Σε νεαρότερη ηλικία δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι θα βρισκόταν ποτέ κάποιος που εμμέσως θα διακωμωδούσε τις ιταλικές εκλογές. Στη σημερινή εποχή, όμως, όλα είναι αποδεκτά και όχι μόνο αποδεκτά, αλλά με περισσή ευκολία εφευρίσκονται τρόποι ευτελισμού του πολιτικού συστήματος μιας χώρας, στην προκειμένη περίπτωση της Ιταλίας, η οποία μεταξύ όλων των άλλων, αν θέλετε και της μαφίας συμπεριλαμβανομένης διαθέτει σημαντική πολιτική ιστορία και σε συγκεκριμένους τομείς συχνά έχει λειτουργήσει ως παράδειγμα προς μίμηση.
Αυτό το είδος της διακωμώδησης συνέβη πρόσφατα από τηλεοράσεως στην εκπομπή του αυθάδους και εν μέρει ισοπεδωτικού στην κρίση του δημοσιογράφου John Oliver. (Γιατί τον χειροκροτούμε, άραγε;).
Τι είπε ο άνθρωπος απευθυνόμενος στους Ιταλούς; Ότι θα είναι υποψήφιος στις προσεχείς ιταλικές εκλογές, γιατί, παρ’ ότι έμπειροι νομικοί του ξεκαθάρισαν ότι δεν μπορεί να κατέβει, εκείνος μελετώντας το ιταλικό σύνταγμα διαπίστωσε ότι δεν υπάρχει ρητή απαγόρευση σε έναν μη πολιτικό ή σε πολίτη που δεν διαθέτει την ιταλική υπηκοότητα να θέσει υποψηφιότητα! Βεβαίως ο John Oliver έσπευσε να διευκρινίσει ότι ζει πολύ μακριά από την Ιταλία, ότι ελάχιστα τον ενδιαφέρει να είναι υποψήφιος. Κλείνοντας όμως την αναφορά του στην Ιταλία και με έντονο ειρωνικό στυλ, εξέφρασε τη «βαθιά» απογοήτευσή του για τα πολιτικά πράγματα της χώρας.
Η ιστορική εικόνα
Όταν μιλώ για την Ιταλία αποφεύγω συστηματικά να σκέφτομαι το κλασικό «ότι είναι νόμιμο είναι και ηθικό». Δεν θα ταίριαζε άλλωστε στην Ιταλία αυτό το κοινωνικό –νομικίστικο εφεύρημα. Ενστικτωδώς λοιπόν αντιδρώντας και αμυνόμενη, ανασύρω στην επιφάνεια προσωπικότητες, όπως ο οραματιστής της αριστεράς Αντόνιο Γκράμσι ή ο ηγέτης του ιστορικού συμβιβασμού και κύριος εκφραστής του ευρωκομουνισμού, Ενρίκο Μπερλινγκουέρ, ακόμη και συγγραφείς, όπως ο `Ιταλο Καλβίνο με τις αόρατες πόλεις και τις αόρατες μνήμες των λαών, καθώς οι λαοί, κινούμενοι στους χαοτικούς διαδρόμους της Ιστορίας γίνονται επιλήσμονες. Μα και ο Ουμπέρτο `Εκο ή ο Ντάριο Φο. Ναι, γιατί όχι ; Δεν ήταν άρρηκτα συνδεδεμένοι όλοι με την πολιτική ζωή της Ιταλίας;
Η σημερινή εικόνα
Συχνά ωραιοποιώ καταστάσεις και φαντάζομαι ότι πάντα αυτή θα είναι η εικόνα της Ιταλίας. Μα μεγαλώνοντας καταλαβαίνω ότι οφείλω να αποδεχτώ και την άλλη όψη του νομίσματος, κι ας με ενοχλεί. Η Ιταλία, λοιπόν, ανήκει εξίσου στον Τζούλιο Αντρεότι, τον αποκαλούμενο σύγχρονο Μακιαβέλλι. Στον `Αλντο Μόρο, τον δολοφονηθέντα πρωθυπουργό. Στον Αντόνιο ντι Πιέτρο, τον αδιάφθορο δικαστή με τα «καθαρά χέρια». Αλλά και στον Ματέο Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά, ή στον Λουίτζι Ντι Μάγιο, τον 31χρονο συνεργάτη του Μπέπε Γκρίλο. Το κόμμα τους, αυτό του Κινήματος των Πέντε Αστέρων προηγείται στις δημοσκοπήσεις όλων των άλλων κομμάτων, αποδεικνύοντας ότι η πολιτική πεπατημένη ετών έχει πλέον τιναχθεί στον αέρα. Και το χειρότερο: Αν βάλουμε το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, θα διαπιστώσουμε ότι η Ιταλία εξακολουθεί να κυλιέται ακόμη και στις μέρες μας στο κρεββάτι του απίστευτου Σίλβιο Μπερλουσκόνι ή αντιστρέφοντάς το, για να είμαι δίκαιη, εκείνος μοιάζει, ακόμη και σήμερα και παρά την ηλικία του να ασελγεί πάνω της! Θα παραμείνει, άραγε, η πατρίδα του Φελλίνι σε εκείνο το κρεββάτι ή σαν θηλυκός Φάουστ θα πουλήσει την ψυχή στο διάολο για να ξαναβρεί τη νιότη της;
Ο 82χρονος Σίλβιο Μπερλουσκόνι
Για όσους δεν γνωρίζουν την ιταλική προεκλογική εικόνα, ο 82 χρόνος Μπερλουσκόνι, βγαλμένος λες από το Μουσείο Ομοιωμάτων “Madame Tussauds”, και περίπου βαλσαμωμένος σαν τον Μάο Τσετούνγκ, ο καταδικασθείς πλειστάκις για ζητήματα διαφθοράς, ο τετράκις πρωθυπουργός μιας χώρας που την οδήγησε σχεδόν στην πτώχευση και την μετέτρεψε σε διαρκές ανέκδοτο, αυτός λοιπόν ζητάει επισήμως και από τηλεοράσεως την ψήφο του ιταλικού λαού. Δεσμεύεται μάλιστα για πολλές νέες θέσεις εργασίας και φυσικά ευημερία με μπουνγκα-μπουνγκα πάρτι ίσως ; Δεν το έχει κάνει ακόμη σαφές.
Μια χώρα σε βαθιά κρίση
Οι εκλογές στην Ιταλία διεξάγονται την Κυριακή, 4 Μαρτίου 2018 και το αποτέλεσμά τους ενδεχομένως να είναι η απαρχή νέου πονοκεφάλου για την Ε.Ε, που τρέμει στη σκέψη ότι μια άλλη Ελλάδα επιστρέφει ενώπιόν της και μάλιστα μη διαχειρίσιμη αυτή τη φορά (Αν αφελώς υποθέσουμε ότι η Ελλάδα ήταν διαχειρίσιμη ή μήπως υποχείριο κάποιων;).Θα προσπεράσω τους τίτλους στον ευρωπαϊκό Τύπο που θέτουν το εύλογο ερώτημα κατά πόσον το αποτέλεσμα της Κυριακής θα γίνει αφορμή εξόδου της Ιταλίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί τότε θα χρειαστεί να μιλήσω για επερχόμενη κοσμογονία και ομολογώ ότι δεν είμαι καθόλου έτοιμη γι’ αυτό.
Η Ιταλία, η τρίτη σε μέγεθος οικονομία της Ευρώπης, ζει υπό το άγος του τεράστιου δημόσιου χρέους – στο 130% του ΑΕΠ. Οι μεταρρυθμίσεις που ήδη έπρεπε να έχουν γίνει, λιάζονται ακόμη στις πλατείες με τ ’αγάλματα, σε τέτοιο βαθμό ώστε η γερμανική Die Welt να κυκλοφορήσει πρόσφατα άρθρο με τον εξής πιασάρικο τίτλο : «Ακόμη και η Ελλάδα τα πάει καλύτερα από την Ιταλία». Κάτι ως ύβρις φαντάζομαι θα ακούστηκε στ΄ αυτιά των Ιταλών. Παρά ταύτα, η πραγματικότητα είναι εξοντωτική και όχι μόνον οικονομικά. Θα έλεγα πρωτίστως πολιτικά. Το δείχνουν οι δημοσκοπήσεις: Το 81% των Ιταλών δεν εμπιστεύονται το κράτος, μόλις ένα 5% πιστεύουν στα πολιτικά κόμματα και σε όσα αυτά κατά καιρούς εξαγγέλλουν. Λίγες μέρες πριν από τις εκλογές της Κυριακής, τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων της έρευνας δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν και δεν θέλουν να γνωρίζουν(!) ποιος είναι υποψήφιος στην περιφέρειά τους. Δοξάστε τους!
Ανάπτυξη, φτώχεια και μετανάστες
Η Ιταλία, έχοντας αντιμετωπίσει την μεγαλύτερη ύφεση από το 1945 φαίνεται ότι δείχνει σημεία ανάκαμψης στην οικονομία. Οι εξαγωγές, έγραφε προχθές το Σπίγκελ, πηγαίνουν λίγο καλύτερα και ήδη έχουν δημιουργηθεί ένα εκατομμύριο νέες θέσεις εργασίας. Όμως 8.4 εκ. Ιταλοί αντιμετωπίζουν τη φτώχεια κατάματα και 5 εκ. από αυτούς ζουν την απόλυτη φτώχεια, όπως τουλάχιστον λένε τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας. Συν τους μετανάστες που όπως λένε τα ίδια στοιχεία, από το 2014 έως σήμερα φτάνουν τις 625.000, επισήμως. Το ανεπισήμως ας το αφήσουμε στην άκρη. Αναφέρομαι στους μετανάστες, όχι τυχαία. Το επιλέγω, γιατί διαβάζω πως ο θυμός των Ιταλών εξ αυτού του γεγονότος έχει αγγίξει τα όρια του και αυτό από μόνο του, έχω την αίσθηση ότι θα διαμορφώσει το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών της Κυριακής.
Το κίνημα των Πέντε Αστέρων
Οι πληροφορίες λένε ότι ο επικεφαλής του Κινήματος των Πέντε Αστέρων Λουίτζι ντι Μάγιο (η μαριονέττα του Μπέπε Γκρίλο) έχει κλείσει συμφωνία συνεργασίας με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Εντύπωση προκαλεί και μόνον η είδηση, δεδομένου ότι το κόμμα των Πέντε Αστέρων υβρίζει την Ε.Ε. ενώ ο Μπερλουσκόνι είναι φιλοευρωπαίος. Οπότε θα έλεγα ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας καθ’ όλα διαβολικής συνεργασίας.
Ο συμπαθής σοσιαλδημοκράτης Ματέο Ρέντσι
Να μην ξεχάσουμε τον συμπαθή πρώην πρωθυπουργό Ματέο Ρέντσι. Ξεκίνησε με όνειρα για την πατρίδα του και με την ορμή ενός νεολαίου. Στη διαδρομή έπεσε πάνω σε τοίχο αντιδράσεων και νέο-αληθειών του πολιτικού συστήματος, αναγκασθείς να υποβάλει την παραίτησή του. Τώρα επιστρέφει, με τις δημοσκοπήσεις να φέρνουν το κόμμα του – αυτό των Σοσιαλδημοκρατών - δεύτερο, σε αρκετή απόσταση από το κόμμα των Πέντε Αστέρων. Θα συνεργαστεί μήπως αυτός με τον Μπερλουσκόνι, όπως ο τελευταίος είπε σε αξιωματούχους των Βρυξελλών σε πρόσφατο ταξίδι του ή θα επιλέξει, όπως δημοσίως έχει δηλώσει ο Μπερλουσκόνι το κόμμα της Λέγκας του Βορρά και του Σαλβίνι;
Και ο Ματέο Ρέντσι θα ήθελε να γίνει ξανά πρωθυπουργός;
Η Ιταλία έζησε μια από τις πλέον χαοτικές προεκλογικές εκστρατείες με πρωταγωνιστές διάφορους θαυματοποιούς! Χωρίς ιδιαίτερες συγκεντρώσεις, χωρίς σημαντικές τηλεοπτικές συζητήσεις, με τις εφημερίδες να κρεμάνε στα μανταλάκια υποψηφίους που ενέχονται ή φέρονται να εμπλέκονται σε σκάνδαλα διαφθοράς ή έχουν κακοποιήσει τις συζύγους τους! Λες και παρακολουθούμε κλασσική κινηματογραφική ιταλική ταινία!
Όσοι γνωρίζουν εκ των έσω την πολιτική πραγματικότητα της Ιταλίας, εκτιμούν ότι πολύ δύσκολα θα σχηματιστεί κυβέρνηση χωρίς την έγκριση του 82χρονου Μπερλουσκόνι, o οποίος όλον αυτό τον καιρό με διάφορους τρόπους και ελιγμούς, επαφές και παρακάμψεις επιδιώκει να δημιουργήσει συνθήκες κυβέρνησης συνασπισμού, όπου εκείνος θα άρχει. Λέτε να ζήσει η Ευρώπη ξανά αυτόν τον εφιάλτη; Κι αν ναι, πώς θα αντιδράσει;
Στ΄ αυτιά μου ακόμη ηχεί το ειρωνικό ύφος του John Oliver, τη στιγμή που προειδοποιεί τους Ιταλούς για τα χειρότερα…