Μια μυστηριώδης, μεγάλη μάζα υλικού εντοπίστηκε κάτω από τον μεγαλύτερο κρατήρα του Ηλιακού Συστήματος- τη λεκάνη Νοτίου Πόλου- Aitken- και μπορεί να περιλαμβάνει μέταλλο από τον αστεροειδή που έπεσε στη Σελήνη και τον σχημάτισε, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Μπέιλορ στις ΗΠΑ.
«Φανταστείτε να παίρνετε έναν όγκο μετάλλου πέντε φορές μεγαλύτερο από τη Χαβάη και να το θάβετε. Τόση είναι περίπου η απρόσμενη μάζα που εντοπίσαμε» είπε ο Πίτερ Τζέιμς, Ph.D, επίκουρος καθηγητής πλανητικής γεωφυσικής και lead author της έρευνας.
Ο ίδιος ο κρατήρας είναι οβάλ σχήματος, πλάτους 2.000 χλμ και βάθους αρκετών χιλιομέτρων. Παρά το μέγεθός του, δεν φαίνεται από τη Γη, καθώς βρίσκεται στην αθέατη πλευρά της Σελήνης.
Η σχετική μελέτη- «Deep Structure of the Lunar South Pole-Aitken Basin»- δημοσιεύεται στο Geophysical Research Letters.
Για τη μέτρηση των ανεπαίσθητων μεταβολών στη δύναμη της βαρύτητας γύρω από τη Σελήνη, αναλυτές εξέτασαν δεδομένα που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο της αποστολής GRAIL (Gravity Recovery and Interior Laboratory) της NASA. «Όταν τα συνδυάσαμε με δεδομένα σεληνιακής τοπογραφίας από το Lunar Reconnaissance Orbiter, ανακαλύψαμε την απρόσμενα μεγάλη ποσότητα μάζας, εκατοντάδες μίλια κάτω από τη λεκάνη Νοτίου Πόλου- Aitken» λέει σχετικά ο Τζέιμς. «Μια από τις εξηγήσεις για αυτή την έξτρα μάζα είναι ότι το μέταλλο από τον αστεροειδή που σχημάτισε τον κρατήρα είναι ακόμα θαμμένο στον μανδύα της Σελήνης».
Η πυκνή αυτή μάζα - «ό,τι και αν είναι, από όπου και αν είναι»- κατεβάζει τον πυθμένα της λεκάνης προς τα κάτω για πάνω από μισό μίλι, όπως σημειώνει ο ίδιος. Προσομοιώσεις υπολογιστή πάνω σε προσκρούσεις μεγάλων αστεροειδών υποδεικνύουν ότι, υπό τις σωστές συνθήκες, ο πυρήνες νικελίου- σιδήρου ενός αστεροειδούς μπορεί να διασπαρεί στο ανώτερο στρώμα του μανδύα- το στρώμα μεταξύ του φλοιού και του πυρήνα- σε μία πρόσκρουση.
«Κάναμε τους υπολογισμούς μας και δείξαμε πως ένας επαρκώς διεσπαρμένος πυρήνας αστεροειδούς θα μπορούσε να παραμένει ενσωματωμένος στον μανδύα της Σελήνης μέχρι σήμερα, αντί να βυθιστεί στον πυρήνα της» σημειώνει ο Τζέιμς.
Άλλο ένα ενδεχόμενο είναι η μεγάλη αυτή μάζα να είναι μια συγκέντρωση πυκνών οξειδίων, τα οποία σχετίζονται με το τελευταίο στάδιο της στερεοποίησης του σεληνιακού μάγματος.
Ο Τζέιμς υπογραμμίζει πως η λεκάνη Νοτίου Πόλου- Aitken, η οποία θεωρείται πως δημιουργήθηκε πριν από 4 δισ. χρόνια, είναι ο μεγαλύτερος κρατήρας που έχει διατηρηθεί ως σήμερα στο Ηλιακό Σύστημα. Ενώ μπορεί να έχουν υπάρξει και μεγαλύτεροι (ίσως και στη Γη), τα περισσότερα ίχνη τους έχουν χαθεί.