Όταν η Δύση πολιόρκησε με σκληρές κυρώσεις τη Ρωσία, σε μια προσπάθεια να της προκαλέσει οικονομική ασφυξία για την εισβολή της στην Ουκρανία, ο 40χρονος Μαξίμ Ορέσκιν ανέλαβε να σώσει τη χώρα από τη χρεοκοπία, το ρούβλι από την πλήρη εξαφάνιση και την υπόληψη του Βλάντιμιρ Πούτιν.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, ο «αρχιτέκτονας της ρωσικής οικονομίας» ανέλαβε τα ηνία του υπουργείου Οικονομίας στα 34 του χρόνια το 2016, και είναι ο άνθρωπος που έπεισε τον Πούτιν να επιβάλλει στους Ευρωπαίους την υποχρεωτική πληρωμή του φυσικού αερίου σε ρούβλια κι αυτός που κατάφερε να μειώσει σημαντικά τις επιπτώσεις του αποκλεισμού των ρωσικών τραπεζών από το διεθνές σύστημα Swift.
Ο Ορέσκιν «τζογάροντας» με τους Ευρωπαίους ηγέτες, άφησε έξυπνα το «παραθυράκι» της μετατροπής των ευρώ σε ρούβλια για το φυσικό αέριο, κερδίζοντας τη δύσκολη παρτίδα καθώς πολλές χώρες αναγκάστηκαν να «σκίσουν» τα ενεργειακά συμβόλαια δεκαετιών γεμίζοντας τα ρωσικά ταμεία.
Αυτό έδωσε στον Ορέσκιν μια μόνιμη και ισχυρή θέση στην επίλεκτη ομάδα του Πούτιν για την οικονομική πολιτική καθώς είναι από τους λίγους Ρώσους αξιωματούχους που γνωρίζουν καλά τη δυτική χρηματοοικονομική πολιτική.
Ο Σεργκέι Γκούριεφ, οικονομολόγος και σύμβουλος του Πούτιν στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του, που κατέφυγε στο Παρίσι και εργάζεται ως πρύτανης στο Sciences Po υποστηρίζει, οτι ο Ορέσκιν αναζητά τώρα τρόπους για να παρακάμψει τις δυτικές κυρώσεις «και το κάνει με μεγάλη επιτυχία».
Αποφεύχθηκε η ζημιά
Το Κρεμλίνο παρά τη θύελλα που προκάλεσε η εισβολή στην Ουκρανία, κατάφερε να αποφύγει τη χρεικοπία που ήταν ορατή το πρώτο διάστημα των σκληρών πέντε πακέτων κυρώσεων της ΕΕ, με την οικονομία να ανακάμπτει σταδιακά και το ρούβλι να έχει ανακτήσει μεγάλο μέρος των απωλειώ του.
Κατάφερε μάλιστα να ενισχύσει την αξία του έναντι του ευρώ και του δολαρίου την ώρα που δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια και ευρώ εισρέουν στα ρωσικά ταμεία από τις εξαγωγές φυσικού αερίου και γεωργικών προϊόντων ενώ οι κυρώσεις θα συρρικνώσουν το ρωσικό ΑΕΠ μόλις κατά 3,5%.
Η σκέψη του Ορέσκιν να ζητήσει από την Ευρώπη πληρωμή σε ρούβλια για το φυσικό αέριο θεωρείται μια από τις κινήσεις ματ της Ρωσίας, που επέτρεψε στον Πούτιν να φαίνεται ότι αντιστέκεται και είναι ανθεκτικός απέναντι στις οικονομικές κυρώσεις.
Πολλές από τις απόψεις του 40χρονου τσάρου της οικονομίας, καταλήγουν στις προεδρικές ομιλίες με τον Πούτιν να χρησιμοποιεί συχνά την περίφημη φράση του Ορέσκιν για την κατάσχεση των ρωσικών αποθεμάτων ως «πραγματική χρεοκοπία» των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις υποχρεώσεις τους έναντι της Ρωσίας.
Η αντίσταση της ρωσικής οικονομίας απέναντι στις διεθνείς τραπεζικές κυρώσεις και την αποκοπή από το Swift, οδήγησε τη Μόσχα σε νέες συνεργασίες και συμμαχίες, με τον Πούτιν να έχει τον Ορέσκιν στο πλευρό του στο πρόσφατο ταξίδι του στο Ιράν καθώς στόχος είναι οι νέες επενδύσεις.
Κι ενώ μια ομάδα Ρώσων τεχνοκρατών με μαέστρο τον Ορέσκιν προσπαθούν να μειώσουν τις επιπτώσεις των κυρώσεων με νέα συστήματα πληρωμών για τις τράπεζες, ο Τζέικομπ Νελ, Ρώσος οικονομολόγος στη Morgan Stanley προσπαθεί με τη δική του διεθνή ομάδα να συμβουλεύει τις ΗΠΑ και την Ευρώπη για το πώς θα σχεδιάσουν νέες πιο σκληρές κυρώσεις κατά της Ρωσίας.
Η ομάδα τεχνοκρατών του Κρεμλίνου
Ο Ορέσκιν είναι μέρος μιας γενιάς που γεννήθηκαν στο τέλος της σοβιετικής εποχής και πέρασαν τα εφηβικά τους χρόνια σε αυτό που έγινε γνωστό στη Ρωσία ως «η ταραχώδης» δεκαετία του 1990, μια περίοδο ανακατατάξεων και μεγάλου οικονομικού ρίσκου.
Τριάντα χρόνια νεότερος από τον Πούτιν, ήταν ο νεότερος από τους δύο γιους μιας οικογένειας ακαδημαϊκών από τη Μόσχα, μεγάλωσε σε έναν κόσμο διαφορετικό από τις σκληρές αρχές του προέδρου στο μεταπολεμικό Λένινγκραντ.
Η ομάδα τεχνοκρατών του Ορέσκιν περιλαμβάνει τον αναπληρωτή διοικητή της Τράπεζας της Ρωσίας, τον 44χρονο Αλεξέι Ζμπότκιν και τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, τον 39χρονο Βλαντιμίρ Κολύσεφ.
Απόφοιτοι όλοι ελίτ ρωσικών οικονομικών σχολών, εργάστηκαν σε σημαντικές ευρωπαϊκές τράπεζες πριν ξεκινήσουν την καριέρα τους στην κρατική επενδυτική τράπεζα VTB Capital.
Εγκαταλείποντας τον ιδιωτικό τομέα, αφοσιώθηκαν στην οικοδόμηση του οικονομικού φρουρίου του Πούτιν, που βασίστηκε στην εκτροπή εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων, από έσοδα από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου, σε ένα κρατικό ταμείο που βοήθησε το Κρεμλίνο να αντιμετωπίσει μεγάλες κρίσεις όπως οι πρώτες κυρώσεις από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014.
Σε αυτά τα χρόνια κατάφεραν το πάγωμα αποθεμάτων 600 δισ. δολαρίων που είχαν επιβάλλει τότε ΗΠΑ και ΕΕ να μην εξαφανίσουν τη ρωσική οικονομία. Κάτι ανάλογο κάνουν και τώρα.
Πληροφορίες από το Bloomberg