Σε κοινό ανακοινωθέν κατέληξαν οι ηγέτες των χωρών- μελών του ΝΑΤΟ που συμμετείχαν στη σύνοδο της συμμαχίας στο Λονδίνο- με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να συμφωνεί στα σχέδια του ΝΑΤΟ για την άμυνα της Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής.
Ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, δήλωσε στην τελική συνέντευξη Τύπου μετά τη σύνοδο, πως η Τουρκία σταμάτησε να μπλοκάρει το σχέδιο για την ενίσχυση της άμυνας των χωρών της Βαλτικής και της Πολωνίας, προσθέτοντας πως δεν συζητήθηκε το θέμα των κουρδικών πολιτοφυλακών YPG. Επίσης, συμπλήρωσε πως το ΝΑΤΟ είναι υπέρ του διαλόγου και των καλύτερων σχέσεων με τη Ρωσία, και ότι πιστεύει ότι η Κίνα θα έπρεπε να συμμετέχει σε μελλοντικές συνομιλίες περί περιορισμού εξοπλισμών.
«Πρόκειται για μεγάλο επίτευγμα, όχι μόνο για τη χώρα μας, αλλά για όλη την περιοχή, επειδή διασφαλίζει την ασφάλεια των πολιτών μας» ανέφερε ο Λιθουανός πρόεδρος, Γκιτάνας Ναουσέντα, σε ανακοίνωσή του.
Η Τουρκία είχε υποστηρίξει προηγουμένως πως θα αντιτεθεί στα σχέδια του ΝΑΤΟ εκτός και αν η συμμαχία αποδεχτεί τον προσδιορισμό κάποιων οργανώσεων ως τρομοκρατικών, μεταξύ των οποίων και οι κουρδικές πολιτοφυλακές YPG.
Τα 29 κράτη μέλη του ΝΑΤΟ υιοθέτησαν, παρά τις διαφωνίες, κείμενο κοινού ανακοινωθέντος στο οποίο δηλώνουν την «αλληλεγγύη, ενότητα και συνοχή» τους και αναγνώρισαν την άνοδο της ισχύος της Κίνας ως «πρόκληση» αλλά και «ευκαιρία».
Το κείμενο αναφέρεται στην «απειλή» που συνιστούν «οι επιθετικές ενέργειες» της Ρωσίας ενώ παρέχεται η διαβεβαίωση πως η συμμαχία είναι καθαρά «αμυντική», που «δεν αποτελεί απειλή για καμία χώρα».
Όπως αναφέρεται στο κοινό ανακοινωθέν, το ΝΑΤΟ «εγγυάται την ασφάλεια της περιοχής μας και του ενός δισεκατομμυρίου πολιτών μας, της ελευθερίας μας και των αξιών που μοιραζόμαστε, μεταξύ των οποίων η δημοκρατία, οι ατομικές ελευθερίες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η έννομη τάξη. Η αλληλεγγύη, η ενότητα και η συνοχή αποτελούν βασικές αρχές της Συμμαχίας...επαναβεβαιώνουμε τον συνεχιζόμενο υπερατλαντικό δεσμό μεταξύ της Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής, τη δέσμευσή μας στους στόχους και τις αρχές της χάρτας των Ηνωμένων Εθνών, και τη δέσμευσή μας όπως αποτυπώνεται στο Άρθρο 5 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον πως μια επίθεση εναντίον ενός συμμάχου θεωρείται επίθεση εναντίον όλων».
Στη συνέχεια τονίζεται πως τα μέλη της συμμαχίας δεσμεύονται να μοιραστούν τα κόστη και τις ευθύνες της κοινής τους ασφάλειας: «Μέσω της Δέσμευσης Αμυντικών Επενδύσεων, αυξάνουμε τις αμυντικές μας επενδύσεις με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές του 2% και του 20%, επενδύοντας σε νέες δυνατότητες, και συμβάλλοντας με περισσότερες δυνάμεις σε επιχειρήσεις και αποστολές».
Όσον αφορά στη Ρωσία, αναφέρονται τα εξής: «Ως συμμαχία αντιμετωπίζουμε απειλές και προκλήσεις από όλες τις στρατηγικές κατευθύνσεις. Οι επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας συνιστούν απειλή προς την Ευρωατλαντική ασφάλεια, η τρομοκρατία σε όλες της τις μορφές συνεχίζει να υφίσταται ως απειλή προς όλους μας. Κρατικοί και μη κρατικοί δρώντες αμφισβητούν τη βασιζόμενη σε κανόνες διεθνή τάξη. Η αστάθεια πέρα από τα σύνορά μας συμβάλλει επίσης στην παράτυπη μετανάστευση. Αντιμετωπίζουμε κυβερνοαπειλές και υβριδικές απειλές».
Ωστόσο, στη συνέχεια υπογραμμίζεται πως το ΝΑΤΟ είναι μια αμυντικού χαρακτήρα συμμαχία που δεν αποτελεί απειλή για καμία χώρα. «Έχουμε λάβει αποφάσεις για τη βελτίωση της ετοιμότητας των δυνάμεών μας για να απαντήσουμε σε οποιαδήποτε απειλή, οποτεδήποτε, από οποιαδήποτε κατεύθυνση. Παραμένουμε ακλόνητοι στη δέσμευσή μας στη μάχη κατά της τρομοκρατίας...αντιμετωπίζουμε και θα συνεχίσουμε να αντιμετωπίζουμε με μετρημένο και υπεύθυνο τρόπο την ανάπτυξη νέων πυραύλων μέσου βεληνεκούς από τη Ρωσία....ενισχύουμε περαιτέρω τις δυνατότητές μας για αποτροπή και άμυνα με κατάλληλο μείγμα πυρηνικών, συμβατικών και πυραυλικών αμυντικών δυνατοτήτων, που συνεχίζουμε να προσαρμόζουμε. Όσο υπάρχουν πυρηνικά όπλα, το ΝΑΤΟ θα παραμένει πυρηνική συμμαχία. Είμαστε πλήρως δεσμευμένοι στη διατήρηση και την ενίσχυση του αποτελεσματικού ελέγχου εξοπλισμών, του αφοπλισμού και της μη εξάπλωσης, λαμβάνοντας υπόψιν του περιβάλλον ασφαλείας...παραμένουμε ανοιχτοί σε διάλογο και σε μια εποικοδομητική σχέση με τη Ρωσία, όταν οι πράξεις της Ρωσίας το καταστήσουν αυτό δυνατόν».
Συνεχίζοντας, στο ανακοινωθέν γίνεται αναφορά στα ανοίγματα και τις συνεργασίες της συμμαχίας, με ιδιαίτερη αναφορά στη Βόρεια Μακεδονία: «Αυξάνουμε τη συνεργασία μας με τα Ηνωμένα Έθνη, υπάρχει άνευ προηγουμένου πρόοδος στη συνεργασία ΝΑΤΟ- ΕΕ...η Βόρεια Μακεδονία είναι εδώ μαζί μας σήμερα και σύντομα θα είναι ο νεότερος σύμμαχός μας».
Όσον αφορά στις νέες τεχνολογίες, τονίζεται πως «εξετάζουμε το εύρος και την κλίμακα των νέων τεχνολογιών για να διατηρήσουμε το τεχνολογικό μας πλεονέκτημα, ενώ διατηρούμε τις αξίες και νόρμες μας. Θα συνεχίσουμε να αυξάνουμε την αντοχή των κοινωνιών μας, όπως και των κρίσιμων υποδομών μας και της ενεργειακής μας ασφάλειας. Το ΝΑΤΟ και οι σύμμαχοί...δεσμεύονται για τη διασφάλιση της ασφάλειας των επικοινωνιών μας, περιλαμβανομένου του 5G, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για ασφαλή και ανθεκτικά συστήματα. Ανακηρύξαμε το Διάστημα χώρο επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ, αναγνωρίζοντας τη σημασία του για να παραμένουμε ασφαλείς και να αντιμετωπίζουμε προκλήσεις ασφαλείας, τηρώντας το διεθνές δίκαιο. Αυξάνουμε τα εργαλεία μας για να απαντούμε σε κυβερνοεπιθέσεις, και ενισχύουμε τις δυνατότητές μας όσον αφορά στην προετοιμασία, την αποτροπή και την άμυνα απέναντι σε υβριδικές τακτικές που επιδιώκουν να υπονομεύσουν την ασφάλεια και τις κοινωνίες μας. Αυξάνουμε τον ρόλο του ΝΑΤΟ στην ανθρώπινη ασφάλεια. Αναγνωρίζουμε πως η αυξανόμενη επιρροή και οι διεθνείς πολιτικές της Κίνας παρουσιάζουν τόσο ευκαιρίες όσο και προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε μαζί ως Συμμαχία».
Στόλτενμπεργκ: Απόλυτη η δέσμευση του ΝΑΤΟ στο άρθρο 5
Την απόλυτη δέσμευση των ηγετών των χωρών μελών του ΝΑΤΟ στο άρθρο 5 της συνθήκης, που αφορά τη συλλογική άμυνα της Συμμαχίας, μετέφερε ο γενικός του γραμματέας, Γιένς Στόλτενμπεργκ, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συνόδου.
Ο Στόλτενμπεργκ υπογράμμισε ότι η συνάντηση έγινε σε πολύ καλό κλίμα, ήταν εποικοδομητική και παραγωγική και ελήφθησαν αποφάσεις, που σηματοδοτούν την επέτειο των 70 χρόνων του ΝΑΤΟ, όχι απλά κοιτώντας το παρελθόν αλλά και το μέλλον, στο οποίο η συμμαχία συνεχίζει να προσαρμόζεται.
«Το NATO είναι το μόνο μέρος όπου η βόρεια Αμερική, η Ευρώπη, οι 29 σύμμαχοι συναντώνται κάθε μέρα, συζητούν και αποφασίζουν και αναλαμβάνουν δράση για ένα εύρος θεμάτων καθημερινά, σε επίπεδο αρχηγών κρατών, υπουργών, πρεσβευτών, και σε διαφορετικές επιτροπές. Τις περισσότερες φορές συμφωνούμε και καταλήγουμε σε συμπεράσματα, άλλες φορές διαφωνούμε. Αλλά είμαστε σε θέση να ξεπερνούμε τις διαφωνίες και να συνεχίζουμε το βασικό μας καθήκον, να προστατεύουμε και να υπερασπιζόμαστε ο ένας τον άλλο. Και αυτό δείξαμε σήμερα» είπε.
Τη δέσμευση στο άρθρο 5 χρησιμοποίησε ο γγ του ΝΑΤΟ για να απαντήσει σε ερωτήματα γύρω από το πως πείστηκε ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν από τους υπόλοιπους ηγέτες, ώστε να υπάρξει συμφωνία στα αμυντικά σχέδια της Συμμαχίας στις χώρες της Βαλτικής και την Πολωνία. «Εάν όλοι οι πιθανοί αντίπαλοι ξέρουν ότι έτσι έχουν τα πράγματα - υπάρχει η δέσμευση όλοι για έναν και ένας για όλους - τότε δεν θα υπάρχουν επιθέσεις, θα διατηρηθεί η ειρήνη. Και αυτή η αρχή - του άρθρου 5 - συμφωνήθηκε από όλους σήμερα» είπε.
Ανακοίνωσε επίσης ότι στη σημερινή σύνοδο συμφωνήθηκε από τους ηγέτες το αναθεωρημένο σχέδιο για την συγκεκριμένη περιοχή. Όπως είπε, τριπλασιάστηκε το μέγεθος της των δυνάμεων της Συμμαχίας που προορίζεται για επείγουσες και άμεσες στρατιωτικές παρεμβάσεις. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι στην Πρωτοβουλία Ετοιμότητας του ΝΑΤΟ επετεύχθη ο στόχος που είχε τεθεί για 30 στρατιωτικές μονάδες, 30 αεροπορικές μονάδες, και 30 πολεμικά πλοία, που θα μπορούν να δράσουν μέσα σε 30 μέρες.
Για το αίτημα του Ερντογάν να αναγνωριστεί ο YPG ως τρομοκρατική οργάνωση, ο γγ του ΝΑΤΟ, επανέλαβε ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις ανάμεσα στους ηγέτες της Συμμαχίας και ότι δεν αντιμετωπίστηκε με συγκεκριμένο τρόπο στη συνάντησή τους, αλλά είναι ένα θέμα που συζητείται και όλοι συμφωνούν ότι δεν πρέπει να διακινδυνεύσουν τα οφέλη που επιτεύχθηκαν στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας. «Θα συνεχίσουμε τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας» τόνισε.
Για τους S-400 μετέφερε πως πρόκειται για μία εθνική απόφαση της Τουρκίας και μετέφερε την ανησυχία πολλών συμμάχων και του ίδιου για τις επιπτώσεις αυτής της απόφασης. «Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ένα ρωσικό αεροπορικό αμυντικό σύστημα όπως οι S-400 δεν θα ενσωματωθεί ποτέ μέσα στο NATO, δεν θα αποτελέσει ποτέ τμήμα του αεροπορικού αντιπυραυλικού αμυντικού συστήματος του ΝΑΤΟ» ξεκαθάρισε.
Σχετικά με την πρόταση του Γάλλου προέδρου, Εμμανουέλ Μακρόν για στρατηγικό διάλογο με τη Ρωσία, είπε ότι το ΝΑΤΟ πιστεύει στο διάλογο με τη Ρωσία και αγωνίζεται για καλύτερες σχέσεις μαζί της, αλλά ταυτόχρονα θα πρέπει να είναι διασφαλισμένη και η εδαφική άμυνα. «Πρέπει να βεβαιώσουμε ότι έχουμε προβλεψιμότητα, διαφάνεια για να αποφεύγουμε ατυχήματα. Και εάν συμβούν να βεβαιωθούμε ότι δεν θα βγουν εκτός ελέγχου και δεν θα δημιουργήσουν επικίνδυνες καταστάσεις. Πιστεύουμε στην διττή προσέγγιση, που σημαίνει εδαφική άμυνα και διάλογος, εφόσον είμαστε ισχυροί, ενωμένοι και σταθεροί. Τότε θα μπορούμε να δεσμευτούμε σε διάλογο με τη Ρωσία, ακόμη και για τον έλεγχο των όπλων» είπε.
Ο Στόλντενμπεργκ είπε ότι πρέπει να αποφευχθεί μια νέα κούρσα όπλων, γιατί είναι δαπανηρή και επικίνδυνη και αναφερόμενος στην συνθήκη INF είπε ότι χρειάζονται συμφωνίες περιορισμού των όπλων, ειδικά των πυρηνικών.
Στο πλαίσιο του ελέγχου όπλων, τόνισε ότι οι ηγέτες συμφώνησαν να υπάρξει κοινή αντιμετώπιση των συνεπειών ασφάλειας από την άνοδο της Κίνας, όπως και στην εξεύρεση τρόπων που θα ενθαρρύνουν το Πεκίνο να συμμετέχει σε διευθετήσεις για τον έλεγχο όπλων στο μέλλον. «Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα στην σωστή κατεύθυνση» είπε και πρόσθεσε: «Η Κίνα είναι ήδη μέλος της συνθήκης Μη Εξάπλωσης Όπλων και ένα από αυτά που θα πρέπει να κάνουμε είναι να επανεξετάσουμε αυτή τη συμφωνία την Άνοιξη και να την χρησιμοποιήσουμε ως εργαλείο για να αποφύγουμε περεταίρω διάδοση όπλων».
Για τις αμυντικές δαπάνες ανέφερε ότι είναι φέτος η πέμπτη χρονιά αύξησης των επενδύσεων, καθώς οι χώρες σύμμαχοι από την Ευρώπη μαζί με τον Καναδά συνέβαλαν 130 δις δολάρια και μέχρι το τέλος του 2024 ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί σε 400 δις δολάρια.
Για το διάστημα είπε ότι καθίσταται ως ο πέμπτος επιχειρησιακός τομέας για το ΝΑΤΟ, μαζί με τον επίγειο, τον αεροπορικό, τον θαλάσσιο και τον κυβερνοχώρο. Συγκεκριμένα για τις τηλεπικοινωνίες - συμπεριλαμβανομένου του 5G - συμφώνησαν να βασίζονται μόνο σε ασφαλή και «ανθεκτικά συστήματα».
Για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας οι ηγέτες συμφώνησαν σε ένα νέο σχέδιο δράσης που θα ενισχύσει τις προσπάθειες καταπολέμησης τρομοκρατίας, ενώ επανέλαβαν τη δέσμευσή τους στην αντιμετώπιση του ISIS και στις αποστολές στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Συγκεκριμένα για το Αφγανιστάν χαιρέτησε την έναρξη των ειρηνευτικών συνομιλιών, αλλά δεν αναφέρθηκε σε προϋποθέσεις, όπως η κατάπαυση πυρός για την έναρξη των συνομιλιών αυτών. «Οι Ταλιμπάν θα πρέπει να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να κάνουν σοβαρούς συμβιβασμούς» είπε.
Τραμπ: Οι εμπορικές συνομιλίες με την Κίνα προχωρούν «πολύ καλά»
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι οι εμπορικές συνομιλίες με την Κίνα προχωρούν «πολύ καλά», με τις δηλώσεις του να φαίνονται πιο θετικές σε σχέση με την Τρίτη, όταν είπε πως μια εμπορική συμφωνία ίσως πρέπει να περιμένει έως μετά τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2020.
«Οι συζητήσεις πάνε πολύ καλά και θα δούμε τι θα συμβεί», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους ύστερα από τη σύνοδο των ηγετών του ΝΑΤΟ κοντά στο Λονδίνο.
Οι χθεσινές του δηλώσεις, που ενίσχυσαν την προοπτική μιας μακράς παράτασης στις τεταμένες εμπορικές σχέσεις των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, οδήγησαν σε σημαντική πτώση τις μετοχές στις διεθνείς αγορές.
Σήμερα οι μετοχές ανέκαμψαν ύστερα από δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg σύμφωνα με το οποίο οι δύο πλευρές είναι κοντά σε μια συμφωνία για το πόσοι δασμοί θα αρθούν στη «φάση 1» της εμπορικής συμφωνίας.
Οι επενδυτές φοβούνται ότι η αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας, που έχει σημαδέψει τη προεδρία του Τραμπ από τότε που ξεκίνησε το 2017, θα επιτείνει την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε, ωστόσο, πως η κινεζική εταιρία τηλεπικοινωνιών Huawei συνιστά κίνδυνο για την ασφάλεια.
Σε αυτό που ορισμένοι συγκρίνουν με την κούρσα εξοπλισμών στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες ανησυχούν ότι η κυριαρχία του 5G θα δώσει σε οποιονδήποτε παγκόσμιο ανταγωνιστή, όπως η Κίνα, ένα πλεονέκτημα το οποίο η Ουάσινγκτον δεν είναι έτοιμη να δεχθεί.
«Νομίζω πράγματι πως είναι ένας κίνδυνος για την ασφάλεια, είναι μια απειλή για την ασφάλεια», είπε ο Τραμπ.
«Και μίλησα στην Ιταλία και φαίνεται πως δεν πρόκειται να προχωρήσει με αυτό. Μίλησα και με άλλες χώρες, δεν θα προχωρήσουν. Όλοι με τους οποίους μίλησα δεν θα προχωρήσουν», είπε ο Τραμπ.
Μακρόν: Η ευρωπαϊκή άμυνα είναι ένας πυλώνας της Συμμαχίας
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε πως η ευρωπαϊκή άμυνα δεν είναι εναλλακτική επιλογή ως προς το ΝΑΤΟ αλλά ένας πυλώνας μέσα στη Συμμαχία.
Ο Μακρόν έκανε τις δηλώσεις αυτές μετά τη συνάντηση των ηγετών του ΝΑΤΟ κοντά στο Λονδίνο σε μια σύνοδο κορυφής που είχε σκοπό να αντιμετωπιστούν οι διαφωνίες για τις δαπάνες του ΝΑΤΟ, τις μελλοντικές απειλές περιλαμβανομένης της Κίνας, και τον ρόλο της Τουρκίας στη Συμμαχία.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ)