Από τη στιγμή που η εξάπλωση του νέου κορονοϊού στην Κίνα έμοιαζε να λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας, εκτός από τη μάχη που δίνεται για τον περιορισμό της μετάδοσης, την ανάπτυξη εμβολίου και φαρμάκων αντιμετώπισης οι επιστήμονες εξετάζουν με προσοχή και μια σειρά από στατιστικά στοιχεία. Όπως για τον ρυθμό αναπαραγωγής (σε πόσους ανθρώπους μπορεί να μεταδώσει τον ιό κάποιος που νοσεί), ποια η αναλογία των θανάτων/επιβεβαιωμένων κρουσμάτων κ.ο.κ. Και βέβαια γίνονται και οι σχετικές συγκρίσεις κυρίως από τη στιγμή που ο αριθμός των νεκρών από το νέο κορονοϊό ξεπέρασε αυτόν των θανάτων εξαιτίας του SARS.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την αναλογία θανάτων/κρουσμάτων πολλοί είναι εκείνοι που παρατηρούν ανακολουθίες στις αναλογίες γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά και χρίζει απαντήσεων.
Μέχρι στιγμής γνωρίζουμε πως στην πόλη Γουχάν - επίκεντρο της μετάδοσης του κορονοϊού- καταγράφεται το 73% των επιβεβαιωμένων θανάτων παρά το γεγονός ότι εκεί απαντάται μόνο το 1/3του αριθμού των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων.
Συγκεκριμένα στην κινεζική πόλη που τελεί υπό καραντίνα αντιστοιχεί ένας νεκρός για 23 επιβεβαιωμένα κρούσματα. Αυτή η αντιστοιχία αλλάζει σε 1:50 σε εθνική κλίμακα, ενώ εκτός της Κίνας αντιστοιχεί ένας θάνατος προς 114 επιβεβαιωμένα κρούσματα.
Οι ειδικοί θεωρούν, όπως αναφέρει το Reuters, ότι αυτή η ανακολουθία οφείλεται κυρίως στον χαμηλό βαθμό καταγραφής των πιο ελαφρών περιπτώσεων στην πόλη Γουχάν και σε άλλες περιοχές της επαρχίας Χουμπέι, όπου υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις σε νοσοκομειακές κλίνες αλλά και στα απαραίτητα ιατρικά τεσ.
«Σε μία έξαρση επιδημίας η διαχείριση των ποσοστών θνησιμότητας θα πρέπει να γίνεται πολύ προσεκτικά, γιατί συχνά μόνο πολύ σοβαρά περιστατικά καταγράφονται», εξηγεί ο Αμες Ανταλτζα, ειδικός στην αντιμετώπιση των πανδημιών στο Johns Hopkins Center for Health Security της Βαλτιμόρης των ΗΠΑ.
Όπως λέει, είναι πολύ δύσκολο να ισχυριστεί κανείς πως οι αριθμοί που αναφέρονται αντιστοιχούν στους πραγματικούς αναφέρει χαρακτηριστικά εκτιμώντας πάντως πως την παρούσα στιγμή το πραγματικό ποσοστό θνησιμότητας βρίσκεται μικρότερο του 1%.
Μέχρι και τα μεσάνυχτα της Τρίτης είχαν καταγραφεί 24.551 επιβεβαιωμένα κρούσματα παγκοσμίως. Ενα ποσοστό θνησιμότητας της τάξης του 1% θα ανέβαζε το σύνολο των κρουσμάτων στις 49.000 με βάση τους 492 επιβεβαιωμένους θανάτους που έχουμε επίσης μέχρι το βράδυ της Τρίτης.
Ο Γκοντέν Γκαλεά εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας στην Κίνα, δήλωσε στο Reuters ότι με έναν πρόχειρο υπολογισμό που έγινε με τη διαίρεση του αριθμού των συνολικών κρουσμάτων δια τον αριθμό των θανάτων το ποσοστό θνησιμότητας ανέρχεται στο 2% και διαρκώς μειώνεται.
«Αν προσπαθήσει κανείς να απομυθοποιήσει αυτούς τους αριθμούς των θανάτων περιλαμβάνοντας στον διαιρετέο και τα κρούσματα που χαρακτηρίζονται από ήπια συμπτώματα θα βοηθήσει τους ανθρώπους να αξιολογήσουν καλύτερα τον κίνδυνο», λέει με τη σειρά το Ανταλτζα.
Οι εκτιμήσεις περί μη καταγραφής όλων των κρουσμάτων επιβεβαιώνεται από αναφορές πως στην πόλη Γουχάν, ορισμένοι ασθενείς με ηπιότερα συμπτώματα δεν έγιναν δεκτοί στα νοσοκομεία τις τελευταίες εβδομάδες λόγω των ελλείψεων κλινών και προσωπικού, όπως δήλωσαν πολλοί κάτοικοι στο Reuters. Άλλοι επέλεξαν να τεθούν μόνοι τους σε απομόνωση.
Επίσης σύμφωνα με το ρεπορτάζ ειδησεογραφικού πρακτορείου, δύο αδελφές ανέφεραν πως θεωρούν ότι έχουν ήπια συμπτώματα της νέας ιογενούς πνευμονίας που προκαλεί ο κορονοϊός, αφού η μητέρα τους βρέθηκε θετική στο τεστ, αλλά οι ίδιες δεν το έκαναν.
«Δεν υπάρχει λόγος να πας στο νοσοκομείο, διότι δεν υπάρχει θεραπεία», δήλωσε η μία από τις αδερφές σε τηλεφωνική συνέντευξη.
Η μη καταγραφή κρουσμάτων βέβαια, αυξάνει το ποσοστό της θνησιμότητας, πράγμα που έχει αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις.
«Είναι καλό να θυμάται κανείς ότι η κρίση με την γρίπη τύπου H1N1 εμφανίσθηκε το 2009, οι εκτιμήσεις για το ποσοστό θνησιμότητας έφθαναν στο 10%», αναφέρει ο Ντέιβιντ Φίσμαν επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο του Καναδά. «Και αυτό το ποσοστό αποδείχθηκε απίστευτα εσφαλμένο».
«Καθώς μεγαλώνει ο διαιρετέος που περιλαμβάνει τον αριθμό των κρουσμάτων και το ποσοστό θνησιμότητας πέφτει και πέφτει...αρχίζεις να καταλαβαίνει ότι βρίσκεται παντού», λέει.
Το προφίλ των θυμάτων
Στο μεταξύ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στοιχεία που συλλέγουν οι επιστήμονες βασιζόμενοι στα προφίλ των θυμάτων του κορονοϊού.
Ο πρώτος νεκρός είχε το αντιπροσωπευτικό προφίλ των ανθρώπων που έχουν χάσει την ζωή τους από την συγκεκριμένη ιογενή πνευμονία. Ήταν ένας άνδρας, ηλικίας άνω των 60 ετών με προβλήματα υγείας.
Το δε 80% των νεκρών είναι μέχρι στιγμής ηλικίας άνω των 60 ετών και άνω του 75% είχαν προβλήματα υγείας όπως ανακοίνωσε η Εθνική Επιτροπή Υγείας, βασιζόμενη στα στοιχεία των προηγούμενων απολογισμών.
Ο μικρότερος σε ηλικία ασθενής είναι ένα νεογέννητο που διαπιστώθηκε ότι είχε προσβληθεί από τον ιό μόλις 30 ώρες μετά τη γέννησή του. Η μητέρα του παιδιού είχε κολλήσει τον ιό προτού γεννήσει, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές πώς ο ιός πέρασε στο παιδί. Εάν όμως προκύψει ότι η μητέρα πέρασε τον ιό στο παιδί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τότε υπάρχει θέμα αλλαγής στον τρόπο μετάδοσης του κορονοϊού, τουλάχιστον όπως γνωρίζαμε μέχρι τώρα. Ο γηραιότερος ασθενής είναι 90 ετών.
Ηλικίες
Τα περισσότερα θύματα ήταν άνω των 60 ετών. Σύμφωνα με στοιχεία που ανακοινώθηκαν από τις υγειονομικές υπηρεσίες της Κίνας, οι νεκροί ήταν ηλικίας 36 έως 89 ετών. Τουλάχιστον πέντε ήταν νεότεροι των 60 ετών.
Ο νεώτερος σε ηλικία νεκρός ήταν 36 ετών και από την Ουχάν. Εισήχθη στο νοσοκομείο στις 9 Ιανουαρίου και κατέληξε από καρδιακή ανεπάρκεια δύο εβδομάδες αργότερα , σύμφωνα με τις υγειονομικές αρχές της επαρχίας Χουμπέι. Δεν έχει διευκρινισθεί εάν είχε άλλα προβλήματα υγείας.
Μεταξύ των ανθρώπων που πήραν εξιτήρια περιλαμβάνονται μικρής ηλικίας ασθενείς, ένας άνδρας 35 ετών από την Σεντζέν, μεγαλούπολη της νότιας Κίνας, καθώς και ένα αγόρι 10 ετών από το Ουχάν. Τηλεοπτικό δίκτυο του Πεκίνου ανακοίνωσε ότι ένα κορίτσι 9 μηνών, που μολύνθηκε στο Πεκίνο, αναρρώνει.
Σημειώνεται πως μέχρι σήμερα λίγα παιδιά έχουν αρρωστήσει από το ιό, κάτι που είχε παρατηρηθεί και στις περιπτώσεις των παλαιότερων κορονοϊών SARS το 2003 και MERS το 2012, χωρίς να είναι σαφές γιατί αυτό συμβαίνει. Μια πιθανή αιτία για τα λιγοστά κρούσματα είναι ότι αυτά αρρωσταίνουν πιο ελαφρά και δεν υπάρχουν πολλά στοιχεία για αυτές τις περιπτώσεις λοίμωξης εξαιτίας του κορονοϊού. Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι τα παιδιά είναι συχνότερα ασυμπτωματικά, δηλαδή έχουν μεν λοίμωξη των πνευμόνων, αλλά χωρίς εξωτερικά συμπτώματα.
- Προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας
Υψηλό ποσοστό των νεκρών υπέφεραν ήδη από προβλήματα υγείας, κυρίως από διαβήτη και υπέρταση, πριν μολυνθούν από τον κορονοϊό.
Ενας άνδρας 86 ετών, ο οποίος εισήχθη στο νοσοκομείο στις 9 Ιανουαρίου, είχε υποβληθεί σε σοβαρή εγχείρηση για καρκίνο του εντέρου τέσσερα χρόνια πριν και υπέφερε από υπέρταση και διαβήτη.
Μία γυναίκα 80 ετών υπέφερε από την νόσο του Πάρκινσον, καθώς και από υπέρταση και διαβήτη εδώ μία 20ετία.
Δεν παρουσίασαν πυρετό
Στην Κίνα, η θερμοκρασία σώματος των πολιτών ελέγχεται πλέον στα αεροδρόμια, τους σταθμούς των λεωφορείων και των σιδηροδρόμων.
Ωστόσο, όλοι όσοι απεβίωσαν δεν είχαν παρουσιάσει πυρετό πριν από τη νοσηλεία τους, σύμφωνα με την Εθνική Επιτροπή Υγείας.
Ενας άνδρας 66 ετών, που ονομαζόταν Λούο, είχε εκδηλώσει έναν «ξηρό βήχα» στις 22 Δεκεμβρίου, πριν αναπτύξει, μία εβδομάδα μετά, αναπνευστικά προβλήματα. Στα μέσα του Ιανουαρίου ετέθη σε αναπνευστική υποστήριξη.
«Μεγάλη πηγή ανησυχίας είναι το ευρύ φάσμα της σοβαρότητας των συμπτωμάτων που προκαλεί ο ιός αυτός», εξηγεί ο Τζέρεμι Φάραρ, διευθυντής του βρετανικού ιδρύματος Wellcome Trust.
«Είναι σαφές ότι ορισμένοι άνθρωποι έχουν προσβληθεί και μεταδίδουν τον ιό, παρουσιάζοντας παράλληλα πολύ ελαφρά συμπτώματα έως και κανένα σύμπτωμα».
