Με καθυστέρηση ξεκίνησε αργά το βράδυ της Δευτέρας και συνεχίστηκε και μετά τα μεσάνυχτα, ο νέος γύρος συζητήσεων των ηγετών των κρατών-μελών της ΕΕ στις Βρυξέλλες αφού πρώτα κατατέθηκε μια νέα πρόταση και εμφανίστηκαν κάποια πρώτα σημάδια ότι οι ηγέτες των «φειδωλών» χωρών από τον βορρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι διατεθειμένοι να συμβιβαστούν πάνω σε ένα πακέτο ανάκαμψης ύψους 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ (2 τρισεκατομμύρια δολάρια), καθώς οι συνομιλίες στις Βρυξέλλες συνεχίζονται εντατικά για τέταρτη ημέρα.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες η νέα πρόταση του πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ είναι για επιχορηγήσεις ύψους 390 δισ. ευρώ και δάνεια 360 δισ. ευρώ. Η κατάθεση της πρότασης καθυστέρησε πάντως και αντί για τις 4μμ (5μμ ώρα Ελλάδος) δόθηκε στις 7μμ (8 ώρα Ελλάδος).
Το έγγραφο με την πρόταση, το οποίο περιήλθε σε γνώση του Reuters, προορίζεται ως βάση για μια συμβιβαστική συμφωνία μετά από τέσσερις ημέρες ατελέσφορων διαπραγματεύσεων των 27 για το οικονομικό πακέτο βοήθειας.
Προβλέπει επίσης ότι τα εθνικά σχέδια διάθεσης των χρημάτων θα πρέπει να λάβουν την έγκριση της ενισχυμένης πλειοψηφίας των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων.
Η εκταμίευση θα συνδέεται επίσης με κυβερνήσεις που τηρούν το κράτος δικαίου, γεγονός που θα καθιερωθεί επίσης με ενισχυμένη πλειοψηφία των 27.
Επίσης, προβλέπεται ότι το συνολικό ποσό του Πολυετούς Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-27 είναι 1.074,3 δισεκατομμύρια ευρώ.
Αισιόδοξος για μια θετική έκβαση των συζητήσεων φάνηκε πως ήταν νωρίτερα ο πρόεδρος της Γαλλίας. «Οι διαπραγματεύσεις είναι δύσκολες, αλλά το πνεύμα συμβιβασμού είναι εκεί», σημείωσε ο Εμμανουέλ Μακρόν, ενώ η Γερμανίδα Καγκελάριος υπογράμμισε ότι έχει γίνει πρόοδος κι ότι «σήμερα μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία».
Στους ίδιους τόνους κινήθηκε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν επεσήμανε ότι «οι Ευρωπαίοι πολίτες χρειάζονται λύση, η ΕΕ χρειάζεται μία λύση, χρειάζεται συμφωνία για να ξεπεράσει αυτή την κρίση και να προετοιμάσει την Ευρώπη για το μέλλον. Είμαι θετική για σήμερα. Δεν είμαστε ακόμη εκεί αλλά τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση».
Οι τριβές
Διαιρεμένοι και αργοί στις αντιδράσεις τους από το ξέσπασμα της επιδημίας του κορονοϊού στην Ευρώπη, οι ηγέτες της ΕΕ πιστεύουν ότι τώρα έχουν την ευκαιρία να πετύχουν ένα «come back», με ένα σχέδιο βοήθειας που θα έδειχνε στους Ευρωπαίους ότι το μπλοκ μπορεί να αντιδρά επιτυχώς σε μια κρίση.
Ωστόσο, οι τριβές μεταξύ χωρών που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία, καθώς και χρεωμένων χωρών όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, των οποίων οι οικονομίες βρίσκονται σε ελεύθερη πτώση, επανεμφανίστηκαν και έφεραν τη Ρώμη αντιμέτωπη με την Χάγη και τους δικούς της συμμάχους: Στοκχόλμη, Κοπεγχάγη και Βιέννη (είναι οι λεγόμενοι ”φειδωλοί τέσσερις”).
Καθώς οι ηγέτες δεν αναμένεται να ξανακαθίσουν στο τραπέζι μέχρι τις 17:00 ώρα Ελλάδας, πολλά κρέμονται από τις προσπάθειες του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ να παρουσιάσει μια νέα βάση για συμφωνία, λαμβάνοντας υπόψη τις ανταγωνιστικές απαιτήσεις της Βόρειας και της Νότιας Ευρώπης.
«Μια συμφωνία είναι αναγκαία», δήλωσε στη γαλλική τηλεόραση BFM TV (Δευτέρα 20 Ιουλιου) ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λε Μερ, καθώς οι κουρασμένοι διπλωμάτες είχαν αποκοιμηθεί ή προετοιμάζονταν ήδη για άλλη μια δύσκολη μέρα - σε μια από τις μεγαλύτερες σε διάρκεια συνόδους κορυφής της ΕΕ στην ιστορία.
Η έκρηξη Μακρόν
Στις ”μικρές” ώρες, ξημερώματα της Δευτέρας, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχασε την υπομονή του με τα «στείρα μπλοκαρίσματα» της Ολλανδίας της Σουηδίας, της Δανίας και της Αυστρίας, που αργότερα ενώθηκαν και με την Φινλανδία. Ο Μακρόν χτύπησε τη γροθιά του στο τραπέζι, είπε ένας διπλωμάτης.
Ένας άλλος διπλωμάτης επιβεβαίωσε την έκρηξη, λέγοντας ότι οι εντάσεις αυξήθηκαν σε σημείο ώστε η πρωθυπουργός του Βελγίου Σόφι Γουίλμς ζήτησε να ηρεμήσουν όλοι.
Ο Μισέλ κάλεσε νωρίτερα τους 27 ηγέτες να επιτύχουν σε μία «αδύνατη αποστολή» (mission impossible), υπενθυμίζοντας τους ότι περισσότεροι από 600.000 άνθρωποι έχουν πλέον πεθάνει από τον COVID-19 σε όλο τον κόσμο.
Αυτή η παρέμβαση έδειξε να ωθεί τους ηγέτες προς την κατεύθυνση της συμφωνίας.
«Δεν είμαστε ακόμη εκεί, τα πράγματα μπορούν ακόμη να καταρρεύσουν. Αλλά φαίνεται λίγο πιο ελπιδοφόρα η κατάσταση, από ό, τι τις στιγμές που σκέφτηκα χθες το βράδυ ότι (η σύνοδος) είχε τελειώσει», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε.
Από το ταμείο ανάκαμψης των 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, 390 δισεκατομμύρια ευρώ θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως μη επιστρεπτέες επιχορηγήσεις, είχαν αναφέρει από νωρίς το πρωί της Δευτέρας αρκετοί διπλωμάτες. Κάτι που μοιάζει με συμβιβασμό μεταξύ της πρότασης για μη επιστρεπτέες επιχορηγήσεις 350 δισεκατομμυρίων που ήρθε από τους «φειδωλούς» και των 400 δισεκατομμυρίων ευρώ που αντιπρότειναν η Γαλλία και η Γερμανία.
Δεν υπήρχε καταρχήν σαφήνεια σχετικά με το αν βρισκόμαστε πλέον κοντά σε συμφωνία, ωστόσο ο Αυστριακός Καγκελάριος Σεμπαστιάν Κούρτς είπε στο ραδιόφωνο ORF ότι ήταν ικανοποιημένος με τις διαπραγματεύσεις.
«Ήταν σίγουρα η καλύτερη απόφαση που έχει λάβει μέχρι στιγμής η ομάδα των φειδωλών...» είπε ο Κούρτς. «Υπήρχαν τέσσερις από εμάς, τώρα έχουμε πέντε από εμάς. Αυτές είναι όλες μικρές χώρες, οι οποίες από μόνες τους δεν θα είχαν καθόλου βάρος».
ΕΚΤ: Εκκληση για μία φιλόδοξη συμφωνία
Το ζήτημα της σύνδεσης των χρηματοδοτήσεων με οικονομικές και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις δεν έχει ακόμη επιλυθεί, παρόλο που η Ισπανία έδειξε προθυμία να αναλάβει ορισμένες υποχρεώσεις έναντι της βοήθειας.
«Δεν απορρίπτουμε τις προϋποθέσεις», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών Αράντσα Γκονζάλες Λάγια στο ραδιόφωνο Cadena SER. «Χρειαζόμαστε μια βάση που να δίνει εμπιστοσύνη σε εμάς και στους συνεργάτες μας».
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Κριστίν Λαγκάρντ προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να καταλήξουμε σε μια γρήγορη συμφωνία με οποιοδήποτε κόστος.
«Ιδανικά, η συμφωνία των ηγετών θα πρέπει να είναι φιλόδοξη όσον αφορά το μέγεθος και τη σύνθεση του πακέτου ... ακόμα κι αν χρειάζεται λίγο περισσότερος χρόνος», δήλωσε στο Reuters.
Τα σχόλια της Λαγκάρντ υποδηλώνουν ότι ήταν ”χαλαρή” για τυχόν αρνητικές αντιδράσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές εάν αποτύχει η σύνοδος κορυφής, καθώς η ΕΚΤ έχει στη φαρέτρα της 1 τρισεκατομμύριο ευρώ και είναι έτοιμη να δώσει μάχη για να εξαγοράσει δημόσιο χρέος.
«Οι αγορές είναι σε κατάσταση αναμονής και αναμονής», δήλωσε ο Ντέιβιντ Μάντεν, αναλυτής της CMC Markets στο Λονδίνο. «Τώρα που διαφαίνεται ότι θα είναι υψηλότερο το ποσοστό δανείων και χαμηλότερο το ποσοστό επιχορηγήσεων που θα διανέμονται, αυτό θα ασκήσει περισσότερη πίεση στις βαριά χρεωμένες οικονομίες.»
πηγή: Reuters