με πύραυλο Falcon Heavy της SpaceX από το διαστημικό κέντρο Κένεντι της NASA. Το κόστος της αποστολής υπολογίζεται στα 5,2 δισ. δολάρια.
Η Ευρώπη είναι ένα από τα 95 γνωστά φεγγάρια του Δία, και έχει μέγεθος σαν αυτό της Σελήνης. Είχε πρωτοανακαλυφθεί από τον Γαλιλαίο το 1610. Καλύπτεται από ένα κέλυφος πάγου με πάχους που υπολογίζεται πως είναι μεταξύ 15 και 24 χλμ. Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble είχε εντοπίσει χαρακτηριστικά που εκτιμάται πως ήταν πίδακες στην επιφάνεια της Ευρώπης.
Όσον αφορά στο τι ζωή μπορεί να φιλοξενεί η Ευρώπη: Πέρα από το νερό, για τη ζωή όπως τη γνωρίζουμε χρειάζονται οργανικές ενώσεις και μια πηγή ενέργειας. Στην περίπτωση της Ευρώπης αυτό θα μπορούσε να είναι θερμική δραστηριότητα στον πυθμένα του ωκεανού, «Δεν θα ξέρουμε από αυτή την αποστολή, γιατί δεν μπορούμε να δούμε σε τέτοιο βάθος» είπε η Μπόνι Μπουράτι, επιστήμονας του προγράμματος, η οποία θεωρεί ότι ενδεχόμενες μορφές ζωής θα ήταν πρωτόγονης μορφής, όπως η βακτηριακή ζωή που εμφανίστηκε στα βάθη των ωκεανών της Γης.
Με τα φτερά και τις κεραίες απλωμένα, το Europa Clipper είναι περίπου 30 μέτρα από τη μια άκρη ως την άλλη και ζυγίζει περίπου 6 τόνους. Οι ηλιακοί συλλέκτες είναι τόσο μεγάλοι λόγω της απόστασης του Δία από τον Ήλιο. Το κύριο σώμα έχει μέγεθος σαν ένα τροχόσπιτο και φέρει εννιά επιστημονικά όργανα, μεταξύ των οποίων ένα ραντάρ που θα «κοιτάξει» κάτω από τον πάγο, κάμερες που θα χαρτογραφήσουν όλο το φεγγάρι και όργανα που θα εξετάσουν την ατμόσφαιρα της Ευρώπης.
Η εκτόξευση καθυστέρησε λόγω του τυφώνα Μίλτον. Σημειώνεται πως προς την Ευρώπη κατευθύνεται και το ευρωπαϊκό σκάφος JUICE, το οποίο εκτοξεύτηκε νωρίτερα- αλλά το Europa Clipper θα φτάσει πρώτο. Άλλα σκάφη που έχουν περάσει από τον Δία ήταν τα δύο Pioneer και τα δύο Voyager τη δεκαετία του 1970, ενώ περάσματα από το φεγγάρι έκανε το Galileo τη δεκαετία του 1990. Επίσης, γύρω από τον Δία επιχειρεί ακόμα το Juno.
Η Ευρώπη δεν είναι ο μόνος κόσμος στο Ηλιακό Σύστημα που θεωρείται ότι έχει ωκεανό: Ο Γανυμήδης, άλλο μεγάλο φεγγάρι του Δία, θεωρείται πως επίσης έχει ωκεανό κάτω από το παγωμένο του κέλυφος, ωστόσο αυτό είναι πολύ πιο παχύ (εκτιμάται περίπου 160 χλμ), οπότε η διεξαγωγή ερευνών κάτω από την επιφάνειά του είναι πολύ πιο δύσκολο. Ακόμα παχύτερο θεωρείται ότι είναι το κέλυφος στην Καλλιστώ, που επίσης είναι πιθανόν να κρύβει ωκεανό. Στον Εγκέλαδο, φεγγάρι του Κρόνου, έχουν παρατηρηθεί πίδακες, μα είναι πιο μακριά από τον Δία, όπως και ο Τιτάνας, επίσης φεγγάρι του Κρόνου.
Με πληροφορίες από Associated Press, BBC