Στο Kauai της Χαβάης, σε ένα ήσυχο ράντσο, μεταξύ των τουριστικών κόμβων Kapaa και Hanalei, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα τεράστιο, μυστικό κατασκευαστικό έργο.
Ένας τοίχος ύψους 2, μέτρων εμποδίζει τη θέα στο εσωτερικό του, ενώ φρουροί ασφαλείας παρακολουθούν από την πύλη εισόδου και περιπολούν τις γύρω παραλίες. Φορτηγά εισέρχονται και εξέρχονται, μεταφέροντας οικοδομικά υλικά αλλά και εκατοντάδες εργάτες.
Κανένας εργαζόμενος του συγκεκριμένου έργου δεν επιτρέπεται να μιλήσει για το τι χτίζεται εκεί.
Σχεδόν οποιοσδήποτε περνάει από την ασφάλεια του συγκροτήματος - από ξυλουργούς μέχρι ηλεκτρολόγους, από ελαιοχρωματιστές μέχρι φρουρούς ασφαλείας - δεσμεύεται από μια αυστηρή συμφωνία εχεμύθειας εμπιστευτικότητας, σύμφωνα με αρκετούς εργαζόμενους που συμμετέχουν στο έργο. Μάλιστα, πολλοί εργαζόμενοι ισχυρίζονται ότι είδαν ή άκουσαν για συναδέλφους που απολύθηκαν από το έργο, επειδή έκαναν αναρτήσεις σχετικά με αυτό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Διαφορετικά συνεργεία κατασκευής εντός του εργοταξίου έχουν αναλάβει ξεχωριστά έργα και οι εργαζόμενοι απαγορεύεται να μιλούν με άλλα συνεργεία για τις εργασίες τους.
«Είναι σαν το fight club. Δεν μιλάμε για το fight club», λέει ο David, ένας πρώην συμβασιούχος εργαζόμενος. Το WIRED συμφώνησε να αποκρύψει το πραγματικό του όνομα, επειδή δεν είχε την άδεια να μιλήσει στον Τύπο.
Ένας άλλος πρώην εργαζόμενος στο εργοτάξιο, ο John, λέει ότι του είπαν ότι ένα άλλο μέλος της κατασκευαστικής του εταιρείας απολύθηκε επειδή φέρεται να μοιράστηκε μια φωτογραφία του έργου στο Snapchat. Έχει ακούσει παρόμοιες ιστορίες από άλλα πληρώματα. Ο John λέει ότι η «πολύ αυστηρή» επιβολή των NDA έχει κάνει τους εργαζόμενους στο χώρο απρόθυμους να «εκμεταλλευτούν την ευκαιρία να πιαστούν ακόμη και να τραβήξουν μια φωτογραφία».
Το έργο είναι τόσο τεράστιο που ένα μεγάλο τμήμα του νησιού δεσμεύεται από συμφωνία εμπιστευτικότητας για τη μυστικότητα του έργου. Αλλά όλοι εδώ γνωρίζουν ποιος βρίσκεται πίσω από αυτό. Και αυτός είναι ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, διευθύνων σύμβουλος της Meta, ο οποίος αγόρασε τη γη σε μια σειρά από συμφωνίες, που ξεκίνησαν τον Αύγουστο του 2014.
Συνεντεύξεις με διάφορους ανθρώπους που σχετίζονται με το έργο, μαζί με δημόσια αρχεία και δικαστικά έγγραφα, υποδηλώνουν ότι από τότε ο σχεδιασμός και η κατασκευή του συγκροτήματος έκτασης περίπου 1.400 στρεμμάτων καλύπτεται από μυστικότητα. Το ακίνητο, γνωστό ως Koolau Ranch, θα περιλαμβάνει, σύμφωνα με τα έγγραφα σχεδιασμού, ένα υπόγειο καταφύγιο 5.000 τετραγωνικών μέτρων, θα έχει τις δικές του προμήθειες ενέργειας και τροφίμων και θα κοστίσει πάνω από 270 εκατομμύρια δολάρια. Όλο αυτό το διάστημα, ο Ζούκερμπεργκ και η σύζυγός του Πρισίλα Τσαν συνεχίζουν να χτίζουν ένα από τα πιο ακριβά ακίνητα στον κόσμο.
Με τις συμφωνίες εμπιστευτικότητας να απαγορεύουν στους εργαζόμενους να συζητούν για το έργο, το απομονωμένο συγκρότημα στο Καουάι περιβάλλεται από ένα πέπλο μυστηρίου. Ένας ντόπιος αρχιτέκτονας, που δεν έχει σχέση με το έργο του Ζούκερμπεργκ, αστειεύεται ότι του θυμίζει μεσαιωνικούς ηγεμόνες που, σύμφωνα με τον μύθο, σκότωναν τους αρχιτέκτονες των πιο φιλόδοξων έργων τους, ώστε τα μυστικά των σχεδίων τους να πεθάνουν μαζί τους.
Οι μύθοι για το συγκρότημα και τον ιδιοκτήτη του οργιάζουν στις τοπικές συζητήσεις. Κάποιος άκουσε ότι ο Ζούκερμπεργκ έχτιζε μια τεράστια υπόγεια πόλη.
Πολλοί εικάζουν ότι στην τοποθεσία θα γίνει ένα «καταφύγιο της Αποκάλυψης» σε περίπτωση κατάρρευσης του κόσμου.
Σύμφωνα με τα σχέδια που είδε το WIRED, το μερικώς ολοκληρωμένο συγκρότημα αποτελείται από περισσότερα από 12 κτίρια με τουλάχιστον 30 υπνοδωμάτια και 30 μπάνια συνολικά. Επικεντρώνεται γύρω από δύο αρχοντικά, με συνολικό εμβαδόν συγκρίσιμο με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου, τα οποία περιέχουν πολλαπλούς ανελκυστήρες, γραφεία, αίθουσες συνεδριάσεων και μια επαγγελματική κουζίνα.
Σε μια κοντινή δασώδη περιοχή σχεδιάζεται ένας ιστός από 11 δεντρόσπιτα, τα οποία θα συνδέονται μεταξύ τους με περίπλοκες γέφυρες από σχοινιά, επιτρέποντας στους επισκέπτες να περνούν από το ένα κτίριο στο άλλο. Ένα άλλο κτίριο θα περιλαμβάνει ένα πλήρες γυμναστήριο, πισίνες, σάουνα, υδρομασάζ και γήπεδο τένις. Το ακίνητο έχει μέσα διάσπαρτους ξενώνες και κτίρια επιχειρήσεων. Η κλίμακα του έργου υποδηλώνει ότι θα είναι κάτι περισσότερο από μια προσωπική εξοχική κατοικία. Μάλιστα, ο Ζούκερμπεργκ έχει ήδη φιλοξενήσει δύο εταιρικές εκδηλώσεις στο συγκρότημα.
Τα σχέδια δείχνουν ότι τα δύο κεντρικά οικήματα θα ενωθούν με μια σήραγγα που θα διακλαδίζεται σε ένα υπόγειο καταφύγιο 5.000 τετραγωνικών μέτρων, το οποίο θα διαθέτει χώρους διαμονής, ένα μηχανοστάσιο και μια καταπακτή διαφυγής, στην οποία θα μπορεί κάποιος να έχει πρόσβαση μέσω σκάλας. «Υπάρχουν κάμερες παντού», λέει ο David και τα έγγραφα το επιβεβαιώνουν. Περισσότερες από 20 κάμερες περιλαμβάνονται στα σχέδια μόνο για ένα μικρότερο κτίριο λειτουργίας του ράντσου. Παράλληλα, η πόρτα στο υπόγειο καταφύγιο θα κατασκευαστεί από μέταλλο και θα γεμίσει με σκυρόδεμα – ένα στυλ που συνηθίζεται σε καταφύγια.
Το κόστος συναγωνίζεται αυτό των μεγαλύτερων ιδιωτικών, προσωπικών κατασκευαστικών έργων στην ιστορία της ανθρωπότητας. Οι οικοδομικές άδειες τοποθετούν την τιμή της κύριας κατασκευής στα 100 εκατομμύρια δολάρια περίπου, εκτός από τα 170 εκατομμύρια δολάρια για την αγορά της γης. Το κόστος κατασκευής στο απομακρυσμένο νησί εξακολουθεί να είναι υψηλότερο από τα προ της πανδημίας επίπεδα.
Αυτή η τιμή για μια ιδιωτική κατοικία δεν έχει προηγούμενο στην τοπική κατασκευαστική βιομηχανία της Χαβάης - όπως και το επίπεδο μυστικότητας και ασφάλειας. «Η μόνη φορά που το βλέπει κανείς αυτό είναι όταν κατασκευάζονται ασφαλείς στρατιωτικές εγκαταστάσεις», λέει ένας τοπικός αξιωματούχος της κατασκευαστικής βιομηχανίας, που συνδέεται με την περιοχή. «Για ένα ιδιωτικό έργο, είναι πολύ σπάνιο να συνδέεται με συμφωνία εμπιστευτικότητας».
Σύμφωνα με τον Allan Parachini, τοπικό δημοσιογράφο, η εστίαση στη διαχείριση της ροής πληροφοριών γύρω από το συγκρότημα περιλαμβάνει την επίπληξη του τοπικού Τύπου για κριτική κάλυψη. Καθ ’όλη τη διάρκεια του 2017, ο Parachini ζητούσε άδειες σε μια προσπάθεια να μάθει τι έχτιζε ο Zuckerberg στο Kauai. Είχε επίσης γράψει πρόσφατα ένα άρθρο γνώμης στην τοπική εφημερίδα, The Garden Island, που ήταν επικριτικό για τον Zuckerberg, τελειώνοντας με μια έκκληση προς τους κατοίκους να «πουν στον Zuckerberg ότι η κατάχρηση της διαχείρισης των δημόσιων παραλιών σαν να είμαστε απλώς άλλη μια παρτίδα θυμάτων του Facebook είναι απαράδεκτη».
Μετά τη δημοσίευση του άρθρου, ισχυρίζεται ο Parachini, ένας τοπικός εκπρόσωπος του Zuckerberg τον ενημέρωσε ότι η ομάδα τους δεν θα επικοινωνούσε μαζί του για μελλοντικά κομμάτια. Αυτή η απαγόρευση επεκτάθηκε πέρα από τον επαγγελματικό κόσμο. Ο Parachini προσφέρθηκε επίσης εθελοντικά σε ένα πρόγραμμα διάσωσης θαλάσσιων θηλαστικών, το οποίο σε μία περίπτωση το 2017 χρειάστηκε να διασχίσει τη γη του Zuckerberg για να φτάσει γρήγορα σε μια ταλαιπωρημένη φώκια στην παραλία δίπλα στην ιδιοκτησία. Αφού διέσχισε το συγκρότημα, ισχυρίζεται ότι ενημερώθηκε ότι, συγκεκριμένα, δεν θα του επιτρεπόταν πλέον η είσοδος στο ακίνητο σε καμία περίπτωση, κατόπιν αιτήματος του ιδιοκτήτη. «Διασκέδασα», λέει ο Parachini. «Νόμιζα ότι ήταν ένα ανόητο, ασήμαντο, νεανικό πράγμα να κάνω. Απλά γέλασα». Ο Hoffine Barr αρνήθηκε να σχολιάσει την αφήγηση του Parachini για αυτά τα γεγονότα.
Ο Hoffine Barr δεν σχολίασε κανέναν από τους ισχυρισμούς των εργαζομένων σχετικά με τη χρήση ή την αυστηρή επιβολή των NDA στο συγκρότημα Kauai. Πρόσθεσε ότι ο Zuckerberg, ο Chan και τα παιδιά τους βλέπουν το Koolau Ranch ως το σπίτι τους.
Καθώς η Meta έχει δημιουργήσει μια επιχείρηση πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για τη συλλογή δεδομένων χρηστών για την πώληση διαφημίσεων, ο ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλός της έχει ιστορικό προστασίας του προσωπικού του απορρήτου. Το 2004, όταν το Facebook ήταν το Facebook, ο Zuckerberg ζήτησε από δύο φοιτητές δημοσιογράφους να υπογράψουν μια NDA πριν από μια συνέντευξη. Το αίτημα απορρίφθηκε. Το 2010, όταν ένας υπάλληλος του Facebook διέρρευσε σχέδια προϊόντων στα μέσα ενημέρωσης, ο Zuckerberg περιέγραψε τη διαρροή ως «πράξη προδοσίας» σε ένα email του προσωπικού και απαίτησε την άμεση παραίτηση του διαρρήκτη. «Ας δεσμευτούμε να διατηρήσουμε πλήρη εμπιστευτικότητα σχετικά με την εταιρεία - χωρίς εξαιρέσεις», έγραψε. «Αν δεν μπορείς να το χειριστείς αυτό, τότε απλά φύγε. Έχουμε πάρα πολλά κοινωνικά αγαθά να χτίσουμε για να πρέπει να το αντιμετωπίσουμε αυτό».
Πιο πρόσφατα, οι συμβεβλημένοι παρατηρητές περιεχομένου του Facebook υποχρεώθηκαν να υπογράψουν αυστηρές NDAs, εν μέρει για να προστατεύσουν τα δεδομένα των χρηστών που παρακολουθούν, αλλά και να τους εμποδίσουν να μιλήσουν για υποτιθέμενες κακές συνθήκες εργασίας. Η αντιμετώπιση αυτών των παρατηρητών περιεχομένου έχει προκαλέσει πολλές αγωγές, συμπεριλαμβανομένης μιας αγωγής του 2018 εναντίον του Facebook που διευθετήθηκε για 52 εκατομμύρια δολάρια.