«Κρινολίνο και γιαταγάνι»: Μία ερωτική ιστορία στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης

Το ιστορικό μυθιστόρημα του Γιάννη Δ. Μπάρτζη.

Στα χρόνια της ελληνικής επανάστασης, μια κυρία της αγγλικής Αυλής ερωτεύεται έναν απλό Έλληνα αγωνιστή.

Στον αφηγηματικό καμβά της παράφορης σχέσης των δύο νέων ανθρώπων, που προέρχονται από πολύ διαφορετικούς κόσμους, απεικονίζεται γλαφυρά η φιλελληνική δραστηριότητα και ο έντονος διπλωματικός αγώνας που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη μετά την εξέγερση του 1821.

Φιλελληνικά κομιτάτα, διεθνείς κινήσεις για την ίδρυση ή για τη ματαίωση της ίδρυσης ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, δάνεια με ληστρικούς όρους και κατασπατάλησή τους, φατριασμός των αγωνιστών, ξενοκίνητα κόμματα, εθνοσυνελεύσεις, εμφύλιες διαμάχες, διεθνείς διασκέψεις, Συνθήκες και Πρωτόκολλα, η ναυμαχία του Ναβαρίνου, η εκστρατεία των Γάλλων στον Μοριά, ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος, πειρατεία, δολοφονία του Καποδίστρια, εκλογή του Όθωνα.

Το «Κρινολίνο και γιαταγάνι» του Γιάννη Δ. Μπάρτζη (εκδόσεις Καστανιώτη) είναι μυθιστόρημα ενός θερμού ερωτικού πάθους, που αποσκοπεί παράλληλα στην ανάδειξη προσώπων τα οποία έδρασαν κυρίως εκτός Ελλάδος και συνετέλεσαν στην αναγνώριση και στην ίδρυση του ελληνικού κράτους.

Ο συγγραφέας επιστρέφει στο είδος μετά το βιβλίο του «Ορχάν - Στην αυλή των Παλαιολόγων», που αναφέρεται στην Άλωση της Πόλης (2019).

[…] Πίναμε αναπαυτικά το τσάι μας με συνοδεία μουσικής. Το πιάνο πλημμυρούσε την ψυχή μου με νάμα ήρεμης μέθης. Σε ένα έξοχο κομμάτι συγκλονίστηκα απ’ τον αρμονικό συνδυασμό γλυκύτητας, καημού και νοσταλγίας. «Τα ερείπια των Αθηνών... Μπετόβεν»! με ενημέρωσε η φίλη μου. «Υπέροχη, θεϊκή μουσική!» συμφώνησα. Όταν γέμισε κόσμο η αίθουσα, ο πιανίστας απομακρύνθηκε και έπαιρναν τον λόγο διάφοροι ομιλητές, που εκθείαζαν το αναγεννητικό κίνημα των Ελλήνων. Γουλιά γουλιά το αρωματικό ρόφημα λειτούργησε απελευθερωτικά. Απολάμβανα την ατμόσφαιρα. Τα καταπιεσμένα θέλω μου, οι αφηγήσεις της Καρολίνας, οι στίχοι του Μπάυρον, οι νότες του Μπετόβεν... έρχονταν όλα τους πραϋντικά, όχι με βία, για να σβήσουν μέσα μου την αίσθηση επιβολής του άντρα μου.

Κάποια στιγμή διαβάστηκε επιστολή μιας αγωνίστριας απ’ τη μαχόμενη Ελλάδα. Πρώτη φορά την άκουγα. Την έλεγαν Αδαμαντία Μαγδαληνή Μαυρογένους. Γυναίκα πολέμαρχος! Με εντυπωσίασε και έτεινα την προσοχή μου να μη χάσω λέξη από το μήνυμά της. Απευθυνόταν στις Γαλλίδες και σε όλες τις γυναίκες της Ευρώπης. Απέπνεε πρωτόγονο ηρωισμό και τόλμη. «Λαχταρώ μια μέρα μάχης, όπως εσείς ποθείτε μια βραδιά χορού...» έλεγε συγκλονίζοντάς μας. Στον επίλογο σημείωνε με υπερηφάνεια: «Οι Έλληνες, γεννημένοι να είμαστε ελεύθεροι, θα οφείλουμε την ανεξαρτησία μας μόνο στον εαυτό μας. Επομένως δεν ζητώ την παρέμβασή σας για να αναγκάσετε τους συμπατριώτες σας να μας βοηθήσουν. Αλλά μονάχα για να αλλάξουν την ιδέα της βοήθειας προς τους εχθρούς μας...»

Με ξεσήκωσε ερεθιστικά η ευθύτητα των λόγων της και η πίστη στον αγώνα τους. Συγκινήθηκα. Ζήτησα να μάθω πράγματα για τη ζωή της και τη δράση της. Με έκπληξη διαπίστωσα ότι στο κομιτάτο είχε θαυμαστές πολλούς. Απόσπασμα από το βιβλίο.

Δημοφιλή