Νέες εικόνες από ραδιοτηλεσκόπια αποκαλύπτουν εκατοντάδες «νημάτια» στον γαλαξιακό δίσκο, μήκους 5-10 ετών φωτός το καθένα, που ενδέχεται να δημιουργήθηκαν εκατομμύρια χρόνια πριν, καθώς εκροές από τη γιγαντιαία μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία αλληλεπιδρούσαν με γύρω υλικά.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ο Φαράντ Γιουσέφ Ζαντέχ του Northwestern University ανακάλυψε γιγαντιαία, μονοδιάστατα «νημάτια» σε κάθετες θέσεςι κοντά στον Τοξότη Α*, τη γιγαντιαία μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας. Ο Γιουσέφ Ζαντέχ και οι συνεργάτες του ανακάλυψαν τώρα έναν νέο πληθυσμό τέτοιων δομών- μα αυτή τη φορά τα «νημάτια» είναι πολύ πιο κοντά και βρίσκονται σε οριζόντιες ή ακτινωτές θέσεις, σε σχέση με τη μαύρη τρύπα σαν ακτίνες σε τροχό ποδηλάτου.
Αν και οι δύο αυτοί πληθυσμοί έχουν κοινά χαρακτηριστικά, ο Γιουσέφ Ζαντέχ θεωρεί πως έχουν διαφορετική προέλευση. Ενώ τα κάθετα «νημάτια» εκτείνονται ανά τον γαλαξία, φτάνοντας σε ύψη/ μήκη μέχρι 150 ετών φωτός, τα οριζόντια μοιάζουν πιο πολύ με τελείες και παύλες σε κώδικα Μορς, μόνο στη μία πλευρά της μαύρης τρύπας.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο The Astrophysical Journal Letters.
«Ήταν έκπληξη να βρούμε ξαφνικά έναν νέο πληθυσμό δομών που φαίνονται να δείχνουν προς την κατεύθυνση της μαύρης τρύπας» είπε ο Γιούσεφ Ζαντέχ. «Εξεπλάγην όταν τα είδα αυτά. Χρειάστηκε να κάνουμε πολλή δουλειά για να διαπιστώσουμε πως δεν ξεγελούσαμε τους εαυτούς μας. Και διαπιστώσαμε ότι αυτά τα “νημάτια” δεν είναι τυχαία μα φαίνονται να συνδέονται με τις εκροές της μαύρης τρύπας μας. Μελετώντας τα, θα μπορούσαμε να μάθουμε για την περιστροφή της μαύρης τρύπας και τον προσανατολισμό του δίσκου προσαύξησης. Είναι ικανοποιητικό όταν κάποιος βρίσκει τάξη εν μέσω ενός χαοτικού πεδίου στον πυρήνα του γαλαξία μας».
Η νέα αυτή ανακάλυψη μπορεί να αποτελεί έκπληξη, μα ο Γιούσεφ Ζαντέχ έχει παρελθόν όσον αφορά σε ανακαλύψεις μυστηρίων στο κέντρο του Γαλαξία, 25.000 έτη φωτός από τη Γη. Η τελευταία μελέτη «πατά» πάνω σε τέσσερις δεκαετίες ερευνών. Μετά την ανακάλυψη των κάθετων «νηματίων» το 1984, με τους Μαρκ Μόρις και Ντον Τσανς, ο Γιούσεφ Ζαντέχ με τον Ίαν Χέιγουντ και άλλους συνεργάτες ανακάλυψαν δύο γιγαντιαίες φυσαλίδες εκπομπής ραδιοσημάτων κοντά στον Τοξότη Α*. Μετά, σε μια σειρά δημοσιεύσεων το 2022, ο ίδιος και άλλοι συνεργάτες αποκάλυψαν περίπου 1.000 κάθετα «νημάτια» που εμφανίζονταν σε ζεύγη και συμπλέγματα, συχνά «στοιβαγμένα» σε ίσες αποστάσεις ή δίπλα δίπλα, σαν χορδές άρπας.