Μια μικτή ομάδα διεθνών και τοπικών ειδικών αρχαιολόγων με επικεφαλής τον καθηγητή Κριστόφ Ζ. Γκοντάρ ανακάλυψε μια μνημειακή επιγραφή ιστορικής σημασίας, αφιερωμένη στον Βυζαντινό Αυτοκράτορα Ιουστινιανό, στον αρχαιολογικό χώρο της Ουλπιάνα, στο Κόσοβο, κατά τη διάρκεια ανασκαφών.
Αυτή η επιγραφή- αφιέρωση από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό (527-565 μ.Χ.) και τη σύζυγό του Θεοδώρα ενός «Urbem Dardania», που σημαίνει «πόλη στη Δαρδανία», είναι μια από τις ελάχιστες λατινικές αφιερώσεις του αυτοκρατορικού ζεύγους στον ύστερο ρωμαϊκό κόσμο.
Παρά το γεγονός ότι είναι μια σχετικά νέα χώρα, η επικράτεια του Κοσσυφοπεδίου έχει πλούσια ιστορία. Στη ρωμαϊκή εποχή, η Ουλπιάνα ήταν πολιτικό, νομισματικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας. Περίπου έντεκα χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Πρίστινα, η Ουλπιάνα είναι ένας ρωμαϊκός-προβυζαντινός οικισμός.
Η Ουλπιάνα είναι ρωμαιοϊλλυρική πόλη. Αρχαιολογικές ανασκαφές πραγματοποιούνται εκεί από το 1954. Ίχνη προ-ρωμαϊκής ζωής ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών από το 2009 έως το 2011. Η Ουλπιάνα ήταν σημαντικό μέρος για το Βασίλειο των Δαρδανών. Κατοικήθηκε από Δαρδανούς και Ιλλυριούς κατά την Κλασική περίοδο.
Η αποκάλυψη αυτής της επιγραφής από μωσαϊκό, καθώς και η ανακάλυψη μιας επιβλητικής επισκοπικής βασιλικής (αρχαίο ρωμαϊκό οικοδόμημα) το 2022, είναι τα χειροπιαστά αποτελέσματα ενός χρηματοδοτούμενου από την ΕΕ έργου με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Αρχαιολογική Αποστολή στο Κόσοβο: από την Ουλπιάνα στην Ιουστινιανά Σεκούνδα (Iustiniana Secunda)», που αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2024.
«Έχουμε να κάνουμε με μια Δαρδανική πόλη, που χτίστηκε από έναν αυτοκράτορα Δαρδανικής καταγωγής
Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, η επιγραφή παρέχει στοιχεία για τη Δαρδανική καταγωγή του μεγάλου βυζαντινού αυτοκράτορα. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός (527-565 μ. Χ) γεννήθηκε στο Ταυρέσιο, που πιστεύεται ότι βρίσκεται κοντά στα σημερινά Σκόπια.
Ο Αρμπέν Χατζντάρι, καθηγητής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πρίστινα, δήλωσε ότι αυτή η επιγραφή έχει τεράστιο ιστορικό βάρος, αντιπροσωπεύοντας τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα του Κοσσυφοπεδίου.
Ο Χατζντάρι τόνισε ότι κρίσιμο στοιχείο της επιγραφής είναι η αναφορά της πόλης της Δαρδανίας, υποδεικνύοντας ότι ο λαός των Δαρδανών δεν ρωμαϊκοποιήθηκε και δεν έχασε την ταυτότητά του.
«Αυτό είναι πολύ σημαντικό, δεδομένου ότι η αρχαιολογική βιβλιογραφία έχει επενδύσει πολλά, με πολλά άρθρα και μελέτες που επιχειρούν να υποστηρίξουν ότι οι Δαρδανοί είχαν χάσει την ταυτότητά τους, είχαν εκρωμαϊστεί και εξαφανιστεί κατά τον Μεσαίωνα. Αυτή η ανακάλυψη έχει μεγάλη σημασία από αυτή την άποψη», εξήγησε.
Η επιγραφή εκτείνεται στο κεντρικό τμήμα της βασιλικής και οι ερευνητές έχουν πραγματοποιήσει ανασκαφές σε έκταση άνω των 460 τετραγωνικών μέτρων, εντοπίζοντας διάφορα διακοσμητικά ευρήματα με μοτίβα που απεικόνιζαν χλωρίδα και πανίδα της εποχής.
«Η επιγραφή μας άφησε έκπληκτους γιατί διατηρείται με τρόπο που επισφραγίζει το γεγονός ότι πράγματι έχουμε να κάνουμε με μια Δαρδανική πόλη, που χτίστηκε από έναν αυτοκράτορα Δαρδανικής καταγωγής», δήλωσε ο Μιλότ Μπερίσα, αρχαιολόγος και επικεφαλής του Αρχαιολογικού Πάρκου «Ουλπιάνα».
Ο Γκοντάρ τόνισε ότι το Κόσοβο είναι ένα μοναδικό μέρος για την αρχαιολογία, καθώς πιστεύει ότι είναι σπάνιο να βρεθεί ένα ανέγγιχτο μέρος στην Ευρώπη. Σύμφωνα με τον ίδιο, εκτός από τη Ρώμη, το Κόσοβο ξεχωρίζει στην Ευρώπη.
«Αυτό που μπορείτε να δείτε εδώ είναι ένα μέρος που έχει μείνει ανέγγιχτο μπροστά μας. Είμαστε σίγουροι για αυτό, δεν υπάρχει αμφιβολία. Αυτό είναι μοναδικό στην Ευρώπη, με μόνο το 1% ή ίσως περίπου το 2% γνωστό. Οπότε, φανταστείτε ότι έχουμε κάτι σαν δύο Πομπηίες εδώ - η μία είναι 35 εκτάρια και η άλλη είναι 19 εκτάρια», είπε ο Γκοντάρ.
(Πηγή: Arkeonews)