Το διαδικτυακό ταξίδι με το μνημειώδες έργο της Οδύσσειας, όπως το απέδωσε με την αριστουργηματική του μετάφραση, ο εξαιρετικός φιλόλογος και μεταφραστής Δημήτρης Μαρωνίτης, συνεχίζεται στην ιστοσελίδα του ΚΘΒΕ.
Είκοσι τέσσερις ραψωδίες, 12.110 στίχοι, 10 χρόνων γεγονότα σε 41 ημέρες, αποτυπώθηκαν σε ένα έργο 23 ωρών από τριάντα οκτώ ηθοποιούς του ΚΘΒΕ, που ένωσαν τις δυνάμεις τους υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση της Έφης Δρόσου.
Η πρώτη Ραψωδία της Οδύσσειας, διαθέσιμη στα οπτικοακουστικά μέσα του ΚΘΒΕ (www.ntng.gr) από την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, αποκάλυψε τη δίψα του κοινού του ΚΘΒΕ με την θερμή του ανταπόκριση.
Ἀθηνᾶς παραίνεσις πρὸς Τηλέμαχον. Μνηστήρων εὐωχία
Στην εναρκτήρια ραψωδία της Οδύσσειας, ο ποιητής καλεί τη Μούσα να αφηγηθεί τα γεγονότα της επιστροφής του Οδυσσέα στην πατρίδα του. Εκείνη ξεκινάει την ιστορία από το σημείο που ο Οδυσσέας βρίσκεται εγκλωβισμένος στο νησί της Καλυψώς και νοσταλγεί την πατρίδα του. Είναι τότε που οι Θεοί, εκτός από τον Ποσειδώνα, αρχίζουν να τον συμπονούν και αποφασίζουν να διευκολύνουν την επιστροφή του. Στέλνουν τον Ερμή στην Καλυψώ για να της ζητήσει να αφήσει τον Οδυσσέα ελεύθερο. Την ίδια στιγμή, η Αθηνά παίρνοντας τη μορφή του Μέντη, φτάνει στην Ιθάκη για να πείσει τον Τηλέμαχο να αναλάβει τις πρώτες του ευθύνες: να διώξει τους μνηστήρες, που με τις καταχρήσεις τους κατασπαταλούν την περιουσία του, και να ταξιδέψει στην Πύλο και στη Σπάρτη για να πάρει πληροφορίες για τον πατέρα του.
Αφήγηση: Γιάννης Παλαμιώτης
Δίας: Έφη Δρόσου
Αθηνά - Μέντωρ: Λίλιαν Παλαντζά
Τηλέμαχος: Βασίλης Τρυφουλτσάνης
Πηνελόπη: Μαρία Καραμήτρη
Αντίνοος: ΧρήστοςΜαστρογιαννίδης
Ευρύμαχος: Δημήτρης Μορφακίδης
Η συμμετοχή του κόσμου στη δημοσίευση / προβολή της β΄ ραψωδίας στις 4 Ιανουαρίου επισφράγισε την πρωτότυπη παραγωγή του ΚΘΒΕ, παρασύροντας όλους μας, ως συνταξιδιώτες της πρώτης θέσης όπως υπογραμμίζει και η σκηνοθέτης, στο «μακρύ δρόμο για το σπίτι»… ακολουθώντας τα βήματα του ήρωα.
Ἰθακησίων ἐκκλησία. Τηλεμάχου ἀποδημία
Στη ραψωδία β (δεύτερη μέρα της Οδύσσειας) ο Τηλέμαχος συγκαλεί συνέλευση των Ιθακησίων στην οποία καταγγέλλει στους συμπολίτες του τις αυθαιρεσίες των μνηστήρων. Όσοι τον ακούν τον συμπονούν αλλά παραμένουν σιωπηλοί. Τότε ο Αντίνοος περνάει στην αντεπίθεση κατηγορώντας την Πηνελόπη ως υπεύθυνη για την κατάσταση αυτή. Προειδοποιεί μάλιστα, πως όσο εκείνη δεν αποφασίζει, οι μνηστήρες θα παραμείνουν στο σπίτι της. Ο Δίας στέλνει για συμπαράσταση στον Τηλέμαχο δύο αετούς που ερμηνεύονται από τον μάντη Αλιθέρση ως κακοί οιωνοί για το μέλλον των μνηστήρων. Οι μνηστήρες αγνοώντας τα λόγια του μάντη επιστρέφουν στο σπίτι του Τηλέμαχου ενώ η θεά Αθηνά παίρνει τη μορφή του Μέντορα, του φίλου του Οδυσσέα, και βοηθάει τον Τηλέμαχο να ξεκινήσει το ταξίδι.
Αφήγηση: Γιάννης Παλαμιώτης
Αιγύπτιος: Θοδωρής Πολυζώνης
Τηλέμαχος: Βασίλης Τρυφουλτσάνης
Αντίνοος: Χρήστος Μαστρογιαννίδης
Πηνελόπη: Μαρία Καραμήτρη
Μαστορίδης: Γιώργος Σφυρίδης
Ευρύμαχος: Δημήτρης Μορφακίδης
Αθηνά - Μέντωρ: Λίλιαν Παλαντζά
Ληόκριτος: Γιάννης Γκρέζιος
Μνηστήρας Α’: Τέλης Ζαχαράκης
Μνηστήρας Β’: Βασίλης Παπαδόπουλος
Ευρύκελια: Νεφέλη Ανθοπούλου
Ένα ταξίδι, άκρως επίκαιρο και διδακτικό που θα συνεχίσει να μας ενώνει διαδικτυακά με εβδομαδιαία περιοδικότητα προβολής μέχρι και την τελευταία ραψωδία.
Πέμπτη 7 Ιανουαρίου - Οδύσσεια (ραψωδία γ)
Τὰ ἐν Πύλῳ
Ο Τηλέμαχος και η θεά Αθηνά, με τη μορφή του Μέντορα, φτάνουν στην Πύλο και συναντούν τον Νέστορα που τους φιλοξενεί στο παλάτι του. Ο Τηλέμαχος ζητάει πληροφορίες για τον πατέρα του και ο Νέστορας αναφέρεται στην εξυπνάδα του Οδυσσέα και στις καλές σχέσεις που είχαν μεταξύ τους. Του περιγράφει πώς χωρίστηκαν στην Τένεδο, όταν ο Οδυσσέας αποφάσισε να επιστρέψει στην Τροία για να συμπαρασταθεί στον Αγαμέμνονα, που είχε μείνει πίσω με σκοπό να εξευμενίσει τους θεούς. Παράλληλα αναφέρεται στον θάνατο των γενναίων πολεμιστών της Τροίας, στην επιστροφή του Διομήδη, του Νεοπτόλεμου, του Φιλοκτήτη, του Ιδομενέα και του Μενέλαου αλλά και στο τραγικό τέλος του Αγαμέμνονα με τη φοβερή εκδίκηση του Ορέστη που ακολούθησε. Το βράδυ η Αθηνά-Μέντορας φεύγει πετώντας σαν αετός και έτσι ο Νέστορας καταλαβαίνει πως η θεά είναι στο πλευρό του Τηλέμαχου. Την επόμενη μέρα ο Τηλέμαχος μαζί με τον γιο του Νέστορα, Πεισίστρατο, αναχωρούν για τη Σπάρτη.
Αφήγηση: Γιάννης Παλαμιώτης
Αθηνά: Λίλιαν Παλάντζα
Τηλέμαχος: Βασίλης Τρυφουλτσάνης
Πεισίστρατος: Νίκος Κουσούλης
Νέστωρ: Βασίλης Σπυρόπουλος
Παρασκευή 8 Ιανουαρίου - Οδύσσεια (ραψωδία δ)
Τὰ ἐν Λακεδαίμονι
Φτάνοντας στο παλάτι του Μενέλαου, ο Τηλέμαχος και ο Πεισίστρατος μένουν έκθαμβοι από τον πλούτο και την πολυτέλεια. Ο Μενέλαος τους φιλοξενεί και πριν μάθει ποιοι είναι περιγράφει τη μεγάλη θλίψη του για τον χαμό του αδελφού του αλλά και για την τύχη του Οδυσσέα. Μόλις εμφανίζεται η Ελένη αναγνωρίζει τον Τηλέμαχο εξαιτίας της ομοιότητάς του με τον πατέρα του. Αφηγούνται τότε με τη σειρά, πρώτα εκείνη και ύστερα ο Μενέλαος, δύο περιστατικά από την Τροία που μαρτυρούσαν την οξυδέρκεια και τις ικανότητες του Οδυσσέα. Την επόμενη μέρα ο Τηλέμαχος ρωτάει τον Μενέλαο αν ξέρει κάτι παραπάνω για την τύχη του πατέρα του. Τότε εκείνος του περιγράφει το ταξίδι του στην Αίγυπτο και τη συνάντησή του με τον γέροντα Πρωτέα, ο οποίος του φανέρωσε πως ο Οδυσσέας ήταν αποκλεισμένος στο νησί της Καλυψώς. Την ίδια ώρα στην Ιθάκη, οι μνηστήρες με αρχηγό τον Αντίνοο αποφασίζουν να στήσουν ενέδρα στον Τηλέμαχο και με την επιστροφή του να τον σκοτώσουν. Τα νέα τα μαθαίνει και η Πηνελόπη και αρχίζει να θρηνεί. Στον ύπνο της εμφανίζεται η θεά Αθηνά, με διαφορετική μορφή, για να την παρηγορήσει.
Αφήγηση: Γιάννης Παλαμιώτης
Ετεωνέας: Χρίστος Νταρακτσής
Μενέλαος: Ιορδάνης Αϊβάζογλου
Τηλέμαχος: Βασίλης Τρυφουλτσάνης
Ελένη: Ευανθία Σωφρονίδου
Πεισίστρατος: Νίκος Κουσούλης
Γέροντας Πρωτέας: Βασίλης Σεϊμένης
Ειδοθέη: Μαριάννα Πουρέγκα
Νοήμων: Θανάσης Δισλής
Πηνελόπη: Μαρία Καραμήτρη
Μέδων: Δημήτρης Τσιλινίκος
Ευρύκλεια: Νεφέλη Ανθοπούλου
Μνηστήρας B’: Βασίλης Παπαδόπουλος
Αντίνοος: Χρήστος Μαστρογιαννίδης
Αθηνά: Λίλιαν Παλάντζα
Το πρόγραμμα δημοσίευσης των
επόμενων ραψωδιών
«Με τον πλούτο στο λόγο του Μαρωνίτη, αναφέρει η σκηνοθέτης του εγχειρήματος Έφη Δρόσου, γινόμαστε μεμιάς ταξιδευτές σε χρόνους και τόπους αλλοτινούς. Είναι τόσο σαγηνευτικός ο τρόπος που σε μυεί στην ιστόρηση καθώς εγκιβωτίζουν έννοιες οι λέξεις, όπως κι ο ίδιος θα έλεγε, που αδυνατείς να παρεκκλίνεις. Από τον πεντάχρονο βενιαμίν ως τον υπερήλικα ακροατή, οι διαχωριστικές μηδενικές. Συνταξιδεύουμε συνεπαρμένοι όλοι πρώτη θέση στο «μακρύ δρόμο για το σπίτι»… ακολουθώντας τα βήματα του ήρωα».
Με συνθήκες καραντίνας η παραγωγή
Το εγχείρημα, λόγω των υγειονομικών κανονισμών είναι πολύμηνα εξελίξιμο.
Σύμφωνα με τους πρωταγωνιστές «πρόβες ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθούν. Ωστόσο είχαμε ενθουσιαστεί γι’ αυτή την ομαδική δράση σε παράλληλα σύμπαντα που όμως έφερε στο φως κάτι που ποτέ προηγούμενα δεν είχε ξαναγίνει. Παίρναμε τα κείμενα και από απόσταση τα μελετούσαμε. Ακούγαμε τον ίδιο τον Μαρωνίτη που κατά το παρελθόν είχε διαβάσει το έργο του. Ύστερα φορώντας μάσκες και τηρώντας αποστάσεις, μόνοι ο καθένας, αποδίδαμε μπροστά στα μικρόφωνα τους χαρακτήρες. Με την τεχνική του μοντάζ, που διήρκησε ώρες ατέλειωτες, φθάσαμε στο προσδοκώμενο, να υλοποιηθεί δηλαδή ακέραιο ηχογράφημα του έργου που ο ακροατής θα μπορεί να απολαύσει από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του ΚΘΒΕ με το πάτημα ενός κουμπιού».
Το έργο των 24ων κεφαλαίων, όσα και τα γράμματα της αλφαβήτου που με αυτά αριθμείται, που επίσημα καταγράφεται περί τον 6ο αιώνα π.Χ στην αρχαία Αθήνα κατ’ εντολή του Πεισίστρατου ή του Ιππάρχου, με στόχο να απαγγελθεί από Ραψωδούς στις γιορτές των Παναθηναιων χωρίστηκε απ’ τους Αλεξανδρινούς σε τρεις υπο-ενότητες:
Την «ΤΗΛΕΜΑΧΕΙΑ» (α-δ) όπου ο γιος του Οδυσσέα, ο Τηλέμαχος αναζητά τον πατέρα του, τη «ΦΑΙΑΚΙΔΑ» ή αλλιώς «ΝΟΣΤΟ» (ε-ν) στην οποία ο ήρωας αφηγείται στους Φαίακες τις περιπέτειες μέχρι να φθάσει στην Ιθάκη και τη «ΜΝΗΣΤΗΡΟΦΟΝΙΑ» (ξ-ω), που περιγράφει την τιμωρία των μνηστήρων.