Ο Λόρενς Σάμερς (γεννημένος στις 30 Νοεμβρίου 1954) θεωρείται ως ένας από τους «κορυφαίους των κορυφαίων» Αμερικανούς οικονομολόγους.
Υπηρέτησε ως ο 71ος υπουργός Οικονομικών των Ηνωμένων Πολιτειών από το 1999 έως το 2001, και ως διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου από το 2009 έως το 2010. Διετέλεσε επίσης Πρόεδρος του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ από το 2001 έως το 2006
Το βράδυ της Τετάρτης (ώρα Ελλάδας) το διεθνές πρακτορείο Βloomberg του έθεσε την «ερώτηση του ενός εκατομμυρίου»: Έχουμε ή όχι συστημικό πρόβλημα στις τράπεζες;
Κρύβει ή όχι κάτι τέτοιο η κρίση στην ελβετική Credit Suisse;
Για να λάβει την ολοκληρωμένη απάντηση ο δημοσιογράφος χρειάστηκε να επιμείνει, όμως στη συνέχεια την πήρε και είναι άκρως ενδιαφέρουσα:
«Είναι το ίδιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε από το 2008...Παραδοσιακά θεωρούσαμε ότι οι καταθέσεις είναι ένα σταθερό περιουσιακό στοιχείο, με αξία σε βάθος χρόνου για τις τράπεζες - έναντι των ανοιγμάτων τους. Σήμερα όμως, οι καταθέσεις μοιάζουν πολύ λιγότερο σταθερές (λιγότερο «sticky», δηλαδή «κολλώδεις» στις τράπεζες, κατά την έκφαρση του Σάμερες) σε σύγκριση με δύο εβδομάδες νωρίτερα. Αυτό θα απαιτήσει (από τις τράπεζες) σκέψη για τα θεμέλια του συστήματος», είπε ο πολύπειρος οικονομολόγος και πολιτικός.
Η απάντησή του, σύμφωνα με γνώστες της τραπεζικής και χρηματιστηριακής αγοράς - και εδώ στην Αθήνα - θέτει «ευγενικά» ένα ερώτημα που διαχρονικά απασχολεί το τραπεζικό σύστημα: «Είναι ώρα να δούμε συνολικά το θέμα της κεφαλαιοποίησης των τραπεζών;»
Με άλλα λόγια, αρκεί η αναλογία μεταξύ καταθέσεων / δανεισμού, ώστε να διασφαλίζεται η σταθερότητα του συστήματος, ή μήπως έχει «ξεφύγει» ο δανεισμός και τίθεται ζήτημα ασφάλειας των καταθέσεων;
«Yπάρχει ένα ολόκληρο πακέτο ερωτημάτων», λέει κάποια στιγμή ο Σάμερες, που αποφεύγει να δώσει μία «τελεσίδικη» απάντηση. Ωστόσο, θέτοντας τα συναφή ερωτήματα, είναι προφανές ότι ο προβληματισμός είναι υπαρκτός στις ΗΠΑ μετά την κατάρρευση της Silicon Valley Bank, την ώρα που η Ευρώπη αγωνιά για την Credit Suisse και η ελβετική κυβέρνηση σπεύδει να λειτουργήσει ως «πυροσβέστης», ρίχνοντας 50 δισ. για να σβήσει τη φωτιά...
Το «μπαλάκι» στην EKT
Η επόμενη «σκηνή» σε αυτό το οικονομικό θρίλερ παίζεται αυτή την ώρα στην έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, στην Φρανκφούρτη.
Απλοποιώντας - ελπίζοντας ότι υπερ-απλουστεύοντας την κατάσταση:
- Η Κριστίν Λαγκάρντ είχε κάνει λόγο για αύξηση επιτοκίων, σε μία κίνηση που θα είχε ως στόχο την ανακούφιση της πραγματικής οικονομίας από τον πληθωρισμό. Η κίνηση θεωρήθηκε και θεωρείται επιβεβλημένη. Μόνο που, αυξάνοντας τα επιτόκια, στριμώχνονται οι τράπεζες που θα κληθούν να καταβάλουν τόκους στους καταθέτες τους.
- Εάν η Λαγκάρντ και η ΕΚΤ κάνουν πίσω, ώστε να προστατέψουν τις τράπεζες που ήδη δέχονται τεράστιες πιέσεις μέσω των χρηματιστηρίων, όπου οι μετοχές τους έχασαν πολύ έδαφος ξαφνικά λόγω της Credit Suisse, τότε θα τις βοηθήσει μεν - αλλά δεν θα βοηθήσει την πραγματική οικονομία να ανακουφιστεί από τον πληθωρισμό. Και θα αποκαλυφθεί έτσι, ότι ο φόβος για τις τράπεζες ξεπερνά την ίδια την οικονομία.
Αρχικά, η ΕΚΤ αναμενόταν να αυξήσει τα επιτόκια κατά 0,5%. Τελικά, ίσως δούμε τις επόμενες ώρες μία αύξηση 0,25%. Θα ήταν μία «σολομώντεια» λύση.
Ούτε απότομη αύξηση της πίεσης στις τράπεζες, ούτε «κλείνουμε τα μάτια» στον πληθωρισμό. Ένα μικρό, αλλά λογικό βήμα, με την ελπίδα της σταθεροποίησης του συστήματος. Προσωρινά. Όχι για πάντα...