Ερευνητές στην Κίνα ανακήρυξαν την εξαφάνιση ενός θαλάσσιου θηλαστικού που ενέπνευσε αρχαίες ιστορίες για γοργόνες και σειρήνες.
Πρόκειται για το Ντιγκόνγκ, τον «πιο ευγενικό γίγαντα του ωκεανού», όπως είναι γνωστός.
Το Ντιγκόνγκ δεν κατάφερε να επιβιώσει πιθανόν λόγω της αργής, χαλαρής συμπεριφοράς του, με αποτέλεσμα να γίνει ευάλωτος στην υπεραλίευση και τα ναυτικά ατυχήματα.
Ο καθηγητής Σάμουελ Τέρβι από τη Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου (ZSL), ο οποίος συνέγραψε τη μελέτη, δήλωσε στο BBC ότι «η πιθανή εξαφάνιση του Ντιγκόνγκ στην Κίνα είναι μια καταστροφική απώλεια».
Οι επιστήμονες της ZSL και της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών εξέτασαν όλα τα ιστορικά δεδομένα σχετικά με το πού είχαν βρεθεί στο παρελθόν τα ζώα αυτά στην Κίνα. Διαπίστωσαν ότι δεν είχε υπάρξει καμία επαληθευμένη θέαση από επιστήμονες από το 2000.
Επιπλέον, οι ερευνητές στράφηκαν στην επιστήμη των πολιτών για να πάρουν συνέντευξη από 788 μέλη της κοινότητας που ζούσαν στις εν λόγω παράκτιες περιοχές όπου είχαν εντοπίστεί τα ζώα αυτά, για να προσδιορίσουν πότε οι ντόπιοι είχαν δει για τελευταία φορά ένα από αυτά τα θηλαστικά. Κατά μέσο όρο, οι κάτοικοι ανέφεραν ότι είχαν να δουν ένα Ντιγκόνγκ εδώ και 23 χρόνια. Μόνο τρεις άνθρωποι είχαν δει έναν τα τελευταία πέντε χρόνια.
Το γεγονός αυτό οδήγησε τους ερευνητές να το κηρύξουν «λειτουργικά εξαφανισμένο» - που σημαίνει ότι «δεν είναι πλέον βιώσιμο για να επιβιώσει», δήλωσε στο BBC η Χάιντι Μα, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο ZSL.
Το Ντιγκόνγκ είναι το μοναδικό χορτοφάγο θαλάσσιο θηλαστικό και ζυγίζει σχεδόν μισό τόνο. Παρόμοιο στην εμφάνιση και τη συμπεριφορά με τον μανάτο (manatee), το Ντιγκόνγκ διακρίνεται από την ουρά του που μοιάζει με φάλαινας. Η ευγενική και φαινομενικά καλοπροαίρετη διάθεσή του έχει οδηγήσει ορισμένους να πιστεύουν ότι ενέπνευσε αρχαίες ναυτικές ιστορίες για γοργόνες.
Το 1988, μετά από μια αξιοσημείωτη μείωση του πληθυσμού του ζώου, το Κινεζικό Κρατικό Συμβούλιο το ανακήρυξε προστατευόμενο είδος. Ωστόσο, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η συνεχιζόμενη καταστροφή του ενδιαιτήματός του - συμπεριλαμβανομένης της έλλειψης θαλάσσιων λιβαδιών για τροφή - έχει προκαλέσει την «ταχεία κατάρρευση του πληθυσμού του».
Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ εκτιμά ότι το 7% των ενδιαιτημάτων θαλασσόχορτου χάνεται παγκοσμίως κάθε χρόνο λόγω της βιομηχανικής και γεωργικής ρύπανσης, της παράκτιας ανάπτυξης, της ανεξέλεγκτης αλιείας και της κλιματικής αλλαγής.
Ο καθηγητής Τέρβι δήλωσε ότι η εξαφάνιση του Ντιγκόνγκ στην Κίνα θα πρέπει να λειτουργήσει ως προειδοποίηση για άλλες περιοχές που τα φιλοξενούν -συμπεριλαμβανομένων της Αυστραλίας και της Ανατολικής Αφρικής- χαρακτηρίζοντάς το «μια απογοητευτική υπενθύμιση ότι η εξαφάνιση μπορεί να συμβεί προτού αναπτυχθούν αποτελεσματικές δράσεις διατήρησης».
Το είδος συναντάται σε 37 άλλες τροπικές περιοχές του κόσμου - ιδίως στα ρηχά παράκτια ύδατα του Ινδικού και του δυτικού Ειρηνικού Ωκεανού - αλλά κατατάσσεται ως «ευάλωτο» στην Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών της Διεθνούς Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN).
Αυτές τις ημέρες, οι ηγέτες χωρών από όλο τον κόσμο βρίσκονται στη Νέα Υόρκη για να υπογράψουν μια νέα συνθήκη του ΟΗΕ, η οποία θα θέσει το 30% των παγκόσμιων ωκεανών σε προστατευόμενες περιοχές.
Η Κριστίνα Γζέρντε, σύμβουλος πολιτικής για τις ανοικτές θάλασσες της IUCN, δήλωσε στο BBC ότι «η περίπτωση του Ντιγκόνγκ αποτελεί θλιβερό παράδειγμα του τι συμβαίνει στο θαλάσσιο περιβάλλον όπου υπάρχει αυξανόμενη επέμβαση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων».