Κάθε γονιός το έχει ζήσει. Είσαι στο σούπερ μάρκετ, στο παιχνιδάδικο ή ακόμα χειρότερα, σε ένα μαγαζί με γυαλιστερά, άχρηστα αντικείμενα και ξαφνικά ξεκινάει το πανηγύρι: «Θέλω αυτό! Θέλω εκείνο!». Τα μάτια τους γυαλίζουν μπροστά στη βιτρίνα σαν παιδικές εκδοχές του Γκόλουμ, ενώ εσύ προσπαθείς να θυμηθείς γιατί τα πήρες μαζί σου.
Γιατί τα παιδιά θέλουν τόσα πολλά;
Μιμητισμός: Οι φίλοι τους έχουν κάτι, άρα πρέπει να το έχουν κι αυτά.
Άμεση ικανοποίηση: «Γιατί να περιμένουμε, όταν μπορούμε να το πάρουμε ΤΩΡΑ;» (Απάντηση: Γιατί έχουμε άλλα χίλια τέτοια στο σπίτι.)
Δεν κατανοούν την αξία: Αν τα χρήματα έβγαιναν με το πάτημα ενός κουμπιού (όπως στα video games), τότε ναι, θα είχαμε πρόβλημα.
Τακτικές επιβίωσης
Μίλα για την αξία των πραγμάτων (Ακόμα κι αν δεν ακούνε)
Ακόμα κι αν κοιτάζουν αλλού, εσύ πες το:
«Αυτό το παιχνίδι κοστίζει όσο δύο ώρες δουλειάς του μπαμπά.»
«Θέλουμε να ξοδέψουμε αυτά τα χρήματα ή να πάμε μια εκδρομή;»
Κάποια στιγμή (ελπίζουμε πριν τα 30 τους) θ’ αρχίσουν να σκέφτονται πιο συνειδητά.
Βάλε όρια, αλλά με τρόπο που δεν θα σε στείλει στην ψυχοθεραπεία
«Δεν θα το αγοράσουμε αυτό σήμερα, αλλά μπορούμε να το σημειώσουμε στη λίστα για τα γενέθλιά σου.»
«Αν το θέλεις ακόμα μετά από μια εβδομάδα, το ξανασυζητάμε.»
Υπόψιν: Συνήθως μέχρι την επόμενη εβδομάδα το έχουν ξεχάσει. Νίκη!
Δώσε επιλογές (Αλλά όχι πάρα πολλές, δεν είσαι Netflix)
«Μπορείς να διαλέξεις ένα πράγμα από αυτά που θέλεις σήμερα.»
«Θέλεις να ξοδέψεις τα χρήματά σου σε αυτό ή να τα κρατήσεις για κάτι μεγαλύτερο;»
Αν κάνουν ερωτήσεις τύπου «Και γιατί δεν μπορούμε να τα πάρουμε όλα;», πες κάτι μυστηριώδες όπως «Θα καταλάβεις όταν μεγαλώσεις» και φύγε γρήγορα.
Αποταμίευση: Ο μύθος και η πραγματικότητα
Μάθε τους να βάζουν λίγα χρήματα στην άκρη. Θα το δεχτούν ευκολότερα αν δουν πρόοδο:
«Αν αποταμιεύεις 2 ευρώ κάθε εβδομάδα, σε τρεις μήνες θα μπορείς να αγοράσεις αυτό που θέλεις.»
Η πιθανότητα να το κάνουν; Χαμηλή. Αλλά εμείς προσπαθούμε.
Πράγματα vs εμπειρίες
«Θα προτιμούσες να πάμε μια βόλτα στο πάρκο ή να πάρουμε άλλο ένα παιχνίδι που θα ξεχαστεί κάτω από τον καναπέ;»
Το «πάρκο» σπάνια κερδίζει, αλλά αξίζει να το προσπαθήσεις.
Και μια τελευταία σκέψη
Η μάχη με το «θέλω» δεν είναι απλώς μια πρόκληση για τα παιδιά – είναι και για εμάς, τους ενήλικες, που παλεύουμε καθημερινά με τις ίδιες επιθυμίες. Το κλειδί είναι η συνέπεια. Δεν θα πετύχουμε κάθε φορά, αλλά όσο πιο συχνά μένουμε σταθεροί, τόσο περισσότερο τα παιδιά μαθαίνουν να διαχειρίζονται τις επιθυμίες τους. Άλλωστε, το σημαντικό δεν είναι να κερδίσουμε κάθε μάχη, αλλά να διαμορφώσουμε σταδιακά μια υγιή σχέση με την κατανάλωση. Κι αν καμιά φορά υποκύψουμε, τουλάχιστον ας το κάνουμε συνειδητά και όχι επειδή μας έπιασαν στον ύπνο.