Ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, απηύθυναν την Παρασκευή από κοινού έκκληση για πληροφορίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στον εντοπισμό των θαμμένων λειψάνων των αγνοουμένων που εξαφανίστηκαν εν μέσω βίας και πολέμου πριν από δεκαετίες, ένα έργο που γίνεται όλο και πιο δύσκολο καθώς οι αυτόπτες μάρτυρες των γεγονότων πεθαίνουν.
Ο Ελληνοκύπριος πρόεδρος της Κύπρου και ο ηγέτης των κατεχόμενων, πραγματοποίησαν το πρωί της Παρασκευής, επίσκεψη στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους (ΔΕΑ) που βρίσκεται στον χώρο του παλαιού αεροδρομίου της Λευκωσίας.
Οπως σημειώνει το Associated Press, η κοινή τους έκκληση αποτελεί μια συμβολική κίνηση που αποσκοπεί στο να δείξουν ότι το αμιγώς ανθρωπιστικό ζήτημα δεν θα πρέπει να εμπλέκεται με την πολύπλοκη και συχνά πικρή πολιτική της εθνοτικής διάσπασης στη Μεγαλόνησο εδώ και σχεδόν μισό αιώνα.
Επίσης αποτελεί ένα εφαλτήριο για μια νέα ώθηση στις προσπάθειες για την επανέναρξη των αδιέξοδων ειρηνευτικών συνομιλιών στο κυπριακό.
Τόσο ο κ. Χριστοδουλίδης όσο και ο κ. Τατάρ ξεναγήθηκαν στην Επιτροπή Αγνοουμένων, η οποία από το 2006 έχει αναλάβει τον εντοπισμό, την αποκάλυψη και την ταυτοποίηση των λειψάνων των ατόμων που εξαφανίστηκαν κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και της τουρκικής εισβολής του 1974.
″Πρόκειται για ένα ανθρωπιστικό ζήτημα, επομένως είναι κάτι που βρίσκεται εκτός πολιτικής”, δήλωσε ο Ερσίν Τατάρ στους δημοσιογράφους. ”Κάνουμε ό,τι μπορούμε να κάνουμε για να το βελτιώσουμε. Η ανακάλυψη των αγνοουμένων είναι κάτι που οφείλουμε στις οικογένειές τους”.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης επανέλαβε την κοινή δέσμευση για συλλογή περισσότερων πληροφοριών, αλλά πρόσθεσε ότι η πρόοδος στο θέμα αυτό θα έστελνε επίσης ένα ”σαφές πολιτικό μήνυμα” για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών, που δεν έχουν εμπλακεί σε απευθείας συνομιλίες εδώ και έξι χρόνια.
Σύμφωνα με τον Πολ Ανρί Αρνί, διορίσμενο από τον ΟΗΕ μέλος της τριμερούς επιτροπής που περιλαμβάνει επίσης έναν Ελληνοκύπριο και έναν Τουρκοκύπριο εκπρόσωπο, η ΔΕΑ έχει βρει, ταυτοποιήσει και επιστρέψει στους συγγενείς τα λείψανα του 51,5% όλων των αγνοουμένων.
Ωστόσο τόνισε πως το κάλεσμα των δύο ηγετών σε όποιον έχει πληροφορίες να προσέλθει είναι απαραίτητο για την επίλυση των πιο δύσκολων υπολοίπων υποθέσεων, στις οποίες άτομα σκοτώθηκαν σε ένα σημείο και θάφτηκαν αλλού χωρίς αυτόπτες μάρτυρες.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΔΕΑ, από τους 1.510 Ελληνοκύπριους και 492 Τουρκοκύπριους που αγνοούνται, οι 769 και οι 200 αντίστοιχα δεν έχουν ακόμα εντοπιστεί.
″Το ζήτημα είναι η πρόσβαση σε νέες πληροφορίες καθώς οι μάρτυρες των γεγονότων φεύγουν από τη ζωή”, πρόσθεσε. ”Και έτσι συζητήσαμε με τους ηγέτες τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν μέσω των δικών τους δικτύων, επίσης με συγκεκριμένους πρώην μαχητές”.
Μετά την επίσκεψη, παρουσία των ηγετών των δύο κοινοτήτων, ο κ. Σεργκέι Ιλαρίονοφ, επικεφαλής και συντονιστής του Γραφείου των Καλών Υπηρεσιών του ΓΓ των ΗΕ στην Κύπρο, παραχώρησε την ακόλουθη δήλωση στα ΜΜΕ:
«Σήμερα, 28 Ιουλίου, 2023, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Α.Ε. κ. Ερσίν Τατάρ και ο Ελληνοκύπριος ηγέτης, Α.Ε. κ. Νίκος Χριστοδουλίδης επισκέφθηκαν το Ανθρωπολογικό Εργαστήρι της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους στην Κύπρο (ΔΕΑ), όπου έτυχαν ενημέρωσης για τη συνεχιζόμενη εργασία της Επιτροπής.
Ο Ελληνοκύπριος ηγέτης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης εξέφρασαν την πλήρη στήριξη τους στην αποτελεσματική εργασία της Επιτροπής για τους Αγνοουμένους στην Κύπρο, την αναγνώριση και εκτίμηση τους για τη δουλειά που διεξάγεται από τα μέλη της Επιτροπής, το προσωπικό του Ανθρωπολογικού Εργαστηρίου και όλου του προσωπικού που εμπλέκεται στο αξιόλογο έργο της Επιτροπής.
Επαναβεβαίωσαν την πεποίθηση τους ότι η ΔΕΑ διεξάγει ξεκάθαρα μια ανθρωπιστική εργασία, έδωσαν έμφαση στη σημασία της αποσύνδεσης της ΔΕΑ από πολιτικά ζητήματα, και κάλεσαν όλους τους εμπλεκόμενους να μην πολιτικοποιούν αυτό το κρίσιμης σημασίας έργο.
Και οι δύο ηγέτες κάλεσαν όσους κατέχουν πληροφορίες για πιθανούς τόπους ταφής να τις μοιραστούν με τη ΔΕΑ, υπενθύμισαν στους μάρτυρες ότι μπορούν να ζητήσουν εμπιστευτικότητα για οποιαδήποτε πληροφορία παρέχουν, αφού οι αξιόπιστες πληροφορίες μπορούν να επιταχύνουν την όλη διαδικασία εντοπισμού, εκταφής και ταυτοποίησης λειψάνων αγνοουμένων.
Υπογράμμισαν την ανάγκη να συνεχίσουν αδιάκοπα τις προσπάθειες για εντοπισμό και ταυτοποίηση όλων των αγνοουμένων.
Οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν τη συναντίληψη τους ότι η ευθύνη της ΔΕΑ τίθεται πρωτίστως έναντι των οικογενειών των αγνοουμένων, αφού προσφέρει ένα τέλος για τις επηρεαζόμενες οικογένειας μέσα από την επιστροφή των λειψάνων των αγαπημένων τους προσώπων, για πρέπουσα ταφή, σύμφωνα με τις δικές τους θρησκευτικές παραδόσεις και πρακτικές».
Ν. Χριστοδουλίδης: Θετικός ο Τατάρ για κοινή συνάντηση με Γκουτέρες
Θετική ήταν η αντίδραση του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ, στην πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη για κοινή συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ στο πλαίσο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, είπε ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης την Παρασκευή, σε δηλώσεις του κατά την επιστροφή του στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά τη συνάντησή τους στο ανθρωπολογικό εργαστήρι της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ).
Ο Προέδρος Χριστοδουλίδης, ανέφερε ακόμη ότι μετέφερε στον κ. Τατάρ και την ιδέα που πρωτοακούστηκε από τον νομικό Αχιλλέα Δημητριάδη για μια επιτροπή αλήθειας, η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει παράλληλα με την ΔΕΑ, «αφού εκεί γίνεται μια σημαντική δουλειά».
Συγκεκριμένα είπε ότι ζήτησε από τον κ. Τατάρ, λόγω του ότι και ο πατέρας του ήταν μέλος της ΔΕΑ πέραν των 20 χρόνων, και λόγω του γεγονότος ότι η πάροδος του χρόνου δημιουργεί περισσότερες δυσκολίες, και ότι πρόκειται για ανθρωπιστικό θέμα, να συνεργαστούν οι δύο πλευρές ακόμη περισσότερο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρόσθεσε, μετέφερε στον κ. Τατάρ την ιδέα του κ. Δημητριάδη για μια επιτροπή αλήθειας.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι ζήτησε από τον κ. Τατάρ να απευθυνθούν από κοινού στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, μετά το πέρας τη επίσημης εβδομάδας της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ, για μια κοινή συνάντηση. «Ήταν θετική η αντίδραση του για να γίνει η συνάντηση», είπε, σημειώνοντας όμως πως δεν απάντησε ο κ. Τατάρ όσον αφορά στο να αποταθούν από κοινού στο ΓΓ ΟΗΕ, γι’ αυτό.
Πηγή: Associated Press, ertnews, ΚΥΠΕ