Κέντρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού: Δίνοντας του φωνή όταν αποφασίζουμε για το "καλό του"

O Γ.Χαλίλ, Διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF μας μιλά για την ελληνική πραγματικότητα (κοινωνικές υπηρεσίες, σχολεία, νόμους), τα Κέντρα και την αποστολή τους: την κοινωνική αλλαγή
Κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, ο Διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF Γασάν Χαλίλ επισκέφθηκε την Δομή Φιλοξενίας/ Προσωρινής Υποδοχής στην Κόρινθο και μίλησε με παιδιά πρόσφυγες που παρακολουθούν προγράμματα μη τυπικής εκπαίδευσης (19 Σεπτεμβρίου 2023)
Κατά την έναρξη της σχολικής χρονιάς, ο Διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF Γασάν Χαλίλ επισκέφθηκε την Δομή Φιλοξενίας/ Προσωρινής Υποδοχής στην Κόρινθο και μίλησε με παιδιά πρόσφυγες που παρακολουθούν προγράμματα μη τυπικής εκπαίδευσης (19 Σεπτεμβρίου 2023)
UNICEF/Enri Canaj

Οι ενήλικες συχνά αναφερόμαστε στα ”δικαιώματά μας”, ”τις ελευθερίες μας”. Λογίζουμε, την θέσπιση και αναγνώρισή τους, όπως εκφράζεται μάλιστα και Οικουμενική Διακήρυξη για τα Δικαιώματα του ανθρώπου και στα Συντάγματα των κρατών, ως μια κορυφαία κατάκτηση. Οργιζόμαστε όταν παραβιάζονται και μαχόμαστε για να γίνονται σεβαστά. Σε κάποιες χώρες οι πολίτες ακόμη παλεύουν για την κατάκτηση τους και σε άλλες, πιο προνομιούχες για την διατήρηση ή/και την επέκτασή τους.

Είναι όμως μόνο οι ενήλικες στους οποίους αναγνωρίζονται δικαιώματα; Όχι. Τα δικαιώματα δεν αποτελούν ”προνόμιο” που έρχεται με την ενηλικίωση, την έκδοση διπλώματος οδήγησης ή στην ηλικία που αποκτάται το δικαίωμα ψήφου. Μας συνοδεύουν από την ώρα της γέννησή μας.

Συχνά όμως οι ενήλικες κάνουμε το λάθος να εστιάζουμε αποκλειστικά στην προστασία τους και λιγότερο στην πρακτική αναγνώριση και τον σεβασμό των δικαιωμάτων τους.

Γιατί; Γιατί ως ενήλικες είμαστε πεπεισμένοι πως γνωρίζουμε καλύτερα τις ανάγκες, τα συμφέροντα των παιδιών και τον καλύτερο τρόπο εξυπηρέτησης τους. ″Τα παιδιά δεν ξέρουν τι είναι καλό γι αυτά”. Ναι, κάποιες φορές μπορεί να συμβαίνει και ένας από τους ρόλος της οικογένειας, του σχολείου, της κοινωνίας, του κράτους είναι σαφώς να τα προστατεύει.

Υποχρέωσή τους όμως επίσης είναι οι φωνές των παιδιών, οι ανάγκες, οι σκέψεις, οι απόψεις, τα συναισθήματά τους να ακούγονται. Να ερωτώνται για όσα τα αφορούν, για τις αποφάσεις που λαμβάνονται και τα επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα. Από την υιοθέτηση νόμων (πχ. τεκνοθεσία), έως τον χειρισμό δικαστικών υποθέσεων (γονική μέριμνα) κ.α. Πολύ απλά υποχρέωση όλων είναι ο σεβασμός των Δικαιώματων του Παιδιού ως αυτά ρητά ορίζονται στην σχετική διεθνή σύμβαση.

Τι σημαίνει όμως σεβασμός αυτών των δικαιωμάτων; Πώς μπορεί να ακουστεί η φωνή ενός παιδιού που δεν έχει τα ”μέσα” για αρθρώσει τον λόγο του, να διεκδικήσει και να αντιδράσει; Πως μπορεί να συμμετάσχει στην διαδικασία λήψης αποφάσεων;

Η HuffPost Greece συνομίλησε με τον ο δρ. Γασάν Χαλίλ, Διπλωματικό Εκπρόσωπο της UNICEF (Ταμείο του ΟΗΕ για το Παιδί) με αφορμή το μεγάλο πρότζεκτ που έχει εγκαινιάσει εδώ και ένα περίπου χρόνο -και μάλιστα χωρίς καμία χρηματοδότηση αλλά με πολύ θέληση και περίσσια δέσμευση- με στόχο να δώσει φωνή στα παιδιά και να γίνει κατανοητό πως είναι ”κάτοχοι δικαιωμάτων”.

Και το όχημα για την προώθηση και εμπέδωση αυτών είναι τα Κέντρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού που γοργά ιδρύονται στα Πανεπιστήμια της χώρας μας. Στόχος, όχι μόνο η παραγωγή τεκμηριωμένης γνώσης για μείζονα ζητήματα (πχ κακοποίηση) αλλά και η προώθηση και εμπέδωση της ίδιας της έννοιας ”Δικαιώματα του Παιδιού” καθώς και η παροχή των μέσων εκείνων που θα τα καταστήσουν ορατά και παρόντα σε κάθε λήψης απόφασης πχ από τα σχολεία έως την Βουλή που νομοθετεί για το μέλλον τους.

-Έχετε επισημάνει πως στην Ελλάδα έχει επιτευχθεί μεγάλη πρόοδος στην προώθηση των δικαιωμάτων των παιδιών αλλά υπάρχουν ακόμη αρκετά που πρέπει να γίνουν. Ποια τα σημαντικότερα ζητήματα που εντοπίζετε;

Σίγουρα το σύστημα κοινωνικής προστασίας των παιδιών θα πρέπει να ενισχυθεί, με την δημιουργία εξειδικευμένων υπηρεσιών παιδικής προστασίας, στελεχωμένων με επαγγελματίες κοινωνικούς λειτουργούς, οι οποίοι/ες και διαδραματίζουν κομβικό ρόλο στην προάσπιση και διασφάλιση των δικαιωμάτων των παιδιών, μέσα από τον έγκαιρο εντοπισμό όσων είναι σε κίνδυνο, την αξιολόγηση των αναγκών του κάθε παιδιού και το πλάνο παρέμβασης με βάση το βέλτιστο συμφέρον του.

Επίσης υπάρχουν ζητήματα μη επαρκούς γνώσης, έλλειψης αναγκαίων στοιχείων, δεδομένων.

Πχ. ποια είναι τα ακριβή στοιχεία σχετικά με την κακοποίηση παιδιών στην Ελλάδα; Δεν ξέρουμε. Υπάρχουν ακόμη γονείς που πιστεύουν πως η άσκηση σωματικής βίας είναι αναγκαία στην ανατροφή ενός παιδιού; Ποια είναι η αντίληψη γονιών και κοινωνίας για τη κακοποίηση; Δεν το γνωρίζουμε, βάσει συγκεκριμένων στοιχείων. Δεν μπορούμε να κάνουμε ασφαλείς κρίσεις. Μας λείπει η γνώση.

Τα παιδιά ως κάτοχοι δικαιωμάτων

-Υπάρχουν και πιο συγκεκριμένα ζητήματα που έχετε επισημάνει που αφορούν προτεινόμενους νόμους, για παράδειγμα της τεκνοθεσίας, το πώς χειρίζονται τα δικαστήρια υποθέσεις που αφορούν παιδιά…

Κατά πρώτον θα πρέπει να γίνει μια πλήρης νομική μελέτη που θα συγκρίνει τις προβλέψεις της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού- που η Ελλάδα έχει επικυρώσει το 1993- με την Εθνική Νομοθεσία. Έτσι θα εξετάσουμε που υπάρχουν συγκλίσεις ή πιθανές αποκλίσεις για να υπάρξουν οι απαραίτητες προσαρμογές. Θυμίζω πως στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες, διεθνείς συμβάσεις που έχουν κυρωθεί είναι ανώτερες από το εθνικό δίκαιο.

Επίσης, πρέπει να γίνει κατανοητό πως όλοι οι νόμοι που προτείνονται και υιοθετούνται θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους και τα συμφέροντα των παιδιών. Δύσκολα θα βρείτε έναν νόμο που με κάποιον τρόπο δεν επηρεάζει ένα παιδί.

Πιο συγκεκριμένο παράδειγμα. Η νομοθεσία περί τεκνοθεσίας. Ξέρετε τι λέω συχνά; Στόχος της τεκνοθεσίας δεν είναι να ευτυχήσουν οι ενήλικες αλλά να εξυπηρετηθούν καλύτερα τα συμφέροντα των παιδιών. Οι φωνές των παιδιών, λοιπόν, και σε αυτή την περίπτωση πρέπει να ακούγονται. Όχι μόνο οι ανάγκες των ενηλίκων.

Τα παιδιά δεν είναι παθητικά ”αντικείμενα προστασίας” αλλά κάτοχοι δικαιωμάτων και πρέπει να ερωτώνται για όσα τα αφορούν.

Η UNICEF έλαβε μέρος στο Φεστιβάλ του Πανεπιστημίου Πατρών που διοργάνωσε το ΤΕΑΠΗ - Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (5 Ιουνίου 2024)
Η UNICEF έλαβε μέρος στο Φεστιβάλ του Πανεπιστημίου Πατρών που διοργάνωσε το ΤΕΑΠΗ - Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (5 Ιουνίου 2024)
UNICEF/Aggelos Barai

Άλλο παράδειγμα; Όταν μια υπόθεση φτάνει ενώπιον του δικαστηρίου, οι δικαστές ακούν τα παιδιά; Τα ακούν πραγματικά; Και ξέρετε, το να ακούει κανείς πραγματικά τα παιδιά είναι σπουδαία ικανότητα, δεν είναι κάτι εύκολο γιατί πολύ απλά δεν έχουμε μάθει να το κάνουμε. Νομίζουμε πως μόνο εμείς οι ενήλικες, γνωρίζουμε τι χρειάζονται, τι είναι καλό γι’ αυτά.

Και εδώ έρχεται το άρθρο 12 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού που ορίζει ότι πρέπει η φωνή των παιδιών να ακούγεται σε όλα τα διοικητικά, νομικά ζητήματα που τα αφορούν και τα επηρεάζουν. Από μια υπόθεση διαζυγίου και κηδεμονίας, μέχρι ζητήματα που αφορούν το σχολείο κ.ά.

Κέντρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού: Ένας μηχανισμός για να ακουστεί η φωνή τους

-Με ποιον τρόπο μπορεί όμως να ακουστεί η φωνή των παιδιών;

Χρειάζεται ένας «μηχανισμός» προκειμένου να ενημερωνόμαστε συνεχώς για όλα τα ζητήματα που τα αφορούν και μέσω του οποίου θα ακούγεται η φωνή τους. Όλα όσα έχουν να μας πουν, όσα βιώνουν και ονειρεύονται. Ορισμένα στοιχεία αυτού του μηχανισμού, όπως οι μαθητικές κοινότητες ή τα συμβούλια νέων στους Δήμους, όντως υπάρχουν, αλλά συχνά υπολειτουργούν ή έχουν έναν τυπικό χαρακτήρα.

Σίγουρα, όπως έχω άλλωστε προτείνει, θα πρέπει να συσταθεί ένα μόνιμο συμβούλιο για τα Δικαιώματα του Παιδιού στο πλαίσιο του Κοινοβουλίου.

Αυτή την στιγμή πάντως, η UNICEF επιδιώκει να καλύψει την απουσία αυτού του μηχανισμού μέσα από μια μεγάλη νέα πρωτοβουλία που αφορά στην λειτουργία των Κέντρων για τα Δικαιώματα του Παιδιού που ιδρύει σε συνεργασία με Πανεπιστημιακά Ιδρύματα σε όλη τη χώρα.

Μέχρι στιγμής έχουν ιδρυθεί πέντε Κέντρα στα πανεπιστήμια: Πάτρας, στο Αριστοτέλειο στην Θεσσαλονίκη, στο Δημοκρίτειο στην Θράκη, στο Καποδιστριακό στην Αθήνα και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Στόχος είναι τα 23 Κέντρα ώστε να καλυφθούν επαρκώς οι ανάγκες των 13 περιφερειών όλης της χώρας. Να έχουμε δηλαδή εθνική κάλυψη.

Τα Κέντρα αποτελούν κόμβους γνώσης που δημιουργούνται εντός των πανεπιστημίων αλλά δεν θα περιοριστούν στην έρευνα, συλλογή και ανάλυση δεδομένων, την παραγωγή γνώσης και την παροχή πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Παράλληλη, κρίσιμη αποστολή τους και μεγάλο μέρος των πιο πρακτικών δράσεών τους προσανατολίζονται στην κοινωνία. Διασυνδέονται με σχολεία, κοινωνικές υπηρεσίες, τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους κρίσιμους θεσμούς (όπως η Εκκλησία), φορείς της κοινωνίας των πολιτών και ιδρύματα. Στόχος η προώθηση, η κατανόηση και η ενσωμάτωση, ως έννοια και πρακτική άσκηση, των δικαιωμάτων των παιδιών, στα οποία επίσης παρέχουν την δυνατότητα να ακουστούν.

″Σύνδεση” με κοινωνικούς λειτουργούς και σχολεία

-Πρακτικά λοιπόν τα Κέντρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού πώς θα συμβάλουν; Πώς θα προωθήσουν αυτά τα δικαιώματα; Εν τέλει, δηλαδή, πώς θα βοηθήσουν τα παιδιά;

Ένα, από τα παραδείγματα που μπορώ να σας αναφέρω είναι η εστίαση σε θέματα προστασίας των παιδιών.

Πριν μερικές ημέρες, μάλιστα, άρχισε μια νέα πρωτοβουλία της UNICEF στο πλαίσιο της οποίας φέρνουμε κοντά καθηγητές ΑΕΙ, ειδικούς σε θέματα κοινωνικής πρόνοιας, τον σύνδεσμο κοινωνικών λειτουργών Ελλάδος και επαγγελματίες κοινωνικούς λειτουργούς των Δήμων (Πιο αναλυτικά εδώ)

Στην Ελλάδα, ξέρετε, συναντάμε πολλές διαφορές μεταξύ θεωρίας και πράξης, σε ό,τι αφορά τις κοινωνικές υπηρεσίες που εστιάζουν στην προστασία των παιδιών. Γι’ αυτό θέλουμε στη συγκεκριμένη περίπτωση το προσωπικό των ΑΕΙ που εκπαιδεύουν τους μελλοντικούς κοινωνικούς λειτουργούς να ενισχύσουν την επαφή τους με τους φορείς της τοπικής κοινωνίας και τους Δήμους. Να συζητούν και να καταλήξουν στις βέλτιστες πρακτικές για την παροχή υποστήριξης στα παιδιά μέσα από τις υπηρεσίες, την γνώση και την εμπειρία που μας παρέχουν οι κοινωνικοί λειτουργοί.

Σε αυτή την συνεργασία η UNICEF θα έχει τον ρόλο του συντονιστή με την υποστήριξη των Κέντρων για τα Δικαιώματα του Παιδιού που ιδρύει σε συνεργασία με τα Πανεπιστήμια.

Δημιουργούμε λοιπόν συνεργασίες με τα τμήματα Κοινωνικής Εργασίας αυτών των πανεπιστημίων με στόχο να εξασφαλίσουμε πως η θεωρία, που διδάσκεται σε ακαδημαϊκό επίπεδο αποτυπώνεται στην δουλειά που γίνεται στο πεδίο, σε επίπεδο κοινωνικών υπηρεσιών που παρέχουν οι Δήμοι.

Διασφαλίζουμε ότι οι καθηγητές που ενημερώνονται διαρκώς για νέα δεδομένα, βέλτιστες πρακτικές κλπ θα μεταφέρουν διαρκώς αυτή τη νέα γνώση στους κοινωνικούς λειτουργούς. Και όλο αυτό θα στηρίζεται πολύ ενεργά από το Συνδεσμο Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος.

Η ομάδα της UNICEF επισκέφτηκε την Θράκη όπου συναντήθηκε με εκπαιδευτικούς και μαθητές για να συζητήσουν για την συμπεριληπτική εκπαίδευση (22 Φεβρουαρίου 2024)
Η ομάδα της UNICEF επισκέφτηκε την Θράκη όπου συναντήθηκε με εκπαιδευτικούς και μαθητές για να συζητήσουν για την συμπεριληπτική εκπαίδευση (22 Φεβρουαρίου 2024)
©UNICEF/UNI526282/Pantelia

-Αναφερθήκατε και στα σχολεία. Υπάρχουν δράσεις των Κέντρων που προσανατολίζονται σε αυτά; Γιατί μετά την οικογένεια είναι το βασικό περιβάλλον μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται τα παιδιά.

Ο πρώτος πυλώνας των Κέντρων είναι η προώθηση των Δικαιωμάτων του Παιδιού μέσω συνεργασιών με σχολεία όπως επίσης και με φορείς για τα Δικαιώματα του Παιδιού εκτός του Πανεπιστημίου, με την τοπική αυτοδιοίκηση, τοπικές κοινότητες, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ιδιωτικό τομέα, και ομάδες επαγγελματιών για την ενεργή προώθηση, υπεράσπιση και ευαισθητοποίηση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Καθώς τα κέντρα θα «μεγαλώνουν» και θα ενισχύονται θα συνδέονται με τα σχολεία, και θα μεταφράζουν το τι σημαίνει τα παιδιά να λογίζονται ως κάτοχοι δικαιωμάτων, θα γίνεται εκπαίδευση μέσα στα σχολεία -σε παιδιά, δασκάλους κλπ- για το τι σημαίνει Δικαιώματα του Παιδιού.

Οι δράσεις θα είναι ποικίλες όπως ανάπτυξη εκπαιδευτικών ενοτήτων, παροχή εκπαιδεύσεων, εργαστηρίων, σεμιναρίων και συνεδρίων, δραστηριότητες ανάπτυξης ικανοτήτων για επαγγελματίες που εργάζονται με και για παιδιά κ.α.

Γενικότερα η «σύνδεση» με σχολεία όπως και με κοινωνικούς λειτουργούς, Δήμους, θρησκευτικούς φορείς είναι βασικός στόχος.

″Θέλουμε να επιφέρουμε μια κοινωνική αλλαγή”

-Η φωνή των παιδιών πως θα ακουστεί στο πλαίσιο λήψης αποφάσεων, κατάρτισης νόμων κλπ από τη Βούλη και τις κυβερνήσεις; Ήδη επισημάνατε αυτή την ανάγκη…

Ένας ακόμη από τους τρεις βασικούς πυλώνες των Κέντρων είναι η παραγωγή τεκμηριωμένης γνώσης για τα παιδιά. Καθώς αυτά θα συλλέγουν τις απόψεις τους και θα διαθέτουν στοιχεία για την πραγματικότητα που βιώνουν, η Βουλή και η εκάστοτε κυβέρνηση που νομοθετούν θα μπορούν να απευθύνεται στα Κέντρα και να λαμβάνουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Όλες οι αποφάσεις λοιπόν θα είναι ενήμερες βάσει των πληροφοριών που έχουν αντληθεί και από τις 13 Περιφέρειες, σε εθνικό δηλαδή επίπεδο.

Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη και ο Διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα Γασάν Χαλίλ υπογράφουν νέα προγραμματική συμφωνία για την βελτίωση της ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων στην Ελλάδα (22 Αυγούστου 2024)
Η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη και ο Διπλωματικός Εκπρόσωπος της UNICEF στην Ελλάδα Γασάν Χαλίλ υπογράφουν νέα προγραμματική συμφωνία για την βελτίωση της ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων στην Ελλάδα (22 Αυγούστου 2024)
©UNICEF/UNI630974/Pantelia

Άντληση στοιχείων θα μπορεί φυσικά να γίνει και από φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, κρατικές υπηρεσίες κλπ. Έτσι θα υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα, που θα βοηθούν τους θεσμούς και τους φορείς που λαμβάνουν αποφάσεις και ασκούν πολιτικές να εξυπηρετούν καλύτερα τα συμφέροντα των παιδιών και να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους.

Και ποιος φορέας είναι καλύτερος από τα Πανεπιστήμια για την συλλογή, επεξεργασία, ανάλυση και διάθεση αυτών των πληροφοριών;

-Προτείνετε κάτι πολύ καινοτόμο, για τα ελληνικά τουλάχιστον δεδομένα, σε ό,τι αφορά τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον ρόλο των παιδιών μέσα στην κοινωνία…

Μέσα από τέτοιες δράσεις θέλουμε να επιφέρουμε μια κοινωνική αλλαγή.

Τα παιδιά πρέπει να είναι ενεργοί πολίτες, να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνία. Η συμμετοχή τους είναι εφικτή σε όλες τις ηλικίες και οι δημοκρατικές διαδικασίες διδάσκονται από απλά πράγματα.

Όταν για παράδειγμα τα σχολεία λειτουργούν δημοκρατικά και τα παιδιά εκφράζονται ελεύθερα, και έχουμε ανάλογες συνθήκες και στο σπίτι, μέσα στην οικογένεια, τότε μπορούμε να μιλάμε για άριστες δημοκρατικές πρακτικές μέσα στην κοινωνία.

Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αν θέλουμε να έχουμε μια ιδέα του πώς θα είναι το μέλλον, αρκεί να δούμε τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούμε, «δουλεύουμε» με τα παιδιά σήμερα.

Κάθε μέρα, κινούμαστε- ή προσπαθούμε να κινούμαστε- προς έναν καλύτερο κόσμο, ένα καλύτερο μέλλον. Κατά πόσο θυμόμαστε όμως ότι αυτό το μέλλον που χτίζουμε δεν είναι για εμάς, αλλά για τα παιδιά μας; Πρέπει λοιπόν να γίνεται σεβαστό το δικαίωμά τους να πουν πώς θέλουν να είναι αυτό το μέλλον. Ξεχνάμε όμως να τα ρωτήσουμε…Θέλουμε να το αλλάξουμε αυτό.

Ο Δήμος Αθηναίων υπέγραψε Μνημόνιο Συνεργασίας με την UNICEF για την ενίσχυση της Παιδικής Προστασίας στον Δήμο. Στην φωτογραφία ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας με τον Διπλωματικό Εκπρόσωπο της UNICEF στην Ελλάδα Γασάν Χαλίλ (11 Ιουνίου 2024)
Ο Δήμος Αθηναίων υπέγραψε Μνημόνιο Συνεργασίας με την UNICEF για την ενίσχυση της Παιδικής Προστασίας στον Δήμο. Στην φωτογραφία ο Δήμαρχος Αθηναίων Χάρης Δούκας με τον Διπλωματικό Εκπρόσωπο της UNICEF στην Ελλάδα Γασάν Χαλίλ (11 Ιουνίου 2024)
©Costas Baltas

Χτίζοντας από την βάση προς τα πάνω

-Στην όλη τη λογική της σύστασης των Κέντρων διακρίνουμε δύο στοιχεία: την έμφαση στην συνεργασία με τα πανεπιστήμια και μια «τοπική προσέγγιση». Γιατί κάνατε αυτήν την επιλογή;

H επιλογή να γίνουν τα πανεπιστήμια οι μοχλοί προώθησης και ενσωμάτωσης των Δικαιωμάτων του Παιδιού αφορά αφενός στην ίδια την φύση και αποστολή τους ως ισχυρά εδραιωμένοι θεσμοί με κρίσιμες κοινωνικές λειτουργίες, καθώς η πανεπιστημιακή εκπαίδευση υποστηρίζει την κοινωνική ανάπτυξη, προάγοντας κοινωνικές αξίες, αρχές και κανόνες που προάγουν τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ενεργή συμμετοχή του πολίτη .

Αξιοποιούμε φυσικά την ερευνητική ικανότητα των πανεπιστημίων, προσανατολιζόμενοι και στην παραγωγή γνώσης και την συλλογή στοιχείων, που όπως επισήμανα μας λείπει, για την κατάσταση των παιδιών, μέσω μιας προσέγγισης βασισμένης στα Δικαιώματα του Παιδιού, κατά την σχετική έρευνα. Η δε ερευνητική προσέγγιση βασίζεται στον σεβασμό των δικαιωμάτων των παιδιών, με ιδιαίτερη βαρύτητα στο δικαίωμα έκφρασης των απόψεών τους, και ωφελεί τα πιο μειονεκτούντα παιδιά, αποκαλύπτοντας ανισότητες.

Η «τοπική προσέγγιση» απαντάται στον πυρήνα της λογικής των Κέντρων πως τα ανθρώπινα δικαιώματα πραγματώνονται ευκολότερα και επιτυχέστερα σε τοπικό επίπεδο. Και εδώ τα πανεπιστήμια αποτελούν ειδικά «οχήματα» προώθησης των στόχων μας, αφού απαντώνται σε όλες τις περιφέρειες της χώρας και μπορούν ευκολότερα και με μεγαλύτερη αμεσότητα να συνεργαστούν με τις τοπικές κοινωνίες, φορείς, θεσμούς.

-Και υπάρχει και ένας τρίτος πυλώνας στον οποίο δομείται η λειτουργία των Κέντρων που εστιάζει στην διδασκαλία και ενσωμάτωση των Δικαιωμάτων του Παιδιού στο πανεπιστημιακό πρόγραμμα σπουδών...

Ναι. Είναι σημαντικό τα Δικαιώματα του Παιδιού να ενταχθούν ως αντικείμενο μελέτης στα Τμήματα Κοινωνικής Εργασίας - εδώ έχουμε τα Πανεπιστήμια Πάτρας, Δυτικής Αττικής, Δημοκρίτειο και Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο.

Και φυσικά πρέπει να ενταχθούν και στα Παιδαγωγικά Τμήματα των Πανεπιστημίων-προσχολικής, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης- που η αποστολή τους είναι να εξοπλίσουν τους μελλοντικούς εκπαιδευτικούς με την γνώση και ικανότητες σχετικά με τα Δικαιώματα του Παιδιού

Εκτιμούμε πως είναι αναγκαίο για την επίτευξη υψηλού επιπέδου ευαισθητοποίησης σχετικά με τα Δικαιώματα του Παιδιού μεταξύ των μελλοντικών επαγγελματιών, μέσω της πανεπιστημιακής τους εκπαίδευσης.

Μια τέτοια πρακτική μπορεί να έχει πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου.

Επίσης η UNICEF κάνει ένα διήμερο εργαστήριο διαβούλευσης σε κάθε πανεπιστήμιο για τη δημιουργία ενός Κέντρου για τα Δικαιώματα του Παιδιού το οποίοθα ακολουθήσει ένα σε βάθος εκπαιδευτικό πρόγραμμα για καθηγητές πανεπιστημίου και λέκτορες σχετικά με τον τρόπο ενσωμάτωσης της διάστασης των δικαιωμάτων του παιδιού, μεθόδους διδασκαλίας, παιδαγωγικές πρακτικές, περιεχόμενο μαθημάτων και έρευνα.

Αυτοί, με τη σειρά τους, θα μπορούν να μεταδώσουν τις γνώσεις τους για τα Δικαιώματα του Παιδιού στους μαθητές τους και να επηρεάσουν τις αντιλήψεις και την επίγνωσή τους για την αξία αυτών.

Υouth Ambassador της UNICEF Παναγιώτης Ράπτης συνομιλεί με τον Διπλωματικό Εκπρόσωπο της UNICEF Γασάν Χαλίλ κατά την διάρκεια εκδήλωσης στο Κολλέγιο Αθηνών.(8 Δεκεμβρίου 2023)
Υouth Ambassador της UNICEF Παναγιώτης Ράπτης συνομιλεί με τον Διπλωματικό Εκπρόσωπο της UNICEF Γασάν Χαλίλ κατά την διάρκεια εκδήλωσης στο Κολλέγιο Αθηνών.(8 Δεκεμβρίου 2023)
©UNICEF/UNI487193/Pantelia Caption:

Ένα τεράστιο project χωρίς χρηματοδότηση αλλά με περίσσια θέληση και δέσμευση

-Η ανταπόκριση μέχρι στιγμής στα Κέντρα που έχουν ιδρυθεί ποια είναι; Και επίσης, βλέπω πως δεν υπάρχει καμία χρηματοδότηση…

Όχι, μέχρι στιγμής τα Κέντρα δεν λαμβάνουν καμία χρηματοδότηση. Και αυτό πρέπει να επισημανθεί.

Όλα γίνονται μέσα στις δομές του Πανεπιστημίου και η UNICEF «τρέχει» το πρόγραμμα επίσης χωρίς χρηματοδότηση γιατί η Ελλάδα ανήκει στην κατηγορία χωρών υψηλού εισοδήματος που σημαίνει πως δεν μπορούν να της διατεθούν χρήματα για το πρόγραμμα.

Ελπίζουμε βέβαια πως η κυβέρνηση, κάποια στιγμή, θα δει την αξία αυτών των Κέντρων και θα βοηθήσει. H UNICEF άλλωστε είχε πάντα την στήριξη των κυβερνήσεων.

Σε ό,τι αφορά την ανταπόκριση, το πρώτο Κέντρο μας στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας συμπληρώνει το πρώτο έτος λειτουργίας τον Οκτώβριο, οπότε τότε θα έχουμε μια εικόνα.

Μπορώ ήδη όμως να σας πως κάποια παραδείγματα θετικής ανταπόκρισης.

Για παράδειγμα το Πανεπιστήμιο της Πάτρας, το Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής Προσχολικής Ηλικίας, επί χρόνια διοργανώνει Παιδικό Φεστιβάλ. Φέτος για πρώτη χρονιά, τα Δικαιώματα του Παιδιού ήταν το θέμα της διοργάνωσης.

Επίσης, έχουν ήδη αρχίσει την εκπαίδευση δασκάλων περί Δικαιωμάτων του Παιδιού, στις 6-7 Ιουλίου διοργανώνουν μαζί με την UNICEF Διεθνές Συνέδριο, σχετικά με τον ρόλο της ακαδημαϊκής κοινότητας στην προώθηση των δικαιωμάτων των παιδιών.

Παχυσαρκία και Ψυχική Υγεία - Δυο νέα project της UNICEF

Στο μεταξύ η UNICEF αυτή τη περίοδο «τρέχει» δύο μεγάλα προγράμματα που εστιάζουν στο πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας και σε θέματα ψυχικής υγείας.

«Έχουμε μια εξαιρετική συνεργασία με την κυβέρνηση και για τα δύο. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και χρηματοδότηση ύψους 45εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Ελλάδα 2.0 NextGenerationEU υλοποιούμε με σειρά εταίρων το πρόγραμμα καταπολέμησης της παιδικής παχυσαρκία. Θυμίζω πως το 37,4% των παιδιών στη Ελλάδα είναι παχύσαρκα ή υπέρβαρα. Και αυτό είναι ένα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα. Η UNICEF λοιπόν είναι συνεργάτης της Κυβέρνησης στη προσπάθεια καταπολέμησης της παιδικής παχυσαρκίας. Επίσης, είναι στα σκαριά ένα νέο πρόγραμμα, με παρόμοια χρηματοδότηση (από το Ταμείο Ανάκαμψης), 34εκατ. ευρώ για την ψυχική υγεία».

|

Δημοφιλή