Από όσο θυμάται τον εαυτό της, η Μάντισον Τσέκετς αγαπούσε τις παραλίες.
Ωστόσο, όταν σύχναζε στην ακτή γύρω από το Εσκοντίντο της Καλιφόρνια, στις οικογενειακές διακοπές της, έβλεπε τόσο στην άμμο όσο και μέσα στη θάλασσα παρατημένα εκατοντάδες πλαστικά μπουκάλια.
«Η παραλία είναι ένα από τα αγαπημένα μου μέρη, και βλέποντάς όλα αυτά τα σκουπίδια, ένιωσα ότι αυτό έπρεπε να αλλάξει», λέει η Τσέκετς.
Αφού έμαθε περισσότερα για την ρύπανση από πλαστικά και τρόπους μείωσής της, σχεδίασε αυτό που αποκαλεί Eco-Hero. Πρόκειται για ένα βρώσιμο ζελατινώδες μπουκάλι νερού.
Η 12χρονη που είναι μαθήτρια στο Ίνγκλ Μάουνταιν της Γιούτα, ξεκίνησε να εργάζεται πάνω στην κατασκευή του μπουκαλιού της, τον Οκτώβριο του 2021, ως μέρος του μαθήματος επιστήμης του δημοτικού σχολείου της.
Η Τσέκετς επιλέχθηκε από το σχολείο της στο διαγωνισμό επιστήμης της σχολικής περιφέρειας του Δήμου της όπου κέρδισε την πρώτη θέση.
Τον Σεπτέμβριο, η Τσέκετς ήταν μία από τους 30 φιναλίστ στον διαγωνισμό Masters Broadcom 2022, τον κορυφαίο διαγωνισμό επιστήμης, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών (STEM) της χώρας για μαθητές γυμνασίου.
Εκεί, γνώρισε από άλλους νέους εφευρέτες που σχεδίασαν αντικείμενα όπως ένα τηλεκατευθυνόμενο ρομποτικό χέρι που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε καταστάσεις φυσικών καταστροφών και ένα πατάκι καλωσορίσματος που μπορεί να ξεκλειδώσει ασύρματα μια πόρτα για να βοηθήσει άτομα με αρθρίτιδα και άλλες παθήσεις χεριών.
’Όταν την ρώτησαν τι είναι αυτό που θα μπορούσε να εφεύρει ώστε να κάνει τον κόσμο καλύτερο, σκέφτηκε αμέσως να εφεύρει κάτι που θα μείωνε την ρύπανση από τα πλαστικά.
Τα πλαστικά προϊόντα όπως τα μπουκάλια νερού έχουν σχεδιαστεί ως αντικείμενα μιας χρήσης και συνήθως πετιούνται μετά τη χρήση.
Οι Αμερικανοί χρησιμοποιούν περισσότερα από 30 δισεκατομμύρια πλαστικά μπουκάλια νερού ετησίως, με τη συντριπτική πλειοψηφία να μην ανακυκλώνεται.
Αφού πεταχτούν, τα πλαστικά μπουκάλια νερού συχνά καταλήγουν στον ωκεανό.
Έχει υπολογιστεί ότι κυκλοφορούν περισσότερα από 5,25 τρισεκατομμύρια κομμάτια πλαστικών σκουπιδιών.
Ζώα όπως οι θαλάσσιες χελώνες μπορεί να μπερδέψουν τα πλαστικά απόβλητα και να τα καταναλώσουν πιστεύοντας ότι είναι φαγητό, με αποτέλεσμα να αρρωστήσουν ή ακόμα και να πεθάνουν.
Ανάλογα με τις περιβαλλοντικές συνθήκες και τις χημικές ιδιότητες, τα πλαστικά μπορούν επίσης να εκλύσουν τοξικές χημικές ουσίες και ρύπους στον ωκεανό.
Η προσέγγιση της Τσέκετς βασίστηκε σε περαιτέρω έρευνα στο Διαδίκτυο σχετικά με τις μεθόδους αντίστροφης σφαιροποίησης. Βασίστηκε σε μια χημική αντίδραση μεταξύ δύο κοινών προσθέτων τροφίμων - ενός άλατος που ονομάζεται γαλακτικό ασβέστιο και ενός φυσικού πολυμερούς που βρίσκεται στα καφέ φύκια που ονομάζεται αλγινικό νάτριο.
Το Eco-Hero χωράει περίπου τρία τέταρτα ενός φλιτζανιού νερό και κοστίζει περίπου 1,20 δολάρια για να κατασκευαστεί. Ο καταναλωτής δαγκώνει μια τρύπα στο πάνω μέρος της ζελατινώδους μεμβράνης, πίνει το νερό και μετά είτε τρώει τη μεμβράνη είτε την πετάει.
Εκτός από βρώσιμο, το Eco-Hero είναι και βιοδιασπώμενο.
«Χρειάστηκαν πολλές προσπάθειες για να γίνει αρκετά δυνατή η μεμβράνη ώστε να μην σκάσει στα χέρια μου», λέει η 12χρονη.
Η 12χρονη δεν είναι η πρώτη που σχεδίασε ένα βρώσιμο μπουκάλι νερό. Πολλοί στο παρελθόν έχουν σχεδιάσει κάτι παρόμοιο. Ένα τέτοιο προϊόν είναι το βρώσιμο μπουκάλι νερού Ooho που αναπτύχθηκε το 2014 από φοιτητές του Imperial College του Λονδίνου. Οι σχεδιαστές του Ooho χρησιμοποίησαν μια παρόμοια μέθοδο αντίστροφης σφαιροποίησης με την 12χρονη.
Στον ελεύθερο χρόνο της, η Τσέκετς της αρέσει να παίζει ποδόσφαιρο, να κατασκευάζει κοσμήματα, να ζωγραφίζει και να περνά χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους της.
Πηγή: Smithsonianmag