Την πρώτη γυναίκα πρόεδρο στην ιστορία του εξέλεξε το Μεξικό. Αυτό στην χώρα όπου: το 2023 καταγράφονταν πάνω από 3.000 δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών το 2023, το 70% των γυναικών δηλώνει πως έχουν βιώσει βία τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους και στην χώρα που φυσικά είναι γνωστή στην ”ματσο” κουλτούρα και και πατρίδα του δεύτερου μεγαλύτερου ποιμνίου της Καθολικής Εκκλησίας που προωθεί πιο ”παραδοσιακούς” ρόλους για τις γυναίκες, όπως επισημαίνει το Reuters.
Η 61χρονη υποψήφια της κυβερνώσας κεντροαριστεράς Κλαούδια Σέινμπαουμ, όπως δείχνουν τα πρώτα ασφαλή αποτελέσματα και όλα τα exit polls επικρατεί με διαφορά της βασικής κεντροδεξιάς αντιπάλου της, Σότσιλ Γκάλβες,
Η Σέινμπαουμ φαίνεται να κατάφερε μια θριαμβευτική επικράτηση 58% ως το 60% των ψήφων, ποσοστό υπερδιπλάσιο της Γκάλβες, η οποία πιστώνεται από 26% ως το 28%. Τρίτος, σε πολύ μεγάλη απόσταση, είναι ο κεντρώος Χόρχε Άλβαρες Μάινες (9-10%).
Mε την επίσημη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, η Σέινμπάουμ του Κινήματος για την Εθνική Αναγέννηση (MORENA, θα πανηγυρίσει τη νίκη της ως είθισται στην πλατεία Σόκαλο, σε απόσταση αναπνοής από το προεδρικό μέγαρο.
Η πρώην δήμαρχος της μεξικανικής πρωτεύουσας θα πάρει την 1η Οκτωβρίου τη σκυτάλη από τον πολιτικό μέντορά της, τον απερχόμενο πρόεδρο Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, για εξαετή θητεία, ως το 2030.
Ψηφίζοντας στην πρωτεύουσα, η κυρία Σέινμπαουμ μίλησε για «ιστορική μέρα». Αποκάλυψε πως δεν ψήφισε τον εαυτό της, αλλά την πρωτοπόρα της μεξικανικής αριστεράς Ιφιγένεια Μαρτίνες, 93 ετών, αποτίνοντας με αυτό τον τρόπο τους αγώνες της. «Ζήτω η δημοκρατία!», πρόσθεσε.
Εγγονή εβραίων που έφυγαν για να σωθούν από τον ναζισμό και τη μιζέρια στη Λιθουανία και στη Βουλγαρία, η κυρία Σέινμπαουμ αξιοποίησε την ώθηση του εξαιρετικά δημοφιλούς απερχόμενου προέδρου, που οδεύει να ολοκληρώσει τη θητεία του φέτος με τις θετικές γνώμες για το έργο του στο 66%.
Στηρίχθηκε επίσης στην εδραίωση του MORENA στην εξουσία, καθώς το κόμμα κυρίευσε τα δέκα χρόνια της ύπαρξής του, μόνο ή μαζί με συμμάχους του, την προεδρία, την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, καθώς και κάπου είκοσι από τις 32 μεξικανικές πολιτείες.
Εκλογές για 20.000 αξιώματα
Οι ψηφοφόροι κλήθηκαν επίσης να εκλέξουν τους αντιπροσώπου της σε Βουλή και Γερουσία, να αναδείξουν κυβερνήτες σε εννέα πολιτείες, τοπικούς βουλευτές και δημάρχους.
Συνολικά, διακυβεύονταν κάπου 20.000 αξιώματα.
Ο επικεφαλής του MORENA σε εθνικό επίπεδο, Μάριο Ντελγάδο προέβλεψε πως η παράταξή του δεν θα καταφέρει να εξασφαλίσει πλειοψηφία δυο τρίτων και θα περιοριστεί σε απλή πλειοψηφία.
Αυτό σημαίνει ότι δεν θα μπορεί μεγάλες μεταρρυθμίσεις και αναθεώρηση του Συντάγματος χωρίς ευρύτερες συμμαχίες αναθεώρηση του Συντάγματος.
Ο κ. Ντελγάδο εκτίμησε επίσης πως το MORENA θα κρατήσει στα χέρια του τον δήμο της πρωτεύουσας, από τα σημαντικότερα διακυβεύματα της αναμέτρησης, καθώς έκανε λόγο για επικράτηση της υποψήφιας της παράταξης. Το πρώτο έξιτ πολ, του ινστιτούτου Parametría, έφερε θέλει την Κλάρα Μπρουγάδα να προηγείται με 46% των ψήφων.
Αιματηρές εκλογές
Οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους ήταν 98,3 εκατ. κι αρκετοί ψηφοφόροι ταλαιπωρήθηκαν, με μεγάλες ουρές σε εκλογικά τμήματα κάτω από τον καυτό ήλιο.
«Νομίζω πως θα έχουμε ιστορική συμμετοχή», τόνισε η Άνα Ερνάντες, πολιτολόγος, μπροστά σε εκλογικό τμήμα στην πρωτεύουσα.
Ωστόσο, η ημέρα των εκλογών, όπως και η προεκλογική διαδικασία, σημαδεύτηκε από βίαια επεισόδια. Δυο άνθρωποι σκοτώθηκαν σε δυο επιθέσεις σε εκλογικά τμήματα στην πολιτεία Πουέμπλα, στο κεντρικό τμήμα της χώρας, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές. Υποψήφιος στις τοπικές εκλογές δολοφονήθηκε στην ίδια πολιτεία την Παρασκευή.
Με βάση τα επίσημα δεδομένα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, οι νεκροί αυτής της εκστρατείας ως και χθες ήταν 27. Ωστόσο η ΜΚΟ Data Cívica έκανε λόγο για 30 θανάτους θανάτους υποψηφίων, ενώ η εταιρεία συμβούλων Integralia, ειδικευμένη σε ζητήματα ασφαλείας, έκανε λόγο για κάπου 40.
Η βία των καρτέλ των ναρκωτικών και άλλων συμμοριών είναι ανάμεσα στις μεγαλύτερες προκλήσεις που θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει η επόμενη αρχηγός του κράτους.
Περίπου 450.000 άνθρωποι έχουν δολοφονηθεί στο Μεξικό από το 2006, όταν ο τότε πρόεδρος Φελίπε Καλδερόν ανέπτυξε τον στρατό στο εσωτερικό της χώρας για να πατάξει τα καρτέλ.
Η πρόεδρος θα κληθεί εξάλλου να ενισχύσει το κράτος πρόνοιας, την ώρα που το δημοσιονομικό περιβάλλον έχει χειροτερέψει αισθητά, με το έλλειμμα να εκτιμάται πως θα φθάσει το 5,9% του ΑΕΠ το 2024, στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και δεκαετίες.
Θα κληθεί επίσης να διαχειριστεί την περίπλοκη σχέση με τις γειτονικές ΗΠΑ, που έχει περάσει αρκετές τρικυμίες.
Η «presidenta» θα μάθει την 5η Νοεμβρίου, όταν θα διεξαχθούν οι εκλογές βόρεια του Ρίο Γκράντε, αν συνομιλητής της θα είναι ο Δημοκρατικός απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ή ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ.
Πηγές: El Pais, Reuters, ΑFP