Η φοιτητική εξέγερση της 17ης Νοέμβρη του 1973 δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο ιστορικό γεγονός. Αντίθετα είναι η κορύφωση μιας μακράς πορείας ριζοσπαστικοποίησης των λαϊκών μαζών σ’ όλη την δεκαετία του 60, με πλέον χαρακτηριστική εκείνη των 70 ημερών λαϊκής εξέγερσης τον Ιούλη του 65.
Ο παραγωγικός και κοινωνικός μετασχηματισμός της Ελληνικής κοινωνίας εκείνη την δεκαετία με την εκβιομηχάνιση, την εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση, την αστική γιγάντωση, την μαζικοποίηση του Παν/μίου, την πολιτιστική άνοιξη στην μουσική, στο θέατρο και στην λογοτεχνία, οι κοινωνικοί αγώνες για την Κύπρο, συντέλεσαν σε μια νέα πραγματικότητα που αδυνατούσε να ελέγξει το παλιό μετεμφυλιακό πολιτικό σύστημα.
Η αποτυχία της Ένωσης Κέντρου να τιθασεύσει αυτή την πολύμορφη κοινωνική κινητικότητα όπως θα ήθελαν οι Αμερικάνοι και το κατεστημένο κατέστησε αναπόφευκτη την επιβολή της χούντας των συνταγματαρχών.
Η μεταπολιτευτική πραγματικότητα όμως μετά την πτώση της χούντας ήταν πλέον εντελώς διαφορετική προοιωνίζοντας την μετέπειτα συλλογική μας παρακμή. Μικροαστισμός, ατομικοποίηση, εξάρτηση της πολιτιστικής παραγωγής από το Κράτος, υποκατάσταση των κοινωνικών αγώνων από το Κράτος των κομμάτων, ανέξοδος προοδευτισμός και αριστεροσύνη από βολεμένους Κρατικούς υπαλλήλους, παχυλά αμειβόμενους συνδικαλιστές, δημοσιογράφους και πανεπιστημιακούς, εργαλειοποίηση των κοινωνικών αγώνων από κόμματα της Αριστεράς και γκρουπούσκουλα που τότε τους λοιδορούσαν. Και το σημαντικότερο: εθνικός ακρωτηριασμός με την εισβολή και κατοχή του 40% της Κύπρου πάνω στο οποίο χτίστηκε η μεταπολιτευτική μας ευζωία.
Αν εκείνοι οι κοινωνικοί αγώνες εντάσσονταν σ ένα ευρύτερο πλαίσιο ριζοσπαστικοποίησης από τον Μάη του 68, την αντίσταση των Βιετκόνγκ και το αντιπολεμικό κίνημα στην Αμερική, την Άνοιξη της Πράγας, τον Τσε και την πολιτιστική επανάσταση του Μάο, σήμερα μια νέα κινητικότητα των λαών απέναντι στους σύγχρονους δεσποτισμούς αναδεικνύεται.
Είναι η Ουκρανική αντίσταση στην Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το κίνημα των γυναικών και των νέων στο Ιράν κατά της ισλαμικής απολυταρχίας, το Κουρδικό κίνημα κατά του Τουρκικού φασισμού, οι κοινωνικές αντιδράσεις στην Κίνα κατά των μετανθρωπιστικών εφαρμογών του καθεστώτος.
Αν ο Σόιμπλε κι ο Ερντογαν κατάφεραν έστω και λίγο να μας αφυπνίσουν από τον μεταπολιτευτικό μας λήθαργο ίσως μια νέα αναγεννησιακή ιστορική φάση να προκύψει επικαιροποιόντας τα προτάγματα εκείνης της μακρινής δεκαετίας του 60 για ελευθερία, εθνική ανεξαρτησία και κοινωνική δικαιοσύνη.