Η νέα χρονιά δεν αναμένεται να είναι εύκολη για την παγκόσμια και την ελληνική οικονομία.
Οι δασμοί που επιβάλει ο πρόεδρος Τράμπ στην Κίνα, την Ευρώπη και τις άλλες χώρες επιδρούν αρνητικά στο παγκόσμιο εμπόριο, συμπαρασύροντας όπως είδαμε και τα χρηματιστήρια. Πιθανή επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης θα επηρεάσει αρνητικά τόσο τις ελληνικές εξαγωγές όσο και τον τουρισμό.
Σε πολιτικό επίπεδο, η ανοδική τάση που καταγράφουν τα εθνικιστικά κόμματα προμηνύει ότι η πολιτική του οικονομικού προστατευτισμού θα επεκταθεί και σε άλλες χώρες, κάτι που θα ασφαλώς δε θα είναι ευνοϊκό για τις ελεύθερες συναλλαγές. Μένει να δούμε αν αυτή η διαφαινόμενη άνοδος θα αποτυπωθεί στις επικείμενες Ευρωεκλογές και σε ποιο βαθμό θα επηρεάσει την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης.
Η ραγδαία αύξηση του παγκόσμιου χρέους είναι ένα γεγονός που θα πρέπει να προσεχθεί. Παρά την κρίση του 2008 αυτό συνεχίζει να ανεβαίνει με φρενήρεις ρυθμούς, έχοντας φτάσει σήμερα τα $200 τρις, περίπου δηλαδή 3 φορές το παγκόσμιο ΑΕΠ. Η αύξηση μάλιστα των αμερικανικών επιτοκίων συμπιέζει αφάνταστα τις περισσότερες αναδυόμενες χώρες που έχουν δανειστεί σε δολάριο, σε συνδυασμό με την αναπτυξιακή κόπωση που παρουσιάζουν τον τελευταίο καιρό.
Η χώρα μας είναι από μόνη της μια ξεχωριστή οικονομική κατηγορία. Έχει το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην Ευρώπη, ενώ είναι πρωταθλήτρια στους φόρους, τη γραφειοκρατία και τα κόκκινα δάνεια. Βγήκε μεν τυπικά από τα μνημόνια, οι αγορές όμως αρνούνται να τη δανείσουν. Κανείς σοβαρός επενδυτής δε δείχνει διατεθειμένος να πλησιάσει, παρότι περισσεύουν οι επιχειρηματικές ευκαιρίες.
Η οικονομία συνεχίζει να είναι κρατικοδίαιτη, χωρίς παραγωγικό ιστό και να στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στον τουρισμό και την ιδιωτική κατανάλωση. Απόδειξη πως η ανάπτυξη που κατέγραψε τα έτη 2017-18 διοχετεύτηκε στην αύξηση των εισαγωγών, με αποτέλεσμα το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο να έχει αυξηθεί στο 10μηνο 2018 κατά €2 δις έναντι της ίδιας περιόδου το 2016 (εξαγωγές – εισαγωγές, εξαιρουμένων πετρελαιοειδών και πλοίων).
Δεκάδες χιλιάδες ρουσφέτια λαμβάνουν χώρα την τελευταία τριετία, έχοντας ανεβάσει το μισθολογικό κόστος του δημοσίου κατά €2 δις. Η παροχολογία συνεχίζεται αμείωτη ενόψει των εκλογών. Από κοντά και οι δικαστικές αποφάσεις, που απειλούν να τινάξουν στον αέρα τον κρατικό προϋπολογισμό. Όλοι μας θα θέλαμε να ζούμε με τα εισοδήματα που είχαμε το 2009. Θυμίζω όμως ότι εκείνη τη χρονιά τα έξοδα του κράτους ήταν €35 δις μεγαλύτερα από τα έσοδα. Ως συνέπεια, μπήκαμε στο μνημόνιο..
Από τα παραπάνω γίνεται εύκολα αντιληπτό πως βαδίζουμε ολοταχώς στον ίδιο δρόμο που μας οδήγησε στη χρεοκοπία του 2010. Κι αν το καράβι δεν αλλάξει ρότα θα ξαναπέσει στα βράχια…