Όλοι μας αντιμετωπίζουμε αντιξοότητες. Αυτό είναι αναπόφευκτο. Το μόνο που είναι στο χέρι μας, είναι το πώς θα τις διαχειριστούμε. Εμείς σε ποια ομάδα ανθρώπων ανήκουμε, όταν τα πράγματα δυσκολεύουν;
Α) Πείθουμε τον εαυτό μας ότι δεν είναι παρά ένα σύννεφο και χορεύουμε στην καταιγίδα ή
Β) Γιγαντώνουμε την βροχή στο μυαλό μας;
Σύμφωνα με μελέτη, όσοι ακολουθούμε την πρώτη, δηλαδή την πιο παιχνιδιάρικη προσέγγιση, είμαστε πιο χαρισματικοί στο να βρίσκουμε δημιουργικές λύσεις και στο να αντιμετωπίζουμε τα διάφορα εμπόδια που ανακύπτουν. Αλλά ακόμα κι αν δεν είμαστε από τη φύση μας οι τύποι που φτιάχνουν λεμονάδα όταν η ζωή τους βομβαρδίζει με λεμόνια (το περίφημο lemonading), μπορούμε να αρχίσουμε να το δουλεύουμε από σήμερα κιόλας. Ποτέ δεν είναι αργά!
Να τι διαπίστωσε η έρευνα
Τον Φεβρουάριο του 2021, οι ερευνητές εξέτασαν 503 ενήλικες στις ΗΠΑ. Οι επιστήμονες ρώτησαν τους συμμετέχοντες για τις εμπειρίες τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, συμπεριλαμβανομένων παραγόντων όπως:
Η κοινωνική υποστήριξη που τους προσφέρθηκε
Οι αντιλήψεις τους για τον κίνδυνο μόλυνσης
Το αν πίστευαν ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν
Οι συναισθηματικές και συμπεριφορικές τους αντιδράσεις
Οι ερευνητές ζήτησαν επίσης από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν οι ίδιοι το πόσο προσαρμοστικοί φάνηκαν απέναντι στη νέα κατάσταση, το κατά πόσο είχαν τη διάθεση να αστειευτούν και το αν είχαν το κέφι να βρουν άλλες διεξόδους προκειμένου να διασκεδάσουν.
Και ενώ και άπαντες οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι ένιωθαν ευάλωτοι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όσοι δήλωναν παιχνιδιάρηδες, προσαρμοστικοί και αισιόδοξοι, ανέλαβαν ήδη από τις πρώτες μέρες του εγκλεισμού δράση, προκειμένου να νιώσουν καλύτερα. Tόσο οι ίδιοι, όσο και οι οικογένειες και οι παρέες τους.
Ο Ξιάνγκου Σεν, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και κοινωνικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, τονίζει ότι οι παιχνιδιάρικες ιδιότητες χρησιμεύουν ως «ψυχολογικό βαλιτσάκι εργαλείων». Πώς; Δίνοντας μας τη δυνατότητα, εφόσον είμαστε αισιόδοξοι, κεφάτοι και παιχνιδιάρικοι τύποι, να αντεπεξέλθουμε καλύτερα στα «βάσανα» της καθημερινότητας, ανακατευθύνοντας τις σκέψεις και τις πράξεις μας προς δημιουργικές λύσεις. Και όχι κοιτάζοντας το «δράμα» με σταυρωμένα τα χέρια.
«Ίσως έχουμε και εμείς ένα συνάδελφο που σπάει πλάκα και βιώνει στιγμές απόλαυσης ακόμα και κατά τη διάρκεια “πεζών” εργασιών γραφείου. Ή έναν φίλο που αντιλαμβάνεται την καθυστέρηση μιας πτήσης ως ευκαιρία για να παρακολουθήσει τον κόσμο που ζουζουνίζει γύρω-γύρω στο αεροδρόμιο και να πιάσει το κουβεντολόι. Αυτά είναι δύο φωτεινά παραδείγματα παιχνιδιάρικων ατόμων», διευκρινίζει ο Σεν για όσους δεν το έχουμε πολυκαταλάβει.
Αυτοί οι συμπαθέστατοι «παιχνιδιάρηδες» είναι ιδανικοί στο να μεταμορφώνουν την ατυχία σε μια ευχάριστη έκπληξη. Αν σκεφτούμε την βρετανική παροιμία «Όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα», μπορούμε κάλλιστα να στέψουμε τους προσαρμοστικούς αυτούς τύπους ως «μάστερ της λεμονάδας». Και να πάρουμε το καλό τους παράδειγμα!
Προσοχή: Lemonading δεν σημαίνει να αγνοούμε τα προβλήματα
«Η έρευνά μας αποδεικνύει ότι οι παιχνιδιάρικοι άνθρωποι είναι στην πραγματικότητα αρκετά ρεαλιστές απέναντι στις προκλήσεις. Απλά, αφού εντοπίσουν το εμπόδιο, δημιουργούν μέσα από αυτό ευκαιρίες για θετικές εμπειρίες. Ακόμα και όταν τα πράγματα φαίνονται πολύ σκούρα», επισημαίνει ο Σεν.
Και πώς μπορούμε να κατακτήσουμε την τέχνη του lemonading;
1. Απολαμβάνουμε την κάθε στιγμή
«Αμέσως μόλις προκύψει η οποιαδήποτε μικρή ή μεγάλη δυσκολία, την αντιμετωπίζουμε κατά πρόσωπο. Αυτό είναι το νόημα του παιχνιδιού», συνιστά ο Ντέιβιντ Σπίγκελ, διευθυντής του κέντρου για τη διαχείριση του στρες στο Στάνφορντ.
«Αν η δυσκολία πλήττει περισσότερο τους αγαπημένους μας, είμαστε διαδραστικοί, όχι συναλλακτικοί. Δουλεύουμε σαν το πρόβλημα να ήταν δικό μας. Αν τώρα η αγγαρεία με την οποία έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι, είναι όλη δική μας και πάλι υπάρχουν λύσεις. Αν για παράδειγμα σχολάμε και πρέπει να μετρήσουμε χρήματα στο ταμείο, να στείλουμε ένα τυπικό mail ή να κάνουμε καθαριότητες, ας το δούμε ως αφορμή για λίγη κουβέντα με τον συνάδελφο. Ή ως ευκαιρία να ακούσουμε την αγαπημένη μας playlist, που ίσως δεν μας δόθηκε χρόνος να την απολαύσουμε μέσα στην ημέρα. Αυτές οι φαινομενικά ”τυχαίες” παρακάμψεις της ρουτίνας χτίζουν το απόθεμα της δημιουργικότητάς μας για μελλοντικές προκλήσεις», μας συμβουλεύει ο Σπίγκελ.
2. Κάνουμε τη διασκέδαση προτεραιότητα
Στο τέλος της ημέρας, θα πρέπει να αναρωτηθούμε: «Ποιες στιγμές διασκεδάσαμε σήμερα;». Και όχι «Πόσο παραγωγικοί ήμασταν;». Αυτό θα στρέψει την προσοχή μας σε ποιοτικές εμπειρίες.
«Διασκεδάζουμε», δεν σημαίνει κάνουμε κραιπάλες. Ξεκινάμε από τα απλά. Μετατρέπουμε τις καθημερινές μας υποχρεώσεις σε μια μίνι περιπέτεια κάθε μέρα. Μπορούμε για παράδειγμα να πάμε σούπερ μάρκετ με έναν φίλο μας και να συναγωνιστούμε ποιος θα ολοκληρώσει τη λίστα του πιο γρήγορα. Αυτό θα δώσει άλλο ρυθμό στα ψώνια μας και θα τα κάνουν να μοιάζουν παιχνιδάκι.
3. Δοκιμάζουμε την «αντικατάσταση σκέψης»
Η Κλόε Καραμάικλ, κλινική ψυχολόγος και συγγραφέας, προτείνει να προσπαθήσουμε να αντικαταστήσουμε τις αρνητικές σκέψεις με άλλες, πιο αισιόδοξες και εποικοδομητικές. Μια διαδικασία γνωστή ως «αντικατάσταση σκέψης».
«Πολλοί άνθρωποι, ακόμα και μπροστά σε μικρές δυσκολίες, επιδεικνύουμε αυτό που οι ψυχολόγοι αποκαλούν ”αμυντική απαισιοδοξία”. Αυτό συμβαίνει όταν εστιάζουμε εσκεμμένα σε πιθανά αρνητικά σενάρια προκειμένου να προστατευτούμε από μια απότομη πτώση. Όμως, αν έχουμε απαισιόδοξη νοοτροπία, μένουμε παθητικοί. Δεν λύνουμε κανένα πρόβλημα. Για αυτό θα πρέπει να ξεφορτωθούμε τον αρνητικό εσωτερικό μας μονόλογο. Να εντοπίσουμε τα όμορφα ενδεχόμενα και να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στο εδώ και το τώρα. Το μέλλον θα έρθει αργά ή γρήγορα. Δεν χρειάζεται να το προσδοκούμε δυστυχείς. Γιατί έτσι μαυρίζουμε το τώρα μας και ματαιώνουμε κάθε ενδεχόμενο δράσης και αλλαγής του αποτελέσματος», καταλήγει η ειδικός.
Εξασκούμε το lemonading από σήμερα κιόλας. Καλή μας επιτυχία!
(Με πληροφορίες από Yahoo).