Έκλεισαν οι κάλπες του δημοψηφίσματος στην πΓΔΜ στις οποίες από το τις 7 το πρωί της Κυριακής οι πολίτες προσέρχονται για να δηλώσουν εάν συμφωνούν ή όχι με τη συμφωνία για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας, στη βάση της συμφωνίας των Πρεσπών και φαίνεται ότι η πλειοψηφία των πολιτών δεν πήγε να ψηφίσει, με την προσέλευση να είναι μικρότερη από 40%.
Mέχρι τις 19:00 (ώρα Ελλάδας) είχαν προσέλθει στις κάλπες περίπου 450.000 πολίτες από το σύνολο των 1.806.336 εγγεγραμμένων.
Στις 20.30 ώρα Ελλάδας, ο Ζάεφ αναμένεται στο Κέντρο Τύπου για δηλώσεις.
Το δίλημμα του Ζάεφ
Ο στόχος της κυβέρνησης για συμμετοχή 50% δεν επετευχθη και το ερώτημα πλέον είναι τι θα κάνει ο Ζάεφ. Αν δηλαδή θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές στην ΠΓΔΜ ή αν θα προχωρήσει στις συνταγματικές αλλαγές, δεδομένου ότι στο δημοψήφισμα αναμένεται να επικρατήσει το «ναι» με μεγάλη διαφορά, ανεξαρτήτως της χαμηλής προσέλευσης.
Ο Ζόραν Ζάεφ, έχοντας διαμηνύσει στο παρελθόν ότι το δημοψήφισμα έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα, διαμήνυσε μέσω twitter πως είναι αποφασισμένος να υλοποιήσει την συμφωνία των Πρεσπών και να προχωρήσει στη συνταγματική αναθεώρηση, ακόμα κι εάν η συμμετοχή δεν είναι επαρκής.
Όπως έγραψε σε tweet το μεσημέρι της Κυριακής, γνωρίζοντας ήδη τη χαμηλή προσέλευση: «Οι πολίτες αποφασίζουν για το μέλλον της χώρας μας. Περιμένω από το Κοινοβούλιο να ακολουθήσει την απόφαση της πλειοψηφίας των πολιτών, η οποία σήμερα θα δείξει προς ποια κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί η χώρα μας». Λίγα λεπτά αργότερα, ο Ζάεφ διέγραψε το tweet.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με δημοσίευμα της «Nezavisen Vesnik» πριν λίγες μέρες, ξένοι διπλωμάτες στα Σκόπια, μιλώντας ανεπισήμως, εξέφραζαν την εκτίμηση ότι αν το «ναι» λάβει 600.000 ψήφους στο δημοψήφισμα της Κυριακής, αυτό θα είναι αρκετό για τη διεθνή κοινότητα προκειμένου να θεωρήσει ότι το δημοψήφισμα είναι επιτυχές και ότι το αποτέλεσμά του συνιστά νομιμοποίηση και υποστήριξη της Συμφωνίας των Πρεσπών, ασχέτως αν το ποσοστό συμμετοχής δεν ξεπεράσει το 50%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι την περασμένη Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ, Νίκολα Ντιμιτρόφ, είχε αναφερθεί στα πιθανά σενάρια, λέγοντας: «Εφόσον δεν επιτευχθεί το κατώτατο όριο συμμετοχής στο δημοψήφισμα (σ.σ. 50%), τότε αυτό θα ληφθεί υπ’ όψιν και η όλη διαδικασία θα επιστρέψει στη Βουλή, με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα επικρατήσει το ”ναι”».
Το ερώτημα του δημοψηφίσματος στο οποίο καλούνται να απαντήσουν οι ψηφοφόροι της ΠΓΔΜ είναι το εξής: «Είστε υπέρ της ένταξης της χώρας στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, αποδεχόμενοι τη συμφωνία μεταξύ της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και της Ελλάδας;»
Θεωρείται σχεδόν βέβαιο, βάσει εκτιμήσεων και δημοσκοπήσεων, ότι η μεγάλη πλειοψηφία αυτών που θα προσέλθουν στις κάλπες θα ψηφίσει υπέρ της συμφωνίας.
Η κάλπη του δημοψηφίσματος θα βγάλει μια ιστορική απόφαση, όπως εκτιμούν πολλοί, αφού μπορεί να βάλει τέλος σε μια διένεξη δεκαετιών με την Ελλάδα και να ανοίξουν οι πόρτες του ΝΑΤΟ και της ΕΕ για την είσοδο της γειτονικής μας χώρας.
Δεν αποτελεί σύμπτωση, το γεγονός ότι δυτικοί υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι το τελευταίο διάστημα προπαγάνδιζαν ανοιχτά υπέρ του «Ναι» στην πΓΔΜ.
Κάθε πλευρά έχει τους δικούς της λόγους: Οι ΗΠΑ γιατί θέλουν να περιορίσουν την επιρροή του ρωσικού παράγοντα στην ευρύτερη περιοχή των δυτικών Βαλκανίων. Η ΕΕ επιδιώκει τη σταθεροποίηση της περιοχής, όπου οι αβεβαιότητες παραμένουν...
Τα σενάρια της επόμενης μέρας
Σε μία προσπάθεια να τα καταγράψει και να τα αποκωδικοποιήσει, η HuffPost Greece ζήτησε τη συνδρομή διακεκριμένων αναλυτών, ακαδημαΐκών, πρώην διπλωματών, αλλά και δημάρχων από πόλεις στην ελληνική πλευρά των συνόρων, δίπλα στην πΓΔΜ.
Ο Παύλος Τσίμας κάνει λόγο για ένα βουβό δημοψήφισμα και προβληματίζεται για το εάν η συμφωνία των Πρεσπών θα καταφέρει να επιβιώσει ή θα πνιγεί στα νερά του Βαρδάρη.
Ο πρέσβης επί τιμή, ο κ. Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς καταλήγει σε πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα, μέσα από ένα άρθρο με τίτλο «Μακεδονικό: Το Δημοψήφισμα και ο ομφαλός της γης».
Ο καθηγητής κ. Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής των ερευνητικών προγραμμάτων του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, σε συνέντευξή του στη HuffPost Greece αναλύει όλα τα πιθανά σενάρια για την επόμενη ημέρα.
«Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην πΓΔΜ ίσως να αναδείξει τον εθνικισμό και την αδιαλλαξία των Σκοπιανών» εκτιμά με άρθρο του o Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Κοσμήτορας της Σχολής ΚΑΕΤ του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ο κ. Ηλίας Κουσκουβέλης.
«Το Δημοψήφισμα στην πΓΔΜ φέρνει πολιτικές εξελίξεις» εκτιμά ο Δημήτρης Καιρίδης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Παν/μιο και Διευθυντής του Δικτύου Ναυαρίνου στη Θεσσαλονίκη και της Θερινής Ακαδημίας της Ολυμπίας.
Για «Το πριν και το μετά το δημοψήφισμα» γράφει ο Κωνσταντίνος Γκράβας Οικονομολόγος - αναλυτής διεθνών αγορών και επισκέπτης καθηγητής στη Σχολή Διοικήσεως και Επιτελών (ΣΔΙΕΠ/ΠΑ) της Πολεμικής Αεροπορίας