Το δρόμο της επιστροφής με τσακισμένα τα όνειρα για μια ζωή στη Βόρεια Ευρώπη, πήραν δεκάδες πρόσφυγες που τις τελευταίες ημέρες είχαν στρατοπεδεύσει έξω από το Κέντρο Υποδοχής Προσφύγων στα Διαβατά.
Πριν ακόμη από τις συγκρούσεις με τις δυνάμεις της ΕΛ.ΑΣ., που ξέσπασαν το μεσημέρι του Σαββάτου, αρκετοί πρόσφυγες είχαν καταλάβει πως το ταξίδι για τα σύνορα ματαιώνεται αλλά και πως προφανώς για μια ακόμη φορά είχαν πέσει θύματα εκμετάλλευσης από εκείνους που βρίσκονται πίσω από τη διασπορά των ψευδών μηνυμάτων και αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τα πούλμαν γέμισαν, κάποιοι άλλοι επέλεξαν να φύγουν πεζοί. Άραγε σε αναζήτηση κάποιου άλλου δρόμου που βγάζει στα σύνορα; Ποιος ξέρει...Μέχρι το πρωί της Κυριακής στην περιοχή είχαν μείνει μερικές ομάδες ανδρών αρκετοί εκ των οποίων φαίνεται πως πρωτοστάτησαν στα επεισόδια. Οι δυνάμεις της αστυνομίας παραμένουν στην περιοχή για παν ενδεχόμενο.
Ευτυχώς πάντως τα Διαβατά δεν εξελίχθηκαν σε μια νέα Ειδομένη, παρά το γεγονός ότι κάποιες εικόνες θύμισαν αυτές του ζοφερού χειμώνα του 2015-2016.
Το δράμα αυτών των ανθρώπων όμως δεν είναι μικρότερο. Έχοντας περάσει δια πυρός και σιδήρου για να καταφέρουν να βγουν ζωντανοί από την κόλαση του πολέμου και των διώξεων, του επικίνδυνου ταξιδιού στα χέρια διακινητών για να φτάσουν στην Ελλάδα, διακινδύνευσαν ξανά τα πάντα...για το τίποτα.
Αν κάτι όμως πρέπει να κρατήσουμε, πέραν αυτής της συνεχιζόμενης ανθρώπινης τραγωδίας, είναι το πόσο εύκολο είναι να δημιουργηθεί μια «νέα Ειδομένη». Το μόνο που χρειάστηκε, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ήταν η αποστολή μερικών μηνυμάτων, κάποια ανάρτηση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η μετάδοσης των ψευδών πληροφοριών περί «ανοίγματος των συνόρων» από στόμα σε στόμα.
Κατ′ επανάληψη άλλωστε έχει διερευνηθεί από τις διωκτικές αρχές, ο τρόπος με τον οποίο οι διακινητές εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες της τεχνολογίας για άμεση επικοινωνία με επίδοξους πελάτες-πρόσφυγες. Την περίοδο μάλιστα της κορύφωσης της προσφυγικής κρίσης είχαν παρατηρηθεί όχι μόνο φαινόμενα διασποράς ψευδών ειδήσεων αλλά και διαφήμισης των υπηρεσιών που παρείχαν οι διακινητές μέσω των social media.
Κυρίως στην περίπτωσης της Ειδομένης, είχε κατ′ επανάληψη επισημανθεί πως αν και τα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία είχαν κλείσει, οι διακινητές διέδιδαν με κάθε μέσω πώς σύντομα θα ανοίξουν. Στόχος ήταν να συγκεντρωθεί μεγάλος αριθμός προσφύγων στην περιοχή, που φυσικά θα εγκλωβίζονταν και στη συνέχεια οι διακινητές, έναντι αμοιβής, θα τους προσέφεραν «εναλλακτικές». Παράλληλα βέβαια λειτουργούσε και ένα παράλληλο κύκλωμα που κέρδισε χρήματα υποσχόμενο πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα.
Και στην περίπτωση των Διαβατών, όπως επιβεβαιώνουν και οι διωκτικές αρχές αλλά και όπως δήλωσε δημόσια ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής, Δημήτρης Βίτσας «αυτό που έγινε στα Διαβατά ήταν αποτέλεσμα των fake news. Πάνω σε ένα ψέμα που όμως αντιστοιχείται με τη διάθεση ενός κόσμου, μπορεί να οικοδομηθεί μια τέτοια ταραχή».
Στα ψευδούς περιεχομένου μηνύματα οι αποστολείς ανέφεραν πως τα σύνορα ανοίγουν και πως η Γερμανία θα πάρει και άλλους πρόσφυγες ενώ όσοι εξ αυτών δεν διέθεταν «πιστοποιητικά» για να ταξιδέψουν υπήρχαν «κάποιοι» που θα τους βοηθούσαν.
Μάλιστα αντίστοιχα προβοκατόρικα καλέσματα για εύκολο πέρασμα στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη, φαίνεται πως υπήρξαν και στην Τουρκία.
Τα υπόλοιπα τα ανέλαβε η ανάγκη. Η ανάγκη των ανθρώπων να πιστέψουν πως κάτι άλλαξε, πως υπάρχει ελπίδα.
