«Είναι προς το συμφέρον της Ε.Ε. η συνεργασία με τις ΗΠΑ, και αυτό είναι ένα μήνυμα που η Ευρώπη πρέπει να εκπέμψει προς τη νέα αμερικανική διοίκηση», δήλωσε, σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην άτυπη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η οποία επικεντρώνεται στις διατλαντικές σχέσεις και την άμυνα.
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η συνεργασία με τις ΗΠΑ είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των μεγάλων κοινών προκλήσεων, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη η Ε.Ε. να επιδείξει ενιαία στάση και πραγματισμό στις σχέσεις της με την Ουάσινγκτον, εστιάζοντας στα κοινά συμφέροντα.
Πρόσθεσε δε ότι η Ε.Ε. πρέπει να ενισχύσει τον ρόλο της ως παγκόσμιος παίκτης και να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες, καθώς η συλλογική της ισχύς είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν κάθε κράτους-μέλους ξεχωριστά.
Νωρίτερα ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε την ανάγκη να ληφθεί υπόψη για το τι συμβαίνει στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού υπογραμμίζοντας ότι: «Οι συνθήκες έχουν ωριμάσει. Η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της, να ενηλικιωθεί γεωπολιτικά και να πάρει πολύ στα σοβαρά τα ζητήματα της ευρωπαϊκής άμυνας».
Επίσης, πρότεινε σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε σήμερα στους FT τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού χρηματοδοτικού εργαλείου ύψους 100 δισ. ευρώ, το οποίο θα μπορεί να χρηματοδοτήσει τις απαιτήσεις της συλλογικής ευρωπαϊκής ασφάλειας πέρα από τους εθνικούς προϋπολογισμούς, στα πρότυπα της θετικής εμπειρίας του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Επίσης πρότεινε αυξημένη ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες ώστε να δοθεί δημοσιονομικός χώρος στα κράτη-μέλη για τις επενδύσεις στην άμυνα.
Από την πλευρά του ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Μάρκ Ρούτε ο οποίος συμμετείχε στη έκτακτη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών ήταν ξεκάθαρος ότι η Ευρωπαϊκή άμυνα χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες «δεν θα λειτουργήσει».
«Ένα ΝΑΤΟ, ή όπως αλλιώς θα αποκαλείται η συμμαχία στη συνέχεια, χωρίς τις ΗΠΑ, για πολλούς λόγους, δεν θα λειτουργήσει» δήλωσε ο Ρούτε στους δημοσιογράφους.
Οι ηγέτες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στο πρώτο μέρος της συνεδρίασης επικεντρώθηκαν στις διατλαντικές σχέσεις και σύμφωνα με διπλωματικές πηγές υπογράμμισαν τη σημασία της συνεργασίας Ε.Ε.-ΗΠΑ, που έχει βαθιές ρίζες και προοπτική διαχρονικής διάρκειας, συμφωνώντας ότι όταν προκύπτουν προβλήματα, θα πρέπει να βρίσκονται λύσεις.
Βάσει της ίδιας πηγής υπήρξε ευρεία συναίνεση ότι οι δασμοί μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε. θα ήταν επιζήμιοι και για τις δύο πλευρές ενώ εξέφρασαν την πλήρη υποστήριξη και αλληλεγγύη τους προς τη Δανία, με αφορμή το ζήτημα κυριαρχίας που θέτει ο Τραμπ για την Γροιλανδία, υπενθυμίζοντας τις σχετικές αρχές του διεθνούς δικαίου.
Σημειώνεται ότι η σύνοδος βρίσκεται σε εξέλιξη. Αν και δεν αναμένονται επίσημες αποφάσεις, η σημερινή συνάντηση θα καθορίσει το πλαίσιο για τις μελλοντικές πολιτικές που θα αποτυπωθούν στη ”Λευκή Βίβλο” της ΕΕ για την άμυνα, η οποία θα παρουσιαστεί τον Μάρτιο του 2025. Στόχος της Λευκής Βίβλου είναι να περιγράψει τις κοινές αμυντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ και να προσδιορίσει τους αναγκαίους πόρους για την ανάπτυξή τους.
Όμως πιο σημαντικό είναι να σταλεί ένα μήνυμα προς την αμερικανική κυβέρνηση ότι η ΕΕ είναι σοβαρή όσον αφορά την άμυνά της και ότι επιθυμεί τη συνεργασία με τις ΗΠΑ. Παράλληλα υπάρχει ακόμη ένα μήνυμα που θέλουν οι ηγέτες να στείλουν και αυτό είναι ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να σταθεί στα πόδια της και να αναλάβει τις ευθύνες της σε σε περίπτωση που οι ΗΠΑ στραφούν προς τον Ινδο - Ειρηνικό ή «σπάσουν τον ομφάλιο λώρο» με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.Το ζητούμενο είναι πως θα ομονοήσουν οι «27» σε μια σειρά ζητημάτων συμπεριλαμβονομένου του τρόπου χρηματοδότησης της ευρωπαϊκής άμυνας.