Έναν νέο αγώνα δρόμου για να επιτύχει ενεργειακή επάρκεια και τον επόμενο χειμώνα έχει ξεκινήσει η Κομισιόν. Αν και προειδοποιεί ότι η αγορά ενέργειας παραμένει εξαιρετικά ασταθής κάνοντας αβέβαιες τις εκτιμήσεις για τις τιμές, εκτιμά ότι το χειμώνα 2023 2024 το φυσικό αέριο θα σταθεροποιηθεί λίγο πάνω από τα 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Αυτό ωστόσο θα εξαρτηθεί, από την βαρύτητα του χειμώνα και το ποσοστό κατανάλωσης, καθώς μια τιμή στα 50 ευρώ είναι το 1/6 της μέγιστης τιμής του 2022 (είχε φτάσει τα 300 ευρώ MW/h) ωστόσο παραμένει σε υπερδιπλάσια επίπεδα από την περίοδο προ πολέμου.
Σύμφωνα με τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις της Κομισιόν, που δόθηκαν στη δημοσιότητα, η διαμόρφωση των τιμών θα εξαρτηθεί από τα υψηλά επίπεδα αποθήκευσης και ζήτησης αν και οι διαφορετικές πηγές εφοδιασμού που έχουν προστεθεί έχουν μειώσει τον κίνδυνο ισυρών πιέσεων στις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου.
Παρόλα αυτά, η ενέργεια και ιδιαίτερα το φυσικό αέριο, θα συνεχίζει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο ενεργειακό μείγμα τις επόμενες δεκαετίες.«Γι’ αυτό το λόγο η ασφάλεια εφοδιασμού και η προσιτή τιμή του αερίου θα παραμείνουν βασική προτεραιότητα για την Ε.Ε» υπογραμμίζει η Κομισιόν.
Η εικόνα της ενέργειας
Συμφωνα με τα στοιχεία, το 2022 οι συνολικές εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 80 δισ. κ.μ., φθάνοντας στο 50% των ποσοτήτων που διοχετεύονταν από τη Ρωσία στην Ευρώπη σε ετήσια βάση. Στον αντίποδα, υπερδιπλασιάστηκαν οι εισαγωγές LNG από τις ΗΠΑ, οι οποίες διαμορφώθηκαν σε περίπου 50 δισ. κ.μ.
Παράλληλα, τέθηκαν σε λειτουργία νέα FSRU στη Φινλανδία, τη Γερμανία και τις Κάτω Χώρες, ενώ προστέθηκαν 56 GW αιολικής και ηλιακής ενέργειας στην Ε.Ε., αριθμός που χαρακτηρίζεται ρεκόρ. Αυτή η πράσινη ενέργεια είχε ως αποτέλεσμα να μειωθεί κατά 11 δισ. κ.μ. η ζήτηση φυσικού αερίου.
Σημαντικό ρόλο στο να μην «παγώσει» η Ευρώπη έπαιξε και η μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου από νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Μεταξύ Αυγούστου 2022 και Μαρτίου 2023 το ποσοστό της μείωσης υπολογίζεται σε 18% ή 53 δισ. κ.μ., συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2017-2021.
Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι η συγκράτηση αυτή στη χρήση του φυσικού αερίου ξεπέρασε τον εθελοντικό στόχο που είχε θέσει η ΕΕ για μείωση κατά 15% της ζήτησης στο ίδιο διάστημα.
Επίσης, ο ήπιος χειμώνας βοήθησε στην κατακόρυφη μείωση της κατανάλωσης από νοικοκυριά κι επιχειρήσεις καθώς το διάστημα Αυγούστου - Δεκεμβρίου 2022 οι βαθμοημέρες θέρμανσης μειώθηκαν κατά 8,3%.
Ωστόσο ο Αύγουστος του 2022 ήταν ίσως ο πιο ακριβός ενεργειακά μήνας καθώς οι τιμές ξεπέρασαν τα 300 ευρώ ανά μεγαβατώρα, γεγονός που τρομοκράτησε τους πολίτες που μείωσαν έκτοτε σημαντικα΄την κατανάλωση φοβούμενοι τις πολύ υψηλές τιμές.
Η βιομηχανία μείωσε τη ζήτηση
Κάτι ανάλογο έγινε και στη βιομηχανία «η οποία συνέβαλε περίπου κατά το ήμισυ στη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου, μειώνοντας ακόμη και την παραγωγή», αναφέρει η Κομισιόν.
«Τους καλοκαιρινούς μήνες, η συνολική μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου προήλθε κυρίως από τη βιομηχανία, καθώς οι μεταποιητικές εταιρείες ήταν οι πρώτες που μείωσαν την κατανάλωση φυσικού αερίου».
Πάντως η μείωση της χρήσης αερίου δεν φαίνεται να οδήγησε σε συνολική μείωση της παραγωγής, καθώς το 2022 η συνολική μεταποιητική παραγωγή βρέθηκε στο υψηλότερο σημείο της πενταετίας 2017-2022. Πλέον, η μείωση των τιμών αναμένεται να οδηγήσει σε ανάκαμψη της ζήτησης από τις επιχειρήσεις.
Στο 61% οι αποθήκες
Σε ό,τι αφορά την αποθήκευση αερίου, τα επίπεδα πλήρωσης ανήλθαν στις αρχές Μαΐου στο 61%, ποσοστό πολύ πιο υψηλό από τα επίπεδα του 2022 (37%).
Με αιχμή το 95% τον Νοέμβριο, πέρυσι, τα επίπεδα αποθήκευσης ξεπέρασαν τον υποχρεωτικό στόχο πλήρωσης κατά 80% για το προηγούμενο έτος. Ο ήπιος χειμώνας που προηγήθηκε συνέβαλε ώστε η μείωση των επιπέδων αποθήκευσης να παραμείνει μέτρια.
Τα δεδομένα αυτά επιτρέπουν στην Κομισιόν να προβλέπει ότι θα επιτευχθεί ο στόχος για την αποθήκευση αερίου σε ποσοστό 90% έως την 1η Νοεμβρίου 2023. Πρόσφατα, μάλιστα, η Ε.Ε. αποφάσισε να παρατείνει τον εθελοντικό στόχο της μείωσης του αερίου κατά 15% για ένα ακόμη έτος, έως τις 31 Μαρτίου 2024.
Εφόσον διατηρηθεί η συγκράτηση στη ζήτηση αερίου, το βασικό σενάριο της Επιτροπής λέει ότι τα επίπεδα αποθήκευσης θα ανέλθουν σε 95 δισ. κ.μ. μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, συνεπώς, θα είναι πάνω από τον στόχο αποθήκευσης κατά 43 δισ. κ.μ. έως τα τέλη Μαρτίου του 2024, επιτρέποντας, έτσι την ύπαρξη πλεονάζοντος αερίου για τον επόμενο χειμώνα.