Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν πώς η Ελλάδα αποτελεί το τελευταίο θεοκρατικό κράτος της Ευρώπης. Ο εγχώριος αντίλογος χαρακτηρίζει αυτή τη θέση αρκούντως υπερβολική, διακατεχόμενη συνήθως από αντιθρησκευτικά κίνητρα, ενώ παράλληλα γίνεται αναφορά σε μια σειρά από συνταγματικές διατάξεις που τοποθετούν τη χώρα μας στην κατηγορία των κοσμικών κρατών του Δυτικού κόσμου.
Από την άλλη, τα όσα διαδραματίζονται εντός των συνόρων τις τελευταίες δύο εβδομάδες αναφορικά με τα μέτρα πρόληψης για τον Κορονοϊό και ειδικότερα σε ότι έχει να κάνει με τις σχέσεις Κράτους και Εκκλησίας, είναι δίχως αμφιβολία επιεικώς κωμικοτραγικά.
Στις 28 Φεβρουαρίου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επικοινωνεί με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο ζητώντας του τη βοήθεια της Εκκλησίας με σκοπό την αποτροπή της εξάπλωσης του νέου απειλητικού ιού. Προφανώς επρόκειτο για μία πρώτη απόπειρα της κυβέρνησης να ανιχνεύσει τις προθέσεις του ανώτατου Κλήρου αναφορικά με το ζήτημα των συναθροίσεων ευπαθών ομάδων στους ναούς, καθώς επίσης και για το μεγάλο πρόβλημα της μετάληψης της θείας κοινωνίας, η οποία στην Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία πραγματοποιείται με τη χρήση ενός κοινού κουταλιού για όλους τους πιστούς.Η εγκύκλιος που στέλνει την ίδια ημέρα η ιερά σύνοδος στις μητροπόλεις της, δεν θίγει κανένα από τα παραπάνω θέματα. Εν πολλοίς επαναλαμβάνει κάποιους βασικούς τρόπους προφύλαξης του πληθυσμού από την εποχιακή γρίπη, συστήνοντας παράλληλα την αποφυγή δημιουργίας κλίματος πανικού. Στο τέλος παροτρύνει τους πιστούς να... “εντείνουμε όλοι τις προσευχές μας προς τον Νικητή της φθοράς και του θανάτου Κύριο Ιησού Χριστό, ώστε να διαφυλάξει υγιή και ακεραία την κληρονομία Του”.
Λίγα 24ωρα αργότερα, στις 4 Μαρτίου και ενώ τα πρώτα κρούσματα από εκδρομείς στους αγίους τόπους αυξάνουν κατακόρυφα των αριθμό των μολυσμένων από τον Covid-19 συμπολιτών μας, ένας Έλληνας youtuber έχει τη φαεινή ιδέα να καλέσει τηλεφωνικά τον ΕΟΔΥ, ρωτώντας εάν ο Κορoνοϊός θα μπορούσε να μεταδοθεί μέσω της διαδικασίας μετάληψης της θείας κοινωνίας. Μπορείτε να ακούσετε εδώ τη μαγνητοφωνημένη συνομιλία και να εξάγετε τα συμπεράσματά σας.
Το προαναφερθέν βίντεο γίνεται viral από την επόμενη κιόλας ημέρα, με δεκάδες χιλιάδες εξαγριωμένους χρήστες να προβαίνουν σε αναδημοσίευσή του ζητώντας εξηγήσεις από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας. Ο εκπρόσωπος του υπ. Υγείας, λοιμωξιολόγος κ. Σωτήρης Τσιόδρας αναγκάζεται να προβεί σε δηλώσεις, υποστηρίζοντας ότι “το υπουργείο Υγείας και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας βρίσκονται σε συνεννόηση με την Αρχιεπισκοπή προκειμένου να παρθούν μέτρα για να περιοριστεί η εξάπλωση του κορoνοϊού”.
Την ίδια ημέρα (5 Μαρτίου) και ενώ το περιβάλλον των ταξιδιωτών στους αγίους τόπους (οι περισσότεροι κατοικούντες σε περιοχές της Δυτικής Ελλάδας) αρχίζει να προσθέτει νέα κρούσματα στο εσωτερικό της χώρας, ο μητροπολίτης Πάτρας, Χρυσόστομος, τονίζει σε σχετική εγκύκλιό του: “Η Θεία Κοινωνία είναι ο ίδιος ο Κύριος. Εντός του Αγίου Ποτηρίου είναι το Πανάγιον Σώμα Του και το Τίμιον Αίμα Του. Ο Κύριος είναι η Ζωή και όποιος προσερχόμενος μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης, κοινωνεί των Θείων και Αχράντων Μυστηρίων λαμβάνει την ίασιν της ψυχής και του σώματος και την όντως Ζωή”. Με λίγα λόγια και μέσες άκρες, ο Χρυσόστομος χαρακτηρίζει τη θεία κοινωνία φάρμακο κατά της νόσου...
Στις 6 Μαρτίου και ενώ τα κρούσματα αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται επικίνδυνα, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπ. Υγείας, Παύλος Πολάκης, φέρνει στη Βουλή το θέμα του περιβόητου τηλεφωνήματος. Στην ομιλία του σημειώνει χαρακτηριστικά: “Δεν μπορούμε να σταματάμε τις συγκεντρώσεις και εκεί που πάει ο άλλος και πίνει από το ίδιο κουτάλι τη μετάληψη δεν μεταδίδεται (ο ιός), επειδή είναι αγιασμένο… αυτό είναι χριστιανοταλιμπανισμός”. Η κυβέρνηση ξεκινά να ανακοινώνει τα νέα μέτρα από τα οποία απουσιάζει κάθε αναφορά στις συναθροίσεις στις Εκκλησίες, ενώ ο υφυπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης που παρίσταται στην εν λόγω κοινοβουλευτική συνεδρίαση, αποφεύγει να σχολιάσει τα όσα καταγγέλει ο Πολάκης.
Ενώ οι αντιδράσεις στο διαδίκτυο πληθαίνουν και κανείς αρμόδιος δεν παίρνει θέση δημόσια, το ίδιο βράδυ η Ομοσπονδία των νοσοκομειακών γιατρών τονίζει σε ανακοίνωσή της: “Όπως έχει ήδη τονιστεί, η μετάδοση των τρεχουσών εποχικών ιώσεων αναπνευστικού (κορονοϊού και γρίπης) γίνεται με σταγονίδια που εκπέμπονται από την στοματοφαρυγγική κοιλότητα και την μύτη πασχόντων. Γι’ αυτό συνιστώνται τα αναγκαία προφυλακτικά μέτρα. Οι συστάσεις αυτές φυσικά και δεν περιλαμβάνουν εξαιρέσεις για λόγους θρησκευτικούς, μυστηριακούς ή μεταφυσικούς”.
Στις 7 Μαρτίου ο μητροπολίτης Πειραιώς ρίχνει λάδι στη φωτιά δηλώνοντας ότι ο κορωνοϊός δεν μπορεί να μεταδοθεί μέσω της θείας κοινωνίας εάν και εφόσον όσοι μεταλαμβάνουν... πιστεύουν πραγματικά! “Είναι καθαρά θέμα πίστης και μεταφυσικής αναγωγής. Είναι δυνατόν από τη μετοχή στη Θεία Κοινωνία να προκύψει ψυχοσωματική ασθένεια; Δεν είναι δυνατόν. Όποιος προσέρχεται στη Θεία Κοινωνία πιστεύει ότι προσέρχεται στον Θεό, που έχει τη δύναμη να θεραπεύει, να προλαμβάνει, να επεμβαίνει θαυματουργικά”, απαντά σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφων.
Την επόμενη μέρα ξημερώνει Κυριακή της Ορθοδοξίας. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, υπουργοί και βουλευτές, φροντίζουν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους σε ναούς της χώρας, στέλνοντας τα απαραίτητα μηνύματα στο χριστεπώνυμο πλήθος. Υπήρξαν και κάποιοι που το πήγαν ένα βήμα πιο πέρα. Όπως για παράδειγμα η βουλευτής της ΝΔ, Έλενα Ράπτη, που δηλώνει σε εκκλησιαστικό πρακτορείο ειδήσεων: “Εγώ σήμερα κοινώνησα, και θα συνεχίσω να κοινωνώ. ’Οταν υπάρχει βαθιά πίστη δεν φοβάσαι την Θεία Κοινωνία”.
Την ίδια ημέρα η κυβέρνηση ανακοινώνει νέα έκτακτα μέτρα προστασίας από τον επικίνδυνο ιό. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται το κλείσιμο ΚΑΠΗ, γηπέδων, η ακύρωση συνεδρίων, σχολικών εκδρομών, ενώ ξεκινά να βάζει λουκέτο σε διάφορα σχολεία της χώρας. Από την ανακοίνωση απουσιάζει κάθε αναφορά σε συναθροίσεις σε ναούς ή στις μεταλήψεις της θείας κοινωνίας στις Εκκλησίες.
Και ενώ τα πρώτα “τυφλά” κρούσματα στη χώρα μας έχουν κάνει την εμφάνισή τους ανεβάζοντας τον επίσημο αριθμό των νοσούντων κοντά σε τριψήφιο νούμερο, τη στιγμή που στην Ιταλία κλείνουν τις Εκκλησίες, στη Ρουμανία ξεκινούν να χρησιμοποιούν κουταλάκι μιας χρήσης και ο αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος απαγορεύει στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού τον ασπασμό του σταυρού, των εικόνων και την αποφυγή επαφής κληρικών και ποιμνίου, στην Ελλάδα η ιερά σύνοδος ξαναχτυπά με νέα ανακοίνωση (9/3/2020) στην οποία τονίζει τα εξής: “Η προσέλευση στην Θεία Ευχαριστία και η κοινωνία από το Κοινό Ποτήριο της Ζωής, ασφαλώς και δεν μπορεί να γίνει αιτία μετάδοσης ασθενειών, γιατί οι πιστοί όλων των εποχών, γνωρίζουν ότι η προσέλευση στη Θεία Κοινωνία, ακόμη και εν μέσω πανδημίας, συνιστά αφ᾿ ενός μια έμπρακτη κατάφαση αυτοπαράδοσης στον Ζώντα Θεό, και αφ᾿ ετέρου τρανή φανέρωση αγάπης, η οποία κατανικά κάθε ανθρώπινο και ίσως δικαιολογημένο φόβο” [...] “ Όσοι προσέρχονται «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης» και απολύτως ελεύθερα χωρίς κανένα δυναστικό καταναγκασμό, κοινωνούν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, που γίνεται «φάρμακο αθανασίας», «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν αιώνιον» ”. Η εγκυκλίος προτρέπει και πάλι τους πιστούς να προσευχηθούν.
Την ίδια ημέρα ο πρώην μητροπολίτης Καλαβρύτων, Αμβρόσιος, αποκαλύπτει από άμβωνος το μυστικό όλων των ασθενειών, τον αγιασμό, προτρέποντας τους πιστούς να ψεκάζονται καθημερινά για να μην ασθενήσουν ποτέ, την ίδια στιγμή που η Αρχιεπισκοπή Αθηνών ανακοινώνει το κλείσιμο του Πολιτιστικού της Κέντρου ως μέτρο πρόληψης από τον κορωνοϊό.
Ο ιός μεταδίδεται και με το σάλιο και με το κουταλάκι”, διέρρευσαν αργά το βράδυ της 9ης Μαρτίου ειδικοί της Εθνικής Επιτροπής Δημόσιας Υγείας, παρ′ όλα αυτά κανένας αρμόδιος με ονοματεπώνυμο δεν έχει πράξει μέχρι αυτή τη στιγμή τα δέοντα για τις επανηλειμμένες δραματικές εκκλήσεις των επιστημόνων που διαψεύδουν κατηγορηματικά τις άκρως επικίνδυνες και μάλλον... εγωιστικές θέσεις της ιεράς συνόδου. Μέσα σε ένα κλίμα ακατανόητης ατολμίας και φόβου εκ μέρους ποικίλων κυβερνητικών παραγόντων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης καλείται να πάρει αποφάσεις που ενδεχομένως για οποιαδήποτε άλλη χώρα του κόσμου (ακόμα και μουσουλμανική) θεωρούνται τη δεδομένη χρονική στιγμή αυτονόητες για την υγεία των πολιτών.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν πώς η Ελλάδα αποτελεί το τελευταίο θεοκρατικό κράτος της Ευρώπης. Ασχολούμενος σχεδόν καθημερινά με ζητήματα που άπτονται του προβλήματος των σχέσεων Κράτους - Εκκλησίας στην Ελλάδα τις δύο τελευταίες δεκαετίες και αναλογιζόμενος τα όσα βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες, δεν θα μπορούσα να βρω καλύτερο -και συνάμα τραγικότερο- παράδειγμα ή επιχείρημα που να επιβεβαιώνει ανατριχιαστικά και σε απόλυτο βαθμό τη θέση αυτή.