Λύνοντας τον γρίφο: Επιστήμονες της Οξφόρδης βρήκαν γονίδιο που αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από τον κορονοϊό

Μια ανακάλυψη που ρίχνει φως σε σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την Covid-19.
zeljkosantrac via Getty Images

Ένα συγκεκριμένο γονίδιο το οποίο διπλασιάζει τον κίνδυνο κατάρρευσης του αναπνευστικού από την Covid-19 εντόπισαν επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, σε μια ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη- βήμα προς την κατεύθυνση της «εξιχνίασης του μυστηρίου» ως προς το γιατί κάποιοι άνθρωποι ή ομάδες ανθρώπων είναι πιο επιρρεπείς σε σοβαρή νόσησης σε σχέση με άλλους.

Ειδικότερα, οι ερευνητές διαπίστωσαν πως μια εκδοχή υψηλότερου ρίσκου/ κινδύνου του γονιδίου πιθανότατα εμποδίζει τα κύτταρα που βρίσκονται στους πνεύμονες και στην αναπνευστική οδό να αντιδράσουν στον κορονοϊό όπως θα έπρεπε. Περίπου το 60% των ανθρώπων με καταγωγή από τη νότια Ασία έχουν τη συγκεκριμένη εκδοχή του γονιδίου, συγκριτικά με 15% στους Ευρωπαίους, σύμφωνα με τη σχετική μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε την Πέμπτη.

Όπως υπογραμμίζεται σε δημοσίευμα του Bloomberg, τα ευρήματα αυτά βοηθούν να γίνει κατανοητό γιατί παρατηρούνται αυξημένοι ρυθμοί/ ποσοστά νοσηλείας και θανάτων σε συγκεκριμένες κοινότητες και στην ινδική υποήπειρο. Οι ερευνητές τονίζουν ότι το γονίδιο αυτό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί/ θεωρηθεί ως η μόνη εξήγηση για την πορεία του ιού, καθώς υπάρχουν και πολλοί άλλοι παράγοντες, όπως κοινωνικοοικονομικές συνθήκες και ηλικία που παίζουν ρόλο. Παρά τη σημαντική επίδραση του ιού σε ανθρώπους Αφρο-Καραϊβικής καταγωγής, μόνο το 2% εξ αυτών έχουν τον συγκεκριμένο γονότυπο.

Οι άνθρωποι με το συγκεκριμένο γονίδιο, ονόματι LZTFL1, επωφελούνται ιδιαίτερα από τον εμβολιασμό, που εξακολουθεί να παραμένει η καλύτερη μέθοδος προστασίας, σύμφωνα με τους επιστήμονες. Τα ευρήματα αυτά επίσης ανοίγουν τον δρόμο για την ανάπτυξη θεραπειών ειδικά για ασθενείς με αυτό το γονίδιο (αν και δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή ειδικά φάρμακα για κάτι τέτοιο).

Αυτό «δείχνει πως ο τρόπος με τον οποίο ο πνεύμονας αντιδρά στη μόλυνση είναι κρίσιμης σημασίας» είπε ο Τζέιμς Ντέιβις, ένας εκ των ερευνητών και αναπληρωτής καθηγητής γονιδιωματικής στην Οξφόρδη, που εργάστηκε σε μονάδες εντατικής θεραπείας κατά την πανδημία. «Αυτό είναι σημαντικό επειδή οι περισσότερες θεραπείες έχουν εστιάσει στην αλλαγή του τρόπου με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά στον ιό».

Όπως σημειώνεται σε σχετικό δημοσίευμα του BBC, οι ερευνητές θεωρούν πως η πιο επικίνδυνη μορφή του γονιδίου κάνει τους πνεύμονες πιο ευάλωτους στον κορονοϊό. Όπως εκτιμούν, το γονίδιο αυτό (η έκδοση υψηλού κινδύνου) «εκτροχιάζει» έναν πολύ σημαντικό μηχανισμό προστασίας που κύτταρα στους πνεύμονες χρησιμοποιούν υπό κανονικές συνθήκες για να αμυνθούν απέναντι στην Covid-19. Όταν τα κύτταρα γύρω από τον πνεύμονα αλληλεπιδρούν με τον κορονοϊό, μια από τις στρατηγικές άμυνάς τους είναι να μετατρέπονται σε λιγότερο εξειδικευμένα κύτταρα και να γίνονται πιο αφιλόξενα απέναντι στον ιό. Η διαδικασία «απο-εξειδίκευσης» μειώνει την ποσότητα μιας πρωτεΐνης- κλειδιού στην επιφάνεια των κυττάρων, ονόματι ACE-2, που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πρόσδεση του ιού στα κύτταρα. Στους ανθρώπους με την επικίνδυνη έκδοση του LZTFL1 αυτή η διαδικασία δεν λειτουργεί το ίδιο αποτελεσματικά, με τα κύτταρα των πνευμόνων να μένουν ευάλωτα απέναντι στην εισβολή του ιού. Επίσης, οι ερευνητές υπογραμμίζουν πως είναι σημαντικό πως το γονίδιο αυτό επηρεάζει τους πνεύμονες, μα όχι το ανοσοποιητικό σύστημα, καθώς σημαίνει ότι αυτοί που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο και πάλι προστατεύονται με το εμβόλιο.

Σημειώνεται πως ο Ντέιβις και οι συνάδελφοί του εντόπισαν το γονίδιο χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη και προηγμένη μοριακή τεχνολογία: Η ομάδα εκπαίδευσε έναν αλγόριθμο να αναλύει μεγάλους όγκους γενετικών δεδομένων από εκατοντάδες τύπους κυττάρων σε όλο το σώμα, και μετά χρησιμοποίησε μια νέα τεχνική που επέτρεψε στην εστίαση πάνω στο DNA πίσω από το συγκεκριμένο γενετικό σήμα.

«Αν έχετε τον γονότυπο αυξημένου κινδύνου και νοσήσετε πολύ άσχημα με Covid, υπάρχει 50% πιθανότητα πως αυτό δεν θα σας είχε συμβεί αν είχαν τον γονότυπο του μειωμένου κινδύνου» είπε ο Ντέιβις σε δημοσιογράφους την Πέμπτη.

Με πληροφορίες από BBC, Bloomberg

Δημοφιλή