Σε πολλά νοικοκυριά στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο χυμός πορτοκαλιού είναι μέρος της πρωινής ρουτίνας. Σίγουρα, έχει βιταμίνη C, κάλιο και φυλλικό οξύ, αλλά είναι επίσης γεμάτος με ζάχαρη και κιτρικό οξύ, που έχει αρχίσει να κερδίζει μια, όχι καλή, φήμη.
Ενώ ο χυμός πορτοκάλι θεωρείται εδώ και καιρό ως ένα υγιεινό ποτό, μήπως τελικά θα πρέπει αυτό το βασικό έδεσμα του πρωινού τραπεζιού να ανήκει στο παρελθόν; Μιλήσαμε με διάφορους ειδικούς σε θέματα υγείας και διατροφής σχετικά με τις επιπτώσεις του στο σώμα μας και πώς να το καταναλώνουμε καλύτερα.
Πόσο υγιεινός είναι ο χυμός πορτοκαλιού για εμάς, από διατροφική άποψη;
Τα καλά νέα είναι ότι πιθανότατα καταναλώνουμε άλλα τρόφιμα που είναι πολύ λιγότερο υγιεινά από ένα ποτήρι χυμό πορτοκαλιού. Αλλά σε καμία περίπτωση μην νομίζουμε ότι πρόκειται για υπερτροφή.
«Δεν θα έλεγα ότι ο χυμός πορτοκαλιού είναι κακός για τον οργανισμό. Είναι μια πηγή βασικών θρεπτικών συστατικών», δηλώνει η Χάιντι Μκλντού, εγγεγραμμένη διαιτολόγος. «Ωστόσο, όπως τα περισσότερα πράγματα, όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες, μπορεί να οδηγήσει σε ανθυγιεινά αποτελέσματα».
Ωστόσο, είναι σημαντικό να δίνουμε προσοχή σε αυτό που αναγράφεται στην ετικέτα, λέει η ίδια. «Αν ένα άτομο ενδιαφέρεται για τα διατροφικά οφέλη ενός χυμού, το να βλέπει ”όλα φυσικά” στην ετικέτα δεν έχει νόημα», είπε. «Εάν, ωστόσο, ένα άτομο θέλει να αποφύγει οποιαδήποτε τεχνητά συστατικά, αυτός ο ισχυρισμός μπορεί να τον βοηθήσει να κάνει τις διατροφικές του επιλογές».
Είναι όμως ένα υγιεινό ρόφημα;
Σχετικά με το παραπάνω ερώτημα, οι περισσότεροι ειδικοί θα μας απομακρύνουν από το «διάδρομο» του χυμού.
«Ενώ πολλοί άνθρωποι θεωρούν ότι ο χυμός πορτοκαλιού είναι ένα υγιεινό ποτό, συμβουλεύω όσους θέλουν να χάσουν βάρος και να μειώσουν το σάκχαρό τους να μείνουν μακριά», λέει η Μάγκι Μπελ, εγγεγραμμένη διαιτολόγος.
Και ενώ η ετικέτα «χωρίς προσθήκη ζάχαρης» μπορεί να είναι ακριβής, υπάρχει πολλή φυσική ζάχαρη στον χυμό πορτοκαλιού σας. Το USDA (United States Department of Agriculture), αναφέρει ότι μια μερίδα 8 ουγγιών (226.7 γραμμάρια) χυμού πορτοκαλιού περιέχει περίπου 20 γραμμάρια ζάχαρης, που ισοδυναμούν με σχεδόν 5 κουταλάκια του γλυκού. Επισημαίνει επίσης ότι η εθιστική φύση της ζάχαρης συχνά οδηγεί σε υπερκατανάλωση, συμβάλλοντας δυνητικά στην αύξηση βάρους με την πάροδο του χρόνου.
Μια και αναφερόμαστε στο θέμα της αύξησης βάρους... Δεδομένων των τεράστιων προσφορών του χυμού πορτοκαλιού με ζάχαρη, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι μπορεί να αυξήσει το βάρος.
«Εάν έχουμε στόχο όχι απλώς να χάσουμε λίγο βάρος, αλλά και να διατηρηθούμε υγιεινά μακροπρόθεσμα, η κατανάλωση χυμού πορτοκαλιού μπορεί να είναι ένας από τους πολλούς ύπουλους ένοχους που σαμποτάρουν την πρόοδό μας», λέει με τη σειρά του ο Ριτς Τέιλορ - Ουέλλινγκτον, προπονητής φυσικής κατάστασης.
Αναφέρει τη διαδικασία αφαίρεσης ινών του πορτοκαλιού για την παρασκευή χυμού πορτοκαλιού ως έναν από τους κύριους λόγους για τους οποίους δεν είναι θαυμαστής του.
«Αυτές είναι υπεύθυνες για την ταχύτητα με την οποία τρώμε το πορτοκάλι και επίσης μας βοηθούν να παράγουμε ορισμένα πεπτικά ένζυμα όταν μασάμε», λέει Τέιλορ - Ουέλλινγκτον.
«Χωρίς το σαρκώδες μέρος του φρούτου, μπορούμε να πιούμε χυμό ”αξίας” δύο έως τριών πορτοκαλιών σε δευτερόλεπτα», επισημαίνει. Δεν είναι η καλύτερη επιλογή για τα δόντια μας, επειδή τα εσπεριδοειδή είναι γνωστό ότι περιέχουν κιτρικό οξύ, το οποίο φθείρει στο σμάλτο.
Και ο φυσικός χυμός πορτοκαλιού δεν είναι διαφορετικός», αναφέρει. «Ο χυμός πορτοκαλιού αποτελεί διπλό κακό στα δόντια: Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και είναι όξινος», λέει η Ελίζαμπεθ Β. Σίμπσον, γενική οδοντίατρος, μέλος ΔΕΠ στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα και πρόεδρος του Συμβουλίου της Αμερικανικής Οδοντιατρικής Εταιρείας για την υπεράσπιση της πρόσβασης και της πρόληψης. «Όσο περισσότερο οι ασθενείς πίνουν όξινα ποτά, τόσο χειρότερα είναι τα αποτελέσματα», είπε. «Εάν καταναλώνουμε πολλά πράγματα που διασπώνται σε ζάχαρη όπως ο χυμός πορτοκαλιού, έχουμε μεγάλη πιθανότητα να καταστρέψουμε τα δόντια μας και να χρειαστούμε οδοντιατρική θεραπεία»...
«Το να πίνουμε μόνο χυμό πορτοκαλιού μπορεί να αυξήσει γρήγορα τις τιμές του σακχάρου. Ωστόσο, ο συνδυασμός του με φυτικές ίνες και πρωτεΐνη μπορεί να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο». Ποιος είναι λοιπόν ο καλύτερος τρόπος για να καταναλώσουμε το πορτοκάλι μας; Με απλά λόγια: Να το φάμε, μην το πιούμε.
Τόσο ο Μκλντού όσο και η Τέιλορ - Ουέλλινγκτον συμφωνούν ότι οι ίνες ενός πορτοκαλιού θα μας βοηθήσουν να νιώθουμε πιο χορτάτοι, επομένως αντί να καταναλώνουμε πολλά πορτοκάλια που βρίσκονται σε ένα ποτήρι χυμού, καλύτερα να φάμε μόνο ένα. Και αν πρέπει απλά να το πιούμε, ας το κάνουμε με μέτρο κι ας παρακολουθήσουμε την ποσότητα που καταναλώνουμε ώστε να μην υπερβάλλουμε. Όσον αφορά την προστασία των δοντιών μας, η Σίμπσον συνιστά να πίνουμε το χυμό μας με καλαμάκι, ελαχιστοποιώντας την επαφή με το σμάλτο των δοντιών και «καλλιεργώντας» αντί αυτού τη γεύση για νερό.