Από ανάρτηση που έκανε η Βάνα Σύψα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής στο Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Facebook την Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου
«Όταν ζητήθηκε από τα μέλη της επιτροπής να εμβολιαστούμε για να βοηθήσουμε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη του κόσμου στο εμβόλιο προβληματίστηκα. Όχι γιατί έχω ενδοιασμό για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Αντίθετα, επειδή ακριβώς πιστεύω στο ρόλο του εμβολιασμού στον περιορισμό της πανδημίας και των σοβαρών συνεπειών της, η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι θα ήθελα να το έκαναν πριν από εμένα οι γονείς μου. Από την άλλη μεριά, σε έρευνα που κάναμε τέλη Νοεμβρίου-αρχές Δεκεμβρίου σε 1.000 ενήλικους σε όλη την Ελλάδα σχετικά με την πρόθεση εμβολιασμού, το 30% δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να εμβολιαστεί ή ότι ήταν αναποφάσιστό. Ο κύριος λόγος ήταν οι επιφυλάξεις ως προς την ασφάλεια του εμβολίου. Αποφάσισα λοιπόν να εμβολιαστώ σήμερα στο Θριάσιο Νοσοκομείο μαζί με άλλα μέλη της επιτροπής και για να έχει μια αξία αυτή η κίνηση το γράφω δημόσια. Ελπίζω όσοι είναι αρνητικοί ή αναποφάσιστοι (ιδίως αν ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου ή συγκατοικούν με τέτοια άτομα) σύντομα να νιώσουν πιο σίγουροι και ασφαλείς και να αποφασίσουν να εμβολιαστούν.»
Μερικές φορές είναι τόσο απλό. Αρκεί η κοινή λογική και επαφή με την πραγματικότητα.
Ένα ολόκληρο υπουργικό συμβούλιο πέρασε (θα μπορούσα να γράψω και «παρέλασε») από την περασμένη Κυριακή μέχρι και προχθές από νοσοκομεία αναφοράς - στην πρώτη γραμμή άμυνας απέναντι στον COVID-19.
Το νόημα της προτεραιότητας που δόθηκε σε υπουργούς και λοιπά κυβερνητικά στελέχη ήταν διπλό (έτσι τουλάχιστον θέλω να πιστεύω): Να δώσουν με το παράδειγμά τους το μήνυμα ότι το εμβόλιο είναι εδώ και μας δείχνει την έξοδο από την πανδημία, αλλά και να διασφαλιστεί - αυτό είναι ένα πρακτικό αποτέλεσμα που προκύπτει ντε φάκτο από τον εμβολιασμό - η λειτουργία της κυβέρνησης σε μία κρίσιμη χρονική συγκυρία. Ως εδώ καλά.
Όταν η Huffpost δημοσίευσε πρώτη το χρονοδιάγραμμα του εμβολιασμού στην Α′ Φάση υπήρχε ένας αριθμός 150 δόσεων που εμφανιζόταν στον σχεδιασμό να προορίζεται για την «Κυβέρνηση». Σε αυτό τον αριθμό γράψαμε τότε, περιλαμβανόταν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι αρχηγοί των κομμάτων, ενώ αργότερα διαπιστώσαμε ότι προβλεπόταν (ή προστέθηκε;) πρόβλεψη για τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, καθώς και για ορισμένους υπηρεσιακούς παράγοντες.
Θα μπορούσε κάποιος να θέσει το εύλογο ερώτημα, εάν είναι σκόπιμο και απαραίτητο να εμβολιαστούν κατά προτεραιότητα υποδιοικητές νοσοκομείων, γενικοί γραμματείς υπουργείων κλπ.
Έστω κι έτσι, όμως, δεν απαιτούσε ιδιαίτερα υψηλό δείκτη ευφυϊας η πρόβλεψη ότι πολύ γρήγορα θα γίνουν γνωστά πρόσωπα και ονόματα που θα λάβουν το εμβόλιο μέσα σε δημόσια νοσοκομεία.
Αναρωτιέμαι κατόπιν αυτού, σε ποιόν ανήκει η έμπνευση να κρατηθεί ως μυστικό το ποιό και πότε εμβολιάζεται ένας υπουργός ή ένα κυβερνητικό στέλεχος.
Το στοιχειώδες και αυτονόητο θα ήταν να δημοσιοποιηθεί εκ των προτέρων η λίστα των πολιτικών ή/και υπηρεσιακών παραγόντων που επρόκειτο να εμβολιαστούν.
Αντί αυτού, ακολούθησε κάτι σαν κρυφτούλι ή άλλιώς μπάχαλο, ακριβώς την ώρα που η συνοχή της κοινωνίας αποτελεί θεμελιώδη προϋπόθεση ώστε να δείξουμε όλοι μας αλληλεγγύη μέχρι να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός, σε συνδυασμό με αυτοπειθαρχία και υπομονή. Γιατί σίγουρα κάποιοι θα περιμένουμε περισσότερο ή πολύ περισσότερο μέχρι να έρθει η δική μας σειρά, εφόσον δεν ανήκουμε σε ευπαθείς ομάδες ή σε γκρουπ που απαιτείται να εμβολιαστούν κατά προτεραιότητα.
Δεν γνωρίζουμε επί του παρόντος ποιός επέλεξε αυτή τη μέθοδο επικοινωνιακού αυτοχειριασμού, ωστόσο είναι προφανές ότι αξίζει τον κόπο να πληροφορηθούμε κάποια στιγμή πώς του ήρθε η έμπνευση.
Μέχρι τότε, καλό θα ήταν να παραδειγματιστούν οι σύμβουλοι επικοινωνίας - αλλά και οι υπουργοί - από το μοντέλο διαφάνειας και δημοσιότητας που εφαρμόζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες (αν και ως γνωστόν εμείς θεωρούμε ότι είμαστε πολύ εξυπνότεροι από τα ”Αμερικανάκια”): Στις ΗΠΑ, η κρισιμότερη συνεδρίαση των τελευταίων δεκαετιών του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έγινε δημόσια - σε live μετάδοση στο YouTube. Ήταν η συνεδρίαση για την έγκριση του εμβολίου της Pfizer και μερικά 24ωρα αργότερα μία δεύτερη συνεδρίαση για το εμβόλιο της Moderna.
Προσωπικά παρακολούθησα μεγάλος μέρος της, όπου διαπίστωσα ότι όλα τα μείζοντα ερωτήματα των επιστημόνων απαντήθηκαν ανοιχτά και κάθε Αμερικανός πολίτης μπορούσε να παρακολουθεί.
Το μοντέλο της διαφάνειας και της δημοσιότητας ακολούθησαν στην Ελλάδα και όλοι οι επιστήμονες, γιατροί κλπ. που εμπλέκονται άμεσα στην προσπάθεια να κερδίσουμε τη μάχη της πανδημίας.
Όλοι τους εμβολιάστηκαν με τη σειρά τους, χωρίς να κάνουν κόλπα για να ”κερδίσουν” κάτι, αλλά και με την δέουσα σοβαρότητα και σεμνότητα.
Αρκεί να διαβάσετε το κείμενο της επιδημιολόγου Βάνας Σύψα που ανήρτησε η ίδια στο Facebook, με την λογική να δώσει το παράδειγμα ως οφείλει. Δεν περισσεύει ούτε μία λέξη. Φοράει τη μάσκα της και δείχνει τόσο σοβαρή, όσο όταν κάνει τη δουλειά της στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, όπου είχα την τύχη να την γνωρίσω μεταξύ άλλων επιστημόνων πριν από λίγο καιρό.
Η φωτογραφία της δεν προσφέρεται φυσικά για ανούσια like στο Facebook ή στο Instagram. Όμως αξίζει όσο τριάντα φωτογραφίες υπουργών.