Το ραντεβού μας ήταν σε ένα καφέ - μπαρ στο Κολωνάκι. Μπήκε μέσα με έναν αέρα εφηβικό και γεμάτος αυτοπεποίθηση. Η γλώσσα του σώματος μαρτυρά συχνά την εικόνα της ψυχής και η δική του έδειχνε ανάλαφρη, ζωηρή και χαρούμενη χωρίς το βάρος της κούρασης, της οφειλής και των τύψεων. Εξάλλου το χρέος του το πλήρωσε και με το παραπάνω… Όλα τα βλέμματα στράφηκαν να τον κοιτάξουν. Σταμάτησε σε ένα τραπέζι όπου κάθονταν δυο κυρίες. Του έπιασαν την κουβέντα κι εκείνος πρόσχαρος άρχισε να διηγείται ένα περιστατικό από την ημέρα του… Πλησίασε… Ήταν ντυμένος κάσουαλ αλλά κρατούσε χιαστή μια μικρή Chanel, κόκκινη στο χρώμα της μόδας, που θα λαχταρούσε κάθε φασιονίστα.
Η ιστορία του ξεκινάει κάπως έτσι… Γεννήθηκε κατακαλόκαιρο, 6 Αυγούστου του ’52, στο ζώδιο του Λιονταριού. Λιοντάρι μέσα του και ο ίδιος δεν έγειρε ποτέ το κεφάλι. Το όνομα του ήταν Αποστόλης, μετά έγινε Απόστολος, Τόλης και κατέληξε στο Λάκης. Ίσως γιατί του ήταν γραφτό, ίσως γιατί η ζωή του προσδιορίζεται πάντα από λακ (luck-τύχη) και ο ίδιος δεν αντιστέκεται στα γραμμένα. Χορευτής, μοντέλο, σχεδιαστής, έμπορος, ηθοποιός, τηλεοπτικός κριτής, καθηγητής και πολίτης όλου του κόσμου με φιλικές πόρτες ανοιχτές να τον περιμένουν σε κάθε γωνιά της γης, ο Λάκης Γαβαλάς στα 71 του χρόνια είναι πολλά περισσότερα από όσα οι άλλοι θέλουν να βλέπουν.
- Ο κόσμος σας γνωρίζει ως σχεδιαστή και έμπορο. Τα πρώτα όμως χρόνια της επαγγελματικής σας σταδιοδρομίας υπήρξατε εξαιρετικός χορευτής. Μιλήστε μας για τη ζωή σας εκείνα τα χρόνια και πως στραφήκατε στο χώρο της μόδας;
Ζούσα σε μια εύπορη μεγάλη οικογένεια με τους γονείς μου, δυο αδερφές, γιαγιάδες, παππούδες, θείες και θείους. Είχα πολλές προσλαμβάνουσες και μου άρεσε το ωραίο σε όλες του τις μορφές. Παρακολουθούσα πολύ σινεμά και έβλεπα χολιγουντιανές, ευρωπαϊκές, αλλά και ελληνικές ταινίες. Το χολιγουντιανό μιούζικαλ με μάγευε και άρχισα να χορεύω παντού. Στα δεκατέσσερα μου πήγα στη σχολή της Ραλλούς Μάνου που μαζί με τον Μάνο Χατζιδάκι και τον Σπύρο Βασιλείου είχαν δημιουργήσει το «Ελληνικό Χορόγραμμα». Αυτό ήταν η αρχή. Μετά βρέθηκα στην ομάδα χορού του Φώτη Μεταξόπουλου και αργότερα στην ομάδα του Βαγγέλη Σειληνού. Εκεί με είδε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της RAI και με κάλεσε στην Ιταλία για εμφανίσεις στην κρατική τηλεόραση. Στην Ιταλία η μόδα ήταν συνυφασμένη με τον χορό. Παλιά τα μοντέλα παρουσίαζαν τις δημιουργίες των σχεδιαστών με χορευτικές κινήσεις. Έτσι βρέθηκα στον χώρο και αγάπησα τη μόδα. Ξεκίνησα να αναλαμβάνω χορογραφίες για τις επιδείξεις και κάποια στιγμή άρχισα να επεμβαίνω και σχεδιαστικά, δίνοντας συμβουλές στους δημιουργούς. Η καλλιτεχνική μου υπόσταση υπήρξε πολλή δυνατή.
“Ήμουν ο πρώτος που φόρεσε φούστα στην Ελλάδα και ακολούθησαν όλοι οι άλλοι. Το άφυλο στη μόδα δεν είναι κάτι καινούριο”
- Μείνατε πολλά χρόνια στην Ιταλία και εκεί γνωρίσατε και την πρώην σύζυγο σας, το μοντέλο Τόριλ Γιόχανσεν.
Με την Τόριλ ήταν έρωτας από την πρώτη ματιά. Γνωριστήκαμε σε μια κοινή παρέα και γίναμε αχώριστοι. Λόγω των επαγγελματικών μας υποχρεώσεων ταξιδεύαμε πολύ, αλλά είχαμε σαν βάση μας την Ιταλία. Παντρευτήκαμε στα 22 και μείναμε μαζί για εννέα χρόνια.
- Τι συνέβη και χωρίσατε;
Η Ελλάδα. Μου έλειπε η οικογένεια μου και ο ελληνικός ήλιος. Ήταν και ο πατέρας μου, που είχε καημό γιατί δεν είχα ασχοληθεί με το εμπόριο. Εκείνος ήταν έμπορος μαρμάρων. Όταν με είδε αργότερα μεγαλέμπορα ικανοποιήθηκε. Η Τόριλ με ακολούθησε στην Ελλάδα, αλλά είχαμε πολλά προβλήματα γιατί εγώ αισθανόμουν συνεχώς πιεσμένος από τη δουλειά και δεν είχα τον χρόνο να ασχοληθώ με τη σχέση μας. Κάπως έτσι χωρίσαμε κι όταν κάποια στιγμή επέστρεψε εγώ ήμουν τελείως αλλού. Όπως έχω γράψει χαριτολογώντας και στην αυτοβιογραφία μου, από τα τριάντα μου χρόνια και μετά τις γυναίκες τις συναντώ μόνο στο κομμωτήριο.
- Δημιουργήσατε μια τεράστια εταιρεία φέρνοντας στην Ελλάδα διεθνή ονόματα μόδας. Από το πρώτο κατάστημα στην Ρόδο με ημιεπώνυμες ιταλικές φίρμες, ανοίξατε το κατάστημα στην Αθήνα με τον οίκο Trussardi και μετά μπήκαν στην σκακιέρα οι εταιρείες Moschino, Krizia, Dolce & Gabbana, DSquared2 και πολλές άλλες. Πως αισθανόσασταν εκείνη την εποχή με αυτή την τεράστια εμπορική επιτυχία που είχατε;
Όταν ξεκίνησα να δημιουργώ την εταιρεία είχα ένα όραμα. Ήθελα όλα αυτά που έβλεπα τόσα χρόνια στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες να τα μεταφέρω στην Ελλάδα. Ήθελα να είναι όλη η Ελλάδα κομμάτι της Ευρώπης. Άνοιγα ωραία μαγαζιά με εντυπωσιακές βιτρίνες και καλούσα τους ξένους φίλους μου σχεδιαστές να τα δουν και να γνωρίσουν τη χώρα μου με τις ομορφιές της. Άνοιξα την πόρτα της Ελλάδας στην ελίτ των ξένων σχεδιαστών. Για μένα ήταν μεγάλη ικανοποίηση να βλέπω ότι μαγεύονταν από την πατρίδα μου γιατί την εμπειρία τους την μετέφεραν και στον υπόλοιπο κόσμο. Αισθανόμουν λοιπόν ο άρχοντας του στυλ, ένας εθνικός αστέρας στη μόδα. Θα έλεγα ότι ήμουν τα blogs και το ίντερνετ που τότε δεν υπήρχαν γιατί κατά κάποιο τρόπο με αυτά που έδειχνα καθοδηγούσα ένα κομμάτι της μόδας.
- Τι συνέβη και όλη αυτή η δυναστεία του στυλ καταστράφηκε;
Εμπιστεύτηκα λάθος ανθρώπους για να χειρίζονται τα οικονομικά μου. Ασχολιόμουν τόσο πολύ με το να ταξιδεύω για να κλείνω συμφωνίες και να φέρνω νέες συλλογές που δεν έλεγχα τα οικονομικά της εταιρείας. Είχα καταφέρει να δημιουργήσω μια τεράστια επιχείρηση που έκανε τζίρο 140 εκατομμύρια ευρώ, εκπροσωπούσε 110 εταιρείες μόδας και είχε 300 εργαζόμενους. Θεωρούσα ότι πλήρωνα κανονικά την Εφορεία γιατί κανείς δεν μου έλεγε το αντίθετο. Μέχρι που με συνέλαβαν…
“Έμεινα δεκαπέντε μήνες στη φυλακή, οι οποίοι πέρασαν με ανάγνωση πολλών βιβλίων και ακούσματα μουσικής.”
- Τι σας στεναχώρησε περισσότερο από όλη αυτή την εξέλιξη;
Με πλήγωσε περισσότεροι το ότι άφησα στον δρόμο 300 οικογένειες που ζούσαν από εμένα. Η μεγαλύτερη μου πίκρα ήταν αυτή. Λυπήθηκα για τα κτίρια και για την υλική περιουσία που κατάσχεσαν, αλλά αυτά δεν με ενδιέφεραν τόσο όσο οι άνθρωποι. Μετά με στεναχώρησε ο κοινωνικοπολιτικός βούρκος της Ελλάδας γιατί πιστεύω ότι εγώ υπήρξα ο αποδιοπομπαίος τράγος, το εξιλαστήριο θύμα προκειμένου να φανεί πως το σύστημα έκανε καλά τη δουλειά του. Δεν έκανα ούτε ξέπλυμα μαύρου χρήματος, ούτε έκλεψα. Θα ήθελα πολύ να ρωτήσω το ελληνικό δημόσιο «Ποιος άλλος έχει πληρώσει τόσο πολύ ΦΠΑ όσο εγώ;»
- Πως βιώσατε την περίοδο του εγκλεισμού σας στη φυλακή;
Οι πρώτοι τρεις μήνες ήταν δύσκολοι μέχρι να προσαρμοστώ. Έβαλα όμως τα όρια μου, έδειξα ποιος είμαι και δεν με ενοχλούσε κανένας. Έμεινα δεκαπέντε μήνες, οι οποίοι πέρασαν με ανάγνωση πολλών βιβλίων και ακούσματα μουσικής.
- Υπάρχει κάτι που κάνατε μετά την αποφυλάκιση σας για να σας θυμίζει αυτή την περίοδο;
Μετά από λίγο καιρό έκανα στο κεφάλι μου, το οποίο τότε το είχα ξυρισμένο (τώρα δεν φαίνεται) ένα τατού με τη φράση ¨Unbreak the cube¨. Μου ήρθε σαν έμπνευση από τον κύβο του Ερνο Ρούμπικ. Ήθελα να κάνω κάτι για να αισθανθώ τον πόνο με τον δικό μου τρόπο, αλλά τελικά δεν πόνεσα… με πήρε ο ύπνος κατά τη διάρκεια του τατουάζ. Πιστεύω ότι ο εγκέφαλος μας έχει έναν δικό του τρόπο να αντιδρά και να αντιμετωπίζει την κάθε κατάσταση.
- Είναι το μοναδικό τατού που έχετε;
Αυτό ήταν το πρώτο που έκανα. Έχω στο μπράτσο μια λεοπάρδαλη. Με αντιπροσωπεύει γιατί αισθάνομαι σαν αιλουροειδές που ελίσσεται συνεχώς ανάλογα με τις καταστάσεις που βιώνει. Έχω κι αυτή την σκούρα γραμμή (δείχνει στο χέρι του) που ξεκινάει από τα δάχτυλα και προχωράει στο σώμα.
“Ως καλοντυμένες ελλνίδες θα ξεχώριζα την Τζίνα Αλιμόνου και τη Μάρα Ζαχαρέα. Για διαφορετικούς λόγους την κάθε μια.”
- Η γραμμή αυτή συμβολίζει την ενέργεια;
Χαμογελάει… Ναι, υπάρχει αστείρευτη.
- Από που αντλείτε όλη αυτή την ενέργεια;
Κυρίως από τους μαθητές μου, αλλά κι από όλα όσα με ενδιαφέρουν και κάνω.
- Πείτε μας με τι ασχολείστε αυτή την περίοδο;
Καταρχάς διδάσκω σε τρία ΙΕΚ μόδας σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη. Συνεργάζομαι δημιουργικά με τους οίκους Chanel και Hermes για τον σχεδιασμό τσαντών, είμαι μπάιερ (buyer) και διευθυντής δημιουργικού για την εταιρεία Grizio, η οποία έχει καταστήματα με πολυτελή είδη, παίζω στην τηλεοπτική σειρά «Στα σύρματα» της ΕΡΤ 1 και σχεδιάζω ρούχα για το νέο μου εγχείρημα, το Temeno, την εταιρεία κάσουαλ ρούχων που δημιούργησα μαζί με τον Γκι Κρίεφ.
- Πως μπήκατε στον ρόλο του ηθοποιού για τις ανάγκες της τηλεοπτικής σειράς;
Εύκολα! Υποδύομαι έναν φυλακισμένο που εκπαιδεύει καλλιτεχνικά τους άλλους συγκρατούμενους του. Βέβαια, επειδή ο σκηνοθέτης Χάρης Μαζαράκης διαπίστωσε ότι τα καταφέρνω μου έδωσε να κάνω και τον ρόλο της μάντισσας. Διακωμωδούμε όλη την κατάσταση στις φυλακές γιατί ουσιαστικά η σειρά αυτό είναι. Μια κωμωδία.
- Τον προηγούμενο μήνα παρουσιάσατε τη νέα συλλογή της Temeno στην έκθεση μόδας Athens Fashion Week. Αίσθηση προκάλεσε το γεγονός ότι χρησιμοποιήσατε μια βιολίστρια, που με τους ήχους της συνόδευε όλη τη διάρκεια της επίδειξης, αλλά και αθλητές της ξιφασκίας που γέμισαν την πασαρέλα με τις εντυπωσιακές τους κινήσεις. Γιατί επιλέξατε αυτόν το τρόπο για να παρουσιάσετε τη νέα σας κολεξιόν;
Έχοντας αυτή την τεράστια εμπειρία στον χώρο της μόδας, γνωρίζω ότι τα ρούχα είναι ρούχα, αλλά αίσθηση κάνουν όταν συνοδεύονται από κουλτούρα. Η συλλογή βασίζεται σε αθλητικά, κάσουαλ κομμάτια και τη συνέδεσα με την ξιφασκία που είναι ένα άθλημα πειθαρχίας και υπομονής. Χαρακτηριστικά που χρειαζόμαστε στη ζωή μας. Ήθελα να περάσω το μήνυμα ότι η μόδα από μόνη της δεν αρκεί. Πρέπει να υπάρχει υπόβαθρο. Βλέπετε ότι όλοι οι μεγάλοι οίκοι διανύουν μια περίοδο κάθαρσης και πολλοί στρέφονται στην ανακύκλωση, στη βιωσιμότητα των ρούχων. Είναι κάτι που απασχολεί κι εμένα πολύ έντονα.
- Με ποιο τρόπο συμμετέχετε στη βιωσιμότητα των ρούχων;
Με όποιο τρόπο μπορώ. Μάλιστα πρόσφατα συμμετείχα σε ένα πολύ ενδιαφέρον workshop που οργανώθηκε στη Μυτιλήνη με θέμα την ανακύκλωση. Συμμετείχαν μετανάστριες, οι οποίες έδωσαν -κατόπιν των υποδείξεων μου - «νέα ζωή» σε παλιά ρούχα. Μου δίνει μεγάλη χαρά να διδάσκω και να βοηθάω τους ανθρώπους.
- Υπάρχει ουσιαστική μόδα στην Ελλάδα σήμερα;
Σαφέστατα, αλλά είναι μόδα που δεν τη συναντάμε στα θέατρα, στα ακριβά εστιατόρια και στις επίσημες εκδηλώσεις. Η αληθινή μόδα βρίσκεται στον δρόμο. Αν κυκλοφορήσουμε στις γειτονιές της Αθήνας θα δούμε ενδιαφέροντες στιλιστικές προτάσεις. Η μόδα υπάρχει, αλλά συχνά διακλαδώνεται και χάνεται.
- Ποιες Ελληνίδες θεωρείτε καλοντυμένες;
Την Τζίνα Αλιμόνου και τη Μάρα Ζαχαρέα. Για διαφορετικούς λόγους την κάθε μια.
- Ποια είναι η γνώμη σας για το άφυλο, αυτό που αποκαλούμε genderless ή no gender, που επηρεάζει σχεδιαστικά και τις γραμμές των ρούχων;
Tα ρούχα απλά εκφράζουν τις απόψεις και τις διαθέσεις μας. Ήμουν ο πρώτος που φόρεσε φούστα στην Ελλάδα και ακολούθησαν όλοι οι άλλοι. Το άφυλο στη μόδα δεν είναι κάτι καινούριο, απλά τώρα γίνεται πιο προσιτό και διαδεδομένο. Είτε για λόγους άνεσης, είτε για λόγους έκφρασης οι σχεδιαστές δημιουργούν ρούχα που μπορούν να φορεθούν και από τα δύο φύλα ή από άφυλα άτομα.
- Στον χώρο της πολιτικής ο Στέφανος Κασσελάκης τάραξε τα νερά του Σύριζα, αλλά και κάποιων συντηρητικών για τις απόψεις και προτιμήσεις του. Ποια είναι η γνώμη σας για όλο αυτό που συμβαίνει;
Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι τους εξυπηρετεί να τον κρίνουν για το λάιφσταϊλ του κι όχι για το έργο του. Υπάρχει μια έξαρση στο no gender κι αυτό πουλάει. Τον Στέφανο Κασσελάκη τον χρησιμοποιούν. Δημιουργεί ένα ”σόου” που τραβάει την προσοχή. Θα πρέπει όμως να αναρωτηθούμε ποιοι είναι αυτοί που τον κρίνουν και γιατί. Ακόμα δεν του έχουν δώσει τον χρόνο για να διαπιστώσουμε αν αξίζει ή όχι. Θα σας το πω διαφορετικά. Εάν έκανα ένα κάλεσμα στο σπίτι μου και ήθελα να καλέσω τον πιο καθαρό - αυτή τη στιγμή που μιλάμε - πολιτικό, ποιόν θα καλούσα; Θα καλούσα τον Κασσελάκη γιατί ακόμα δεν έχει φθαρεί από το σύστημα.
- Έχετε ζήσει μια ζωή που ισοδυναμεί με δέκα. Υπάρχει κάτι που αν γυρνούσατε πίσω τον χρόνο θα το αλλάζατε;
Θα σας απαντήσω με απόλυτη ειλικρίνεια. Αν γυρνούσα τον χρόνο πίσω, το μόνο που θα έκανα διαφορετικά θα ήταν οι σπουδές μου. Θα έπρεπε να είχα σπουδάσει και οικονομικά. Δεν νοείται άνθρωπος που ασχολείται με το εμπόριο να μην ξέρει οικονομικά. Θα είχα ξεφύγει από την απατεωνιά και την κοροϊδία που με έστειλαν στη φυλακή. Βγαίνοντας από τον Κορυδαλλό πήγα και παρακολούθησα σεμινάριο family business στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Στα νέα παιδιά στα ΙΕΚ διδάσκω Business fashion. Διαθέτω πολύ χρόνο για να διαβάζω κάθε φορά πριν τα μαθήματα που παραδίδω για να μεταλαμπαδεύσω όλη μου την εμπειρία, αλλά και τη γνώση, ώστε να μην ξεγελαστούν όπως εγώ. Δυστυχώς αν και ήμουν από ευκατάστατη οικογένεια τα έχασα όλα. Είναι η οικογενειακή μοίρα αυτή που χτυπάει συχνά. Η πρώτη γενιά δημιουργεί, η δεύτερη γενιά καταστρέφει και η τρίτη προσπαθεί να αντέξει και να σώσει.
- Κάντε μια ευχή για τις γυναίκες
Εύχομαι η κάθε ρυτίδα να μην είναι το τέλος μια ένδοξης πορείας, αλλά η αρχή για τη χιλιοστή ρυτίδα που θα τις κάνει πιο σοφές.
- Για τους άντρες τι εύχεστε;
Ο άντρας να μη χρειαστεί να δέσει πιο σφιχτά τη γραβάτα όταν πράττει άνανδρα.
- Μια ευχή κι ένας προσωπικός στόχος που έχετε θέσει;
Εύχομαι να μπορώ να είμαι χρήσιμος στην κοινωνία. Ο στόχος μου είναι η αγάπη να έχει πάντα πολλά Α και να είναι όλα κεφαλαία.