Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ έχει γίνει ένα είδωλο για το κίνημα του φεμινισμού μετά από 16 χρόνια στην εξουσία, παρόλο που η πιο ισχυρή γυναίκα του κόσμου αποδέχτηκε με καθυστέρηση αυτή την ιδιότητα, λίγο πριν αποχωρήσει από την εξουσία. Πρόσφατα, μάλιστα, παραδέχθηκε ότι ο αγώνας για την ισότητα των φύλων έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει.
«Θαυμάζεται από γυναίκες σε όλο τον κόσμο και αυτή είναι η κύρια κληρονομιά της. Είναι μια γυναίκα που έδειξε τι είναι ικανή να καταφέρει με αξιοπρέπεια και αποφασιστικότητα», δήλωσε στο Reuters η Γερμανίδα φεμινίστρια και ακτιβίστρια Αλις Σβάρτσερ.
Μια γυναίκα στα ανώτερα κλιμάκια των συντηρητικών, ανδροκρατούμενων Χριστιανοδημοκρατών, η Μέρκελ, σε ηλικία 67 ετών, απέφευγε από καιρό να θεωρηθεί φεμινίστρια και έχει υποστηρίξει απρόθυμα μόνο κάποιες πολιτικές που προωθούνται από φεμινίστριες, όπως ποσοστώσεις γυναικών στις αίθουσες συνεδριάσεων.
«Δεν έχει πραγματοποιήσει σπουδαίες φεμινιστικές πράξεις τα τελευταία 16 χρόνια. Για να είμαι δίκαιη, είχε αρκετά άλλα πράγματα στην αντζέτα της», δήλωσε η Σβάρτσερ, σημειώνοντας ότι η Μέρκελ είχε υποστηρίξει πολιτικές που βοήθησαν τις γυναίκες να επεκτείνουν την κρατική χρηματοδότηση για τα παιδιών.
«Το ίδιο το γεγονός της ύπαρξής της είναι μια φεμινιστική δήλωση».
Το 2017, η Μέρκελ απέφυγε να πει αν θεωρούσε τον εαυτό της φεμινίστρια όταν της ζητήθηκε να το κάνει σε μια εκδήλωση με τη τότε διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κριστίν Λαγκάρντ και την Ιβάνκα Τραμπ, κόρη του τότε προέδρου των ΗΠΑ.
«Δεν θέλω να χαρακτηρίσω τον εαυτό μου με έναν τίτλο που στην πραγματικότητα δεν έχω», είχε πει τότε η Μέρκελ.
Ωστόσο, καθώς ο χρόνος της στην εξουσία τελειώνει, η Μέρκελ - η οποία μεγάλωσε στην πρώην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία και έχει διδακτορικό στην κβαντική χημεία - επανεξέτασε τη θέση της.
«Σκέφτηκα την απάντησή μου περισσότερο και έτσι μπορώ να πω, ναι: πρέπει να είμαστε όλες φεμινίστριες», είπε η Μέρκελ με επευφημίες σε εκδήλωση με τη Νιγηριανή συγγραφέα Τσιμαμαντα Νγκοτζι Αντίτσιε, της οποίας η ομιλία στο TED με τίτλο «Όλοι πρέπει να είμαστε φεμινιστές» έγινε viral το 2013.
Οι Γερμανοί ρωτούν: Γίνεται ο ο επόμενος καγκελάριος να είναι άντρας;
Στην πρεμιέρα μιας ταινίας που αφηγείται την ιστορία διακεκριμένων γυναικών πολιτικών στη μεταπολεμική Δυτική Γερμανία, η Μέρκελ δήλωσε τον περασμένο μήνα ότι ήταν απογοητευμένη που οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν μόνο το 31% των εδρών στο κοινοβούλιο.
«Δεν έχουμε ακόμη επιτύχει ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στη Γερμανία. Απομένουν πολλά να γίνουν», λέει.
Η Σβάτσερ υπενθύμισε ότι η Γερμανία δεν ήταν πραγματικά έτοιμη για την πρώτη της γυναίκα καγκελάριο όταν οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ (CDU) κέρδισαν τις εκλογές το 2005, με τον προκάτοχό της Γκέρχαρντ Σρέντερ να λέει δημοσίως ότι δεν είναι έτοιμη για τη δουλειά.
Αλλά η Μέρκελ θα μπορούσε ακόμη και να ξεπεράσει τον πρώην μέντορα Χέλμουτ Κολ για να γίνει η μακροβιότερος καγκελάριος της Γερμανίας, αν χρειαστεί πολύς χρόνος για να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού μετά τις εκλογές της 26ης Σεπτεμβρίου.
Η Σβάτσερ λέει ότι είναι εντυπωσιασμένη από το πώς η Μέρκελ κρατά τη θέση της ανάμεσα σε ισχυρούς άνδρες: «Υπάρχει ένα αστείο στη Γερμανία: ένα μικρό αγόρι ρωτάει τη μαμά του: Μπορούν και οι άνδρες να γίνουν καγκελάριοι; Ένα άτομο το απέδειξε και τώρα είναι εκεί έξω και κανείς δεν μπορεί να της το πάρει αυτό».
Παρά το γεγονός ότι η Μέρκελ φοράει αδιάφορα κοστούμια που υποβαθμίζουν τη θηλυκότητά της, η Σβάτσερ λέει ότι η καγκελάριος εξακολουθεί να έχει μια γυναικεία γοητεία που χρησιμοποιεί σε διαβουλεύσεις με παγκόσμιους ηγέτες, όπως ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
«Έχει κάτι πολύ θηλυκό πάνω της και είναι κάτι παραπάνω από ικανή για να φλερτάρει. Αυτό το βλέπετε όταν συναντά τον Μακρόν, για τον οποίο έχει αδιαμφισβήτητη συμπάθεια», λέει.
Γυναίκες και κορίτσια λένε ότι ο αντίκτυπος της Μέρκελ - η οποία είναι γνωστή και ως “Mutti”, ή μητέρα, αν και δεν έχει παιδιά η ίδια - είναι τρομερός σε μια χώρα όπου οι παραδοσιακοί ρόλοι του φύλου αλλάζουν πολύ αργά.
«Έχει κάνει πολλά για να ανοίξει το δρόμο για τους άλλους, τώρα είναι απολύτως φυσιολογικό να βλέπω γυναίκες υποψήφιες καγκελάριους. Aυτό δεν συνέβαινε πάντα», δήλωσε η Μαρία Λουίζα Σχιλ, κάτοικος της νοτιοδυτικής πανεπιστημιακής πόλης του Φράιμπουργκ.
Η Λία, ένα 9χρονο κορίτσι στο Βερολίνο, είπε ότι θα ήθελε να γίνει καγκελάριος μια μέρα. Ερωτηθείσα τι θα έκανε, η Λία είπε: «Θα δούλευα, θα προσπαθούσα και θα κέρδιζα χρήματα!».
Η μητέρα της Νάνσυ πρόσθεσε: «Η Μέρκελ έχει τόση δύναμη και επιρροή σε τόσους πολλούς ανθρώπους, αλλά νομίζω ιδιαίτερα στις γυναίκες».