Μαθήματα επιχειρηματικότητας στα σχολεία

Ας βγάλουμε από το κάδρο των ονείρων ενός παιδιού «τη θέση στο δημόσιο», και να τοποθετήσουμε αντ’ αυτής τη δημιουργικότητα και το ταλέντο.
Nachollus via Getty Images

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) η Ελλάδα το δεύτερο τρίμηνο του 2019 κατέχει τα ευρωπαϊκά πρωτεία στους δείκτες ανεργίας. Πιο συγκεκριμένα, το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε για το εν λόγω διάστημα στο 17%, ενώ η ανεργία στους νέους άγγιξε το 33%. Ταυτόχρονα η χώρα μας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις στην απασχόληση των πτυχιούχων, αφού περίπου το 20% των αποφοίτων των Πανεπιστημίων είναι χωρίς δουλειά.

Ωστόσο, αυτά τα ευρήματα δεν προκαλούν σημαντική εντύπωση, καθώς είμαστε μαθημένοι τα τελευταία χρόνια στις χαμηλές επιδόσεις και τα αρνητικά ρεκόρ. Μάλιστα, σε αυτήν τη θλιβερή πραγματικότητα έρχεται να προστεθεί και η κακή ποιότητα των υπαρχουσών θέσεων απασχόλησης, οι οποίες στη μεγάλη πλειοψηφία τους είναι επισφαλείς και χαμηλά αμειβόμενες. Όμως, πως θα καταφέρουμε να αλλάξουμε την αρνητική εικόνα που παρουσιάζει διαχρονικά η Ελλάδα στον εργασιακό τομέα; Με ποιον τρόπο θα εξασφαλίσουμε στους νέους ένα περιβάλλον με προοπτική και συμβατό με τα όνειρα και τις φιλοδοξίες τους;

Η επιχειρηματικότητα και, ειδικότερα, η νεανική επιχειρηματικότητα μπορεί να αποτελέσει την «απάντηση» στον εφιάλτη της ανεργίας. Δεδομένου ότι οι περισσότερες νέες θέσεις εργασίας δημιουργούνται παγκοσμίως από τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις, η ανάπτυξη μιας «ποιοτικής» επιχειρηματικότητας που θα βασίζεται στις γνώσεις και τις καινοτόμες ιδέες των νέων αποφοίτων μας, μπορεί να προσδώσει μια δυναμική ώθηση στην αγορά. Παρόλα αυτά, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα δεν ευνοεί τη στήριξη αυτής της επιχειρηματικότητας, καθώς το κλίμα γύρω από το επιχειρείν δεν είναι ιδιαίτερα θετικό.

Είναι αλήθεια πως χρειάζονται συντονισμένες προσπάθειες από όλους τους αρμόδιους φορείς προκειμένου να αλλάξει η γενική εικόνα που υπάρχει αυτή τη στιγμή για την έννοια της επιχειρηματικότητας. Μόνο έτσι τα νέα παιδιά θα στραφούν προς τα εκεί και θα αναλάβουν σχετικές πρωτοβουλίες. Ένας τρόπος για να συμβεί αυτό είναι μέσα από τα σχολικά βιβλία. Είναι αξιοσημείωτο ότι ένας 17χρονος μαθητής Λυκείου ακούει μόνο μία φορά τη λέξη επιχειρηματικότητα κατά τη διάρκεια του τελευταίου σχολικού έτους, στο μάθημα των Αρχών Οικονομικής Θεωρίας (στη σελίδα 17). Δεν αρκούν μεμονωμένες διαλέξεις, ημερίδες ή θερινά σχολεία για να αποκτήσει ένας μαθητής γνώσεις και δεξιότητες που σχετίζονται με θέματα των επιχειρήσεων. Είναι σίγουρα σημαντικό ακαδημαϊκοί και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου να περιγράψουν στο μαθητικό κοινό τον τρόπο λειτουργίας μιας επιχείρησης σε πραγματικές συνθήκες. Αλλά δεν αρκεί αυτό. Απαιτείται μια συστηματική προσπάθεια που θα προάγει τη σύγχρονη επιχειρηματικότητα, ενσωματώνοντας τις έννοιες του mentoring, των εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης για καινοτόμες επιχειρήσεις (venture capital, business angel), της έρευνας και ανάπτυξης (R&D), των εκκολαπτηρίων και των επιταχυντών νέων επιχειρήσεων που βασίζονται στη γνώση κλπ.

Η αναστροφή του κλίματος μπορεί να ξεκινήσει μέσα από τα σχολεία και τη νέα γενιά. Αρκεί να ξεπεράσουμε ιδεοληψίες του παρελθόντος και να προχωρήσουμε μπροστά. Ας βγάλουμε από το κάδρο των ονείρων ενός παιδιού «τη θέση στο δημόσιο», και να τοποθετήσουμε αντ’ αυτής τη δημιουργικότητα και το ταλέντο.

Δημοφιλή