Ιδιαίτερα μεγάλος είναι ο αριθμός των ομιλητών στη συζήτηση επί του νομοσχεδίου του υπουργείου Παιδείας για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, η οποία συνεχίστηκε για δεύτερη ημέρα εν όψει της ψηφοφορίας την Παρασκευή.
Αίσθηση κατά τη συζήτηση και έντονες αντιδράσεις προκάλεσε η αναφορά του γγ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπα, σε «φοιτήτριες που αναζητούν sugar daddies» για να πληρώνουν για τις σπουδές τους, ως προς το σκανδιναβικό μοντέλο.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΝΔ, Κ. Τσιάρας, σημείωσε ότι δεν υπάρχει καμία αναφορά περί αντισυνταγματικότητας του νομοσχεδίου στην έκθεση της επιστημονικής επιτροπής της Βουλής. Το άρθρο 16 του Συντάγματος είναι σαφές, και αυτό που στην πραγματικότητα απαγορεύει είναι την ίδρυση μη κρατικών ιδιωτικών πανεπιστημίων, είπε ο κ. Τσιάρας. Σύμφωνα με τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο της ΝΔ, το μεγάλο βήμα θα γίνει όταν τελικά αποφασίσουμε να αναθεωρήσουμε το άρθρο 16, και θα έχουμε τη δυνατότητα να δούμε την τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσα από μια εντελώς διαφορετική λογική, και να έχουμε την πραγματική αναγνώριση και ελευθεριών και δικαιωμάτων. Είπε επίσης, ότι υπάρχουν εκείνοι που αντιστέκονται σε κάθε προοδευτική μεταρρύθμιση και υπάρχουν εκείνοι που είναι «αναγκασμένοι» να τραβάνε το δύσκολο δρόμο, να τον δείχνουν στην κοινωνία και να προτρέπουν τους πολίτες να τον ακολουθήσουν. Και άλλη μία φορά, στη θέση του οδηγού των μεταρρυθμίσεων βρίσκεται η κυβερνητική παράταξη και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ανέφερε ο κ. Τσιάρας.
Η κοινοβουλευτική εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Θ. Τζάκρη, είπε ότι το νομοσχέδιο επιδιώκει να δημιουργήσει μία αλυσίδα ιδιωτικής εκπαίδευσης που να ξεκινάει από τον βρεφονηπιακό σταθμό και να φτάνει μέχρι τα προπτυχιακά, μεταπτυχιακά και τα διδακτορικά διπλώματα επ′ αμοιβή. Είναι προφανές ότι το νομοσχέδιο γίνεται για να εισαχθούν και να αποφοιτήσουν από ιδιωτικά πανεπιστήμια οι εύποροι νέοι, δηλαδή να αγοράσουν αυτό για το οποίο οι συνομήλικοι τους μοχθούν. Εάν αυτό δεν είναι ορισμός της κατάργησης της συνταγματικά κατοχυρωμένης ισότητας των πολιτών στην χώρα, τι είναι; αναρωτήθηκε η κ. Τζάκρη: Πρόκειται για ένα ξεκάθαρο Franchising, πρόκειται για ένα νομοσχέδιο που υποκαθιστά την ευνομούμενη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση με την δυστοπία των Πανεπιστημίων Mac Donald’s, τόνισε η βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, Ευκλ. Τσακαλώτος είπε ότι η κυβέρνηση θέλει να φέρει μεγάλα ξένα πανεπιστήμια χωρίς να φαίνεται να γνωρίζει ότι υπάρχουν κι εκεί προβλήματα με το νέο «προλεταριάτο» των νέων πανεπιστημιακών και τα αυξανόμενα φοιτητικά δάνεια. Όπως είπε, εάν η κυβέρνηση ενδιαφερόταν πραγματικά για την ελληνική δημόσια εκπαίδευση, γιατί δεν έφερε ένα πολυετές πλάνο αναβάθμισής της; Εάν ενδιαφερόταν για τη φυγή επιστημόνων, γιατί δεν αύξησε τους μισθούς των πανεπιστημιακών; Όσο για την πρόταση του κόμματός του προς τα όμορα κόμματα, να κατατεθεί πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, είπε ότι αποτελούσε ευκαιρία να δειχθεί στην κοινωνία ότι λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη τα προβλήματά της. Ήταν μια χαμένη, μεγάλη ευκαιρία και ελπίζω να έχουμε μιαν άλλη στο μέλλον, είπε ο κ. Τσακαλώτος.
Μας κατηγορεί η ΝΔ ότι μιλάμε μόνο για την αντισυνταγματικότητα του νομοσχεδίου και όχι για την ουσία. Αλλά για εμάς, το Σύνταγμα είναι η ουσία, είπε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΚΟ Νίκη, Σπ. Τσιρώνης. Το Σύνταγμα δεν αφήνει περιθώρια ερμηνειών και παρερμηνειών όταν αναφέρει ότι η ανώτατη εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά από ΝΠΔΔ και ότι απαγορεύεται απολύτως η σύσταση ΑΕΙ από ιδιώτες, είπε ο κ. Τσιρώνης, καλώντας την κυβέρνηση να μη σέβεται τα δικαστήρια α λα καρτ.
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της ΚΟ Σπαρτιάτες Αλ. Ζερβέας, είπε ότι όσοι κυβέρνησαν παρέδωσαν τα πανεπιστήμια στην ασυδοσία και στην ιδεοληπτική τρομοκρατία διαφόρων ομάδων. Τον δρόμο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, δυστυχώς, τον άνοιξε η απαξίωση των δημοσίων πανεπιστημίων, είπε ο κ. Ζερβέας, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση αγνοεί επιδεικτικά την συντριπτική πλειοψηφία της ακαδημαϊκής κοινότητας, που αντιτίθεται στο νομοσχέδιο.
Για δημιουργία τιμοκαταλόγου πτυχίων, ανάλογα με το κάθε βαλάντιο, μίλησε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Ν. Καραθανασόπουλος, ασκώντας κριτική στο νομοσχέδιο για τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Σχολιάζοντας τα λεγόμενα από πλευράς συμπολίτευσης, περί ιστορικότητας του νομοσχεδίου, είπε ότι τα ίδια λέγονταν για την ιστορικότητα του νόμου Διαμαντοπούλου, «αλλά αυτή η ιστορικότητα θα συντριβεί κάτω από την πάλη των φοιτητών και του λαϊκού κινήματος». Αναφερόμενος στο προτεινόμενο από το ΠΑΣΟΚ σκανδιναβικό μοντέλο, μνημόνευσε δημοσιεύματα διάφορων δυτικοευρωπαϊκών χωρών, που περιέγραφαν «sugar babies» και «sugar daddies», δηλαδή σε κορίτσια που παρείχαν υπηρεσίες σε πλουσίους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα εκπαιδευτικά έξοδά τους.
Η αναφορά αυτή του κ. Καραθανασόπουλου προκάλεσε την αντίδραση βουλευτών της ΝΔ, με τον βουλευτή του ΚΚΕ να τονίζει ότι «αυτά είναι τα έργα τα δικά σας. Εμείς τα καταγγέλλουμε και τα καταδικάζουμε» είπε ο κ. Καραθανασόπουλος.
Σε παρέμβασή της, η υφυπουργός Παιδείας Ζ. Μακρή είπε ότι «ως γυναίκα θλίβομαι πάρα πολύ. Είναι απαράδεκτη σεξιστική δήλωση. Λυπούμαι που επαναλήφθηκε και που επιμένετε» είπε η κ. Μακρή, με τον βουλευτή της ΝΔ Στ. Πέτσα, που διαδέχθηκε τον κ. Καραθανασόπουλο στο βήμα, να λέει: Είναι ντροπή αυτό που κάνετε και να το πάρετε πίσω. Είστε το 2024 στην Ελλάδα. Δεν είστε σε καμιά από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες του 1980.
«Εδώ και μερικούς μήνες στην προσπάθεια να υπερασπιστεί το απαράδεκτο νομοσχέδιο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, η κυβέρνηση έχει επιδοθεί σε ένα ρεσιτάλ συκοφάντησης και κοροϊδίας, όταν μάλιστα δια στόματος πρωθυπουργού ειπώθηκε ότι οι φοιτητές φέρονται περίπου σαν ληστές, ενώ η κυβέρνηση συνεχίζει να λέει ότι οι φοιτητές είναι μειοψηφία», ανέφερε ο γγ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας.
«Έχετε χάσει τα αυγά και τα πασχάλια», είπε απευθυνόμενος στην κυβέρνηση, προσθέτοντας «κάνατε και ”φροντιστήριο” στην παράταξή σας (ΔΑΠ-ΝΔΦΚ) στα πανεπιστήμια η οποία δεν βρίσκει την ψήφο της στις γενικές συνελεύσεις στις σχολές και αφού δόγμα σας είναι ”όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος” η παράταξή σας κάλεσε τα ΜΑΤ, όπως στην Νομική Σχολή Κομοτηνής».
Σημειώνοντας ότι «το μισό και πλέον της κοινωνίας, ειδικά στις νεότερες ηλικίες, είναι απέναντι στην ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων», προσέθεσε ότι «μπορεί να αποκλείστηκαν οι φοιτητικοί σύλλογοι από την επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, όμως η φωνή τους ακούγεται εδώ μέσα από το ΚΚΕ».
«Η κυβέρνηση μεταφέρει τη φωνή του ΣΕΒ και των ομίλων που ζητούν ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, καθώς και να λειτουργούν τα δημόσια σαν επιχειρήσεις» επισήμανε και προσέθεσε: «Η κυβέρνηση παραδίδει στους επιχειρηματίες ένα τομέα με εγγυημένη πελατεία γιατί καλύπτει κοινωνική ανάγκη, όπως έκανε με την Ενέργεια, τον Σιδηρόδρομο και την Υγεία και λέει ότι δήθεν θα αναβαθμίσει το δημόσιο η ιδιωτικοποίηση και η ”απελευθέρωση”. Και το λέει στον ελληνικό λαό που καλείται να πληρώνει νόμιμο φακελάκι για να χειρουργείται».
«Το πραγματικό σύγχρονο, είναι η επέκταση του δικαιώματος πρόσβασης σε δωρεάν εκπαίδευση και όχι η περιστολή του, καθώς αυτό που κάνει η κυβέρνηση είναι αναχρονισμός και επιστροφή σε προηγούμενους αιώνες» τόνισε ο γγ της ΚΕ του ΚΚΕ.
Κατέστησε σαφές ότι «μόνο η ένσταση αντισυνταγματικότητας του ΚΚΕ ήταν ουσιαστική», υπενθυμίζοντας ότι στην τελευταία συνταγματική αναθεώρηση το 2018, το ΚΚΕ «πρότεινε επέκταση του άρθρου 16 για πλήρη διασφάλιση του ενιαίου δημόσιου χαρακτήρα της εκπαίδευσης με απαγόρευση λειτουργίας ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων συνολικά, κάτι που απέρριψαν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και όλοι οι βουλευτές της Νέας Αριστεράς που τότε ήταν βουλευτές και υπουργοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ».
Αναφέρθηκε στο «μεγαλειώδες κίνημα των φοιτητών και μαθητών που έχει δυναμική και έχει στριμώξει εκτός από την κυβέρνηση και τα κόμματα του ”ναι μεν, αλλά”».
«Το νομοσχέδιο», είπε, «δεν είναι τίποτα άλλο από ένα πραγματικό έκτρωμα γιατί φέρνει και τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και γιατί ιδιωτικοποιεί περισσότερο τα δημόσια. Αυτές είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος που ονομάζεται ”πανεπιστήμιο της αγοράς” και οικοδομείται από τα λόμπι της ΕΕ, τη Συνθήκη της Μπολόνια και του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, που φέρουν φαρδιά πλατιά την υπογραφή ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ».
Ο Δ. Κουτσούμπας ανέδειξε «τη συμφωνία όλων των άλλων κομμάτων, που λένε ότι το πτυχίο είναι προσόν, που μιλούν για αυτοχρηματοδοτούμενα πανεπιστήμια, για δίδακτρα δηλαδή».
«Το ΠΑΣΟΚ, ειδικά, λέει ότι απλά πρέπει πρώτα να γίνει αναθεώρηση του άρθρου 16 και επικαλείται το ανέκδοτο του σκανδιναβικού μοντέλου, οι φοιτητές του οποίου έχουν πικρή πείρα από την επιβολή διδάκτρων».
«Όσο για τον ΣΥΡΙΖΑ που επικαλείται το ευρωπαϊκό μοντέλο έναντι του κυπριακού, κάνει άσφαιρη και παραπλανητική κριτική, καθώς προωθείται σε όλη την ΕΕ η ιδιωτικοποίηση. Η δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων θα είναι Δούρειος Ίππος για την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των δημόσιων πανεπιστημίων. Συγκεκριμένα πρωτοστάτησε ο ΣΥΡΙΖΑ στη δημιουργία ξενόγλωσσων προπτυχιακών με δίδακτρα, ενώ έγινε γενίκευση διδάκτρων στα μεταπτυχιακά επί διακυβέρνησής του» επισήμανε ο Δ. Κουτσούμπας.
Ταυτόχρονα είπε ότι «δεν υπάρχει ούτε μισό επιχείρημα που να τεκμηριώνει επιστημονικά τα οφέλη του νομοσχεδίου, παρά μόνο αναφορές σε αγορά, οικονομική βιωσιμότητα, επιχειρηματικότητα και εταιρείες».
Στηλίτευσε την επιβολή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής «που αποκλείει, άδικα, παιδιά από τα πανεπιστήμια» σημειώνοντας, μεταξύ άλλων, ότι η κυβέρνηση αξιοποιεί ένα πρόβλημα που δημιούργησε η ίδια και οι προηγούμενες «για να κλείσει και συγχωνεύσει τμήματα με αντι-επιστημονικά κριτήρια».
«Υποκρισία και μεγάλο θράσος», χαρακτήρισε ο Δ. Κουτσούμπας το «να κλείνουν τα δημόσια και να ανοίγουν ιδιωτικά στο όνομα των ”περισσότερων ευκαιριών”».
«Άλλωστε», υπογράμμισε, «δεν επιβεβαιώνεται από καμία χώρα ότι η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων συνέβαλε στην ανάσχεση της φοιτητικής μετανάστευσης. Συγκεκριμένα, από την Κύπρο έρχονται 2-3 χιλιάδες φοιτητές κάθε χρόνο στην Ελλάδα γιατί δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν στο κόστος σπουδών στη χώρα τους».
«Ένα ακόμα μεγάλο αρνητικό βήμα του νομοσχεδίου είναι ότι θα γίνεται έρευνα αποκλειστικά κατ′ επιταγή των επιχειρήσεων στα ιδιωτικά πανεπιστήμια», είπε, προσθέτοντας, ότι «επίσης ανοίγει διάπλατα η πόρτα για δίδακτρα στα προπτυχιακά στους Έλληνες, ξεκινώντας με δίδακτρα για τους αλλοδαπούς φοιτητές».
Σημείωσε ακόμα ότι «δεν είναι αναβάθμιση η μεταφορά τής ευθύνης για κρατική χρηματοδότηση στα ίδια τα πανεπιστήμια. Με το νομοσχέδιο οδηγούνται, ακόμα και σε επίπεδο σχολής, οι κοσμητείες να αναζητούν έσοδα. Έχουμε ήδη πικρή πείρα και κάθε φορά που ακούμε ”αυτοτέλεια” στα πανεπιστήμια αυτό σημαίνει κόψιμο όσων δωρεάν παροχών έχουν απομείνει».
Υπογράμμισε ότι «η πραγματική αναβάθμιση των πανεπιστημίων αφορά τα πραγματικά προβλήματα που βάζουν τα αιτήματα των φοιτητών. Δηλαδή εκπαίδευση αποκλειστικά δημόσια, πραγματικά δωρεάν, υψηλού επιπέδου σπουδές, πτυχίο να εξασφαλίζει δουλειά στο αντικείμενο με δικαιώματα. Δεν είναι μονόδρομος το πανεπιστήμιο που θέλει πελάτες».
Στην αξία «να αποδεχθούμε ότι το Σύνταγμα μας δεν αποτελεί ένα στατικό και αδρανές νομικό κείμενο» αναφέρθηκε σε παρέμβασή του επί του νομοσχεδίου ο υπουργός Εξωτερικών, Γ. Γεραπετρίτης. Μιλώντας και με την ιδιότητα του υπουργού Εξωτερικών αλλά και του ακαδημαϊκού δασκάλου, ο κ. Γεραπετρίτης είπε ότι η συστηματική και συνθετική ανάγνωση του άρθρου 16 του Συντάγματος σαφώς επιτρέπει την ίδρυση, όχι με τη μορφή της σύστασης που απαγορεύεται ρητώς, αλλά με τη μορφή της εγκατάστασης υφιστάμενου πανεπιστημιακού ιδρύματος.
Επεσήμανε ωστόσο ότι «σε κάθε περίπτωση, η συνταγματική αναθεώρηση είναι αναγκαία και ωφέλιμη» ώστε να πάψει η Ελλάδα να είναι «η απόκλιση σε σχέση με σύσσωμο το οικουμενικό διεθνές κεκτημένο». Όπως είπε χαρακτηριστικά, η συνταγματική αναθεώρηση είναι αναγκαία διότι οφείλει να βάλει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα κινηθεί η ανώτατη εκπαίδευση και τις ασφαλιστικές δικλείδες οι οποίες προτείνονται από το νομοσχέδιο, «αλλά θα πρέπει να καταστούν και συνταγματική επιταγή».
Ο κ. Γεραπετρίτης, που επανέλαβε την πολιτική δέσμευση της κυβέρνησης «ότι θα συνεχίσουμε την ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου και ιδίως των περιφερειακών πανεπιστημίων», αναφέρθηκε στις παραμέτρους της «μεγάλης σημασίας» που έχει για τη χώρα, η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία. Το πρώτο είναι ότι συγκρατούνται φοιτητές οι οποίοι φεύγουν, όταν γνωρίζουμε τι σημαίνει η διαρροή αυτή σε ανθρώπινο και οικονομικό κεφάλαιο. Το δεύτερο είναι ότι με το νέο νομοσχέδιο καθίσταται η Ελλάδα πανεπιστημιακός κόμβος και προσελκύονται αλλοδαποί φοιτητές, και επιπλέον υπάρχει μια δημοσιονομική διάσταση: «Η εκτίμηση που έκανε η Εθνική Τράπεζα Ελλάδος στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε το 2017, μιλούσε για ένα άμεσο όφελος τουλάχιστον 1,8 δισ. ευρώ ετησίως, το οποίο θα είναι μέσω των υψηλότερων εξαγωγών και των χαμηλότερων εισαγωγικών υπηρεσιών εκπαίδευσης. Πενήντα δισεκατομμύρια ευρώ, εκτιμά η ΕΤΕ, την επόμενη δεκαετία της εφαρμογής των μη κρατικών-μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων, και αύξηση του Α.Ε.Π. κατά μία έως δύο ποσοστιαίες μονάδες για τη δεκαετία, και στη συνέχεια μισή μονάδα...» ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης, επισημαίνοντας ότι οι πόροι αυτοί θα πρέπει, σε ένα σημαντικό τους μέρος, να διοχετευτούν στη δημόσια εκπαίδευση.
Ιδιαίτερη μνεία έκανε ο κ. Γεραπετρίτης στην επαναφορά των πανεπιστημιακών που αυτή τη στιγμή εργάζονται στο εξωτερικό: «Η εκτίμηση είναι ότι έχουμε 22.000 Έλληνες πανεπιστημιακούς στο εξωτερικό... Εκτιμάται ότι περίπου το 0,2% του ελληνικού πληθυσμού βρίσκεται αυτή τη στιγμή και διδάσκει σε ξένα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα... Δέκα φορές πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο... Έξι στους δέκα Έλληνες καθηγητές είναι στο εξωτερικό... Ξέρετε πώς είναι ο μέσος ευρωπαϊκός όρος; Μόνο ένας καθηγητής να βρίσκεται σε πανεπιστήμιο της αλλοδαπής... Σύμφωνα, δε, με έρευνα από το τεχνικό πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης, το 2026, η Ελλάδα είναι κατ′ αναλογία πληθυσμού η δεύτερη χώρα με το περισσότερο διδακτικό προσωπικό στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά το Ισραήλ. Ένα τεράστιο ανθρώπινο κεφάλαιο που η παρούσα κυβέρνηση και η ελληνική πολιτεία οφείλει να της δώσει πραγματικά κίνητρα για να επιστρέψουν στην πατρίδα τους» είπε ο υπουργός Εξωτερικών.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ