Από την έναρξη της συνάντησης του με τον Ρώσο Υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέδειξε το ρόλο της Τουρκίας ως «ταραξία» που καταπατά τη διεθνή νομιμότητα, ναρκοθετώντας την ειρήνη σε πολλά σημεία. ”Και βέβαια κάτι το οποίο με προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ότι περιβάλλει αυτήν την επιθετική της δράση με έναν θρησκευτικό μανδύα, καθιστώντας έτσι ορατό τον κίνδυνο για την αρμονική συνύπαρξη λαών και θρησκειών. Και πιστεύω ότι είναι προς το αμοιβαίο μας συμφέρον να ελέγξουμε τέτοιες προκλητικές συμπεριφορές και να θυμίσουμε σε όποιον τις ασκεί τα πραγματικά του όρια”, ανέφερε συγκεκριμένα ο Έλληνας πρωθυπουργός ενώ υπογράμμισε την ικανοποίηση του για τη θέση που εξέφρασε ο Ρώσος ΥΠΕΞ για το ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια αποτελεί αναφαίρετο κυριαρχικό δικαίωμα κάθε κράτους. Παράλληλα, ο κ. Μητσοτάκης προχώρησε σε «άνοιγμα» προς τη Ρωσία με στόχο την σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Μόσχας. ”Η Ελλάδα -το έχουμε ξανασυζητήσει- προφανώς είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Αυτό δεν μας εμποδίζει, όμως, κύριε Υπουργέ, να διευρύνουμε τις διμερείς μας σχέσεις με την Ρωσία”, τόνισε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός, ενώ αναφέρθηκε και στο Μνημόνιο που συνυπέγραψαν λίγο νωρίτερα Νίκος Δένδιας και Σεργκέι Λαβρόφ, για τη διεξαγωγή του «Έτους Ιστορίας», το 2021.
Ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών, αφού αναφέρθηκε στους ιστορικούς δεσμούς που συνδέουν την Ελλάδα με τη Ρωσία, μίλησε για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ανατολική Μεσόγειο και για την τουρκική προκλητικότητα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη του απευθείας διαλόγου: ”Συμφωνούμε ότι χρειάζεται το ταχύτερο δυνατό αποκλιμάκωση της έντασης που δημιουργήθηκε στην περιοχή, για να προχωρήσουν οι χώρες στη διευθέτηση όλων των προβλημάτων -που δεν είναι και λίγα- στην περιοχή, μέσω απευθείας διαλόγου”, προσθέτοντας ότι η Ρωσία που έχει καλές σχέσεις με τις χώρες της περιοχής, είναι έτοιμη –εφόσον της ζητηθεί- να συμβάλλει στην ομαλοποίηση της κατάστασης. Παράλληλα, αναφέρθηκε και στην επιλογή της Άγκυρας να περιβάλλει τη δράση της με θρησκευτικό μανδύα, όπως είχε παρατηρήσει λίγο νωρίτερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης. ”Οι προσπάθειες να χρησιμοποιηθεί ο θρησκευτικός παράγοντας στα γεωπολιτικά παιχνίδια είναι κάτι πολύ επικίνδυνο”, είπε συγκεκριμένα ο κ. Λαβρόφ, ενώ για την περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων Ελλάδας και Ρωσίας συμπλήρωσε ότι θα ήταν επιθυμητό και η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ να μην εμποδίσουν την ανάπτυξη αυτών των σχέσεων.
Ακολουθεί η δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την έναρξη της συνάντησης:
Κύριε Υπουργέ,
Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζω στην Αθήνα, ως εκπρόσωπο της φίλης Ρωσικής Ομοσπονδίας, με τον λαό της οποίας οι Έλληνες συνδέονται με ιστορικούς και πνευματικούς δεσμούς αιώνων. Αλλά σας καλωσορίζω, βέβαια, και ως πολύπειρο διπλωμάτη, του οποίου η δράση διατρέχει τις τελευταίες δεκαετίες.
Συναντιόμαστε, η αλήθεια είναι, σε μια δύσκολη συγκυρία, καθοριστική, καθώς η χώρα μου, η Ανατολική Μεσόγειος, ο Νότιος Καύκασος, η ευρύτερη περιοχή μας είναι μια περιοχή στην οποία δοκιμάζεται η διεθνής σταθερότητα.
Και θα έχω την ευκαιρία στις συνομιλίες μας να σας ενημερώσω για τη δράση της γειτονικής Τουρκίας, η οποία, δυστυχώς, σε ρόλο ταραξία καταπατά τη διεθνή νομιμότητα, ναρκοθετώντας την ειρήνη σε πολλά ευαίσθητα σημεία του χάρτη.
Και βέβαια κάτι το οποίο με προβληματίζει ιδιαίτερα είναι ότι περιβάλλει αυτήν την επιθετική της δράση με έναν θρησκευτικό μανδύα, καθιστώντας έτσι ορατό τον κίνδυνο για την αρμονική συνύπαρξη λαών και θρησκειών.
Και πιστεύω ότι είναι προς το αμοιβαίο μας συμφέρον να ελέγξουμε τέτοιες προκλητικές συμπεριφορές και να θυμίσουμε σε όποιον τις ασκεί τα πραγματικά του όρια. Η Ελλάδα τάσσεται σταθερά, κύριε Υπουργέ, με το μέρος του Διεθνούς Δικαίου και των Συνθηκών, όπως και των κανόνων καλής γειτονίας.
Το αποδείξαμε αυτό έμπρακτα υπογράφοντας συμφωνίες οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών και με την Ιταλία και με την Αίγυπτο. Και πρέπει να σας πω ότι άκουσα με μεγάλη ικανοποίηση, κύριε Υπουργέ, την πρόσφατη υπενθύμισή σας ότι η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια αποτελεί αναφαίρετο κυριαρχικό δικαίωμα κάθε κράτους.
Η Ελλάδα -το έχουμε ξανασυζητήσει- προφανώς είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Αυτό δεν μας εμποδίζει, όμως, κύριε Υπουργέ, να διευρύνουμε τις διμερείς μας σχέσεις με την Ρωσία. Καθώς, μάλιστα, πλησιάζει η εμβληματική επέτειος των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, στην οποία η χώρα σας βοήθησε καθοριστικά.
Άλλωστε, το 2021 είναι «Έτος Ιστορίας Ελλάδας και Ρωσίας» και η διπλή αυτή γιορτή θα μας προσφέρει μία ευκαιρία να θυμηθούμε τις στιγμές που συμπορευτήκαμε στο παρελθόν. Αλλά να οικοδομήσουμε και αυτές που θα μας συνοδεύουν στο μέλλον. Γνωρίζετε ότι έχω απευθύνει προσωπική πρόσκληση στον Πρόεδρο Putin να βρεθεί στην Αθήνα την 25η Μαρτίου 2021, μαζί με τον Πρόεδρο της Γαλλίας και μαζί με τον Πρίγκιπα Κάρολο, ώστε να σηματοδοτήσουμε με αυτόν τον τρόπο τη συμμετοχή των τριών χωρών που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην υποστήριξη του αγώνα των Ελλήνων για εθνική ανεξαρτησία.
Και είδα, μάλιστα, με πολύ ενδιαφέρον ένα σχετικό βίντεο το οποίο κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για τη σημασία της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου.
Οπότε και πάλι με χαρά σας καλωσορίζω στην Αθήνα και προσβλέπω σε πολύ ουσιαστικές συνομιλίες.
Δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας Σεργκέι Λαβρόφ (με βάση τη διερμηνεία):
Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ, σας ευχαριστώ για την ευκαιρία να σας συναντήσω κατά την επίσκεψή μου στην Ελλάδα.
Εμείς εκτιμούμε πάρα πολύ τις σχέσεις μας, που έχουν πολύ βαθιές ρίζες στην Ιστορία, στο βάθος των αιώνων, και βεβαίως τη σύνδεση που έχουν οι χώρες μας στο ιστορικό και πνευματικό επίπεδο. Και βεβαίως θερμά και ενεργά υποστηρίζουμε την επιθυμία σας να γιορτάσετε με τον δέοντα τρόπο την επέτειο των 200 ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.
Σήμερα με τον συνάδελφό μου, τον Νίκο Δένδια, υπογράψαμε το κοινό Μνημόνιο για τη διεξαγωγή του «Έτους Ιστορίας», το 2021, για το οποίο συμφωνήσατε με τον Πρόεδρο της Ρωσίας, κύριο Vladimir Putin. Προγραμματίζεται πλούσιο πρόγραμμα εκδηλώσεων, που ελπίζω ότι θα έχουν ενδιαφέρον όχι μόνον για τους ιστορικούς και τους αρχαιολόγους αλλά και για το ευρύτερο κοινό των χωρών μας.
Πολύ περιεκτικά, συζητήσαμε την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευρύτερη περιοχή, που είναι πολύ σημαντική από γεωπολιτικής άποψης. Και συμφωνούμε ότι χρειάζεται το ταχύτερο δυνατό αποκλιμάκωση της έντασης που δημιουργήθηκε στην περιοχή, για να προχωρήσουν οι χώρες στη διευθέτηση όλων των προβλημάτων -που δεν είναι και λίγα- στην περιοχή, μέσω απευθείας διαλόγου.
Αυτό αφορά και τα ζητήματα στο πλαίσιο της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, του 1982, όταν προκύπτουν τα ζητήματα μεταξύ των όμορων χωρών τα συμφέροντα των οποίων διασταυρώνονται και χρειάζεται να υπάρχει διευθέτηση μέσω των διακρατικών συμφωνιών.
Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω απευθείας διαλόγου. Η Ρωσία βρίσκεται πολύ κοντά σε αυτή την περιοχή. Εμείς έχουμε καλές, σταθερές σχέσεις με τις χώρες της περιοχής και αν υπάρχει βούληση, ενδιαφέρον από τους εταίρους μας, είμαστε έτοιμοι να συμβάλλουμε στην ομαλοποίηση της κατάστασης.
Συμφωνώ απόλυτα μαζί σας ότι οι προσπάθειες να χρησιμοποιηθεί ο θρησκευτικός παράγοντας στα γεωπολιτικά παιχνίδια είναι κάτι πολύ επικίνδυνο. Εδώ και χρόνια, στο πλαίσιο του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, προωθούμε την πρωτοβουλία να αναγνωριστούν όχι μόνο ο αντισημιτισμός αλλά και η χριστιανοφοβία και η ισλαμοφοβία ως καταδικαστέες πράξεις. Υποστηρίζει και η Ελλάδα αυτά τα ζητήματα, κοινές προσεγγίσεις έχουμε. Θα προωθήσουμε αυτό το θέμα και στο Συμβούλιο της Ευρώπης και είναι ιδιαίτερα ευχάριστο ότι τώρα στο πλαίσιο της προεδρίας της Ελλάδος στην Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης η Ελλάδα προωθεί κοινές ευρωπαϊκές αξίες. Και οι σημερινές μου συνομιλίες επιβεβαίωσαν για ακόμα μια φορά ότι -όπως και εσείς είπατε- η συμμετοχή της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ δεν εμποδίζει την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των χωρών μας.
Βεβαίως επιθυμητό θα ήταν και η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ να μην μας εμποδίσουν να αναπτύξουμε αυτές τις σχέσεις. Ευχαριστώ πολύ.