Ο σχηματισμός του Ήλιου και του Ηλιακού Συστήματος και κατ’επέκταση η εμφάνιση ζωής στον πλανήτη Γη ίσως να είναι αποτελέσματα μιας σύγκρουσης ανάμεσα στον γαλαξία μας και έναν μικρότερο γαλαξία, τον Τοξότη (Sagittarius), που εντοπίστηκε τη δεκαετία του 1990 να κινείται σε τροχιά γύρω από τον δικό μας.
Οι αστρονόμοι γνωρίζουν εδώ και καιρό πως ο Τοξότης συγκρούεται επανειλημμένα με τον δίσκο του γαλαξία μας, λόγω βαρυτικών δυνάμεων. Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει πως ο εν λόγω γαλαξίας- νάνος είχε επηρεάσει έντονα τον τρόπο με τον οποίο τα άστρα κινούνται στον γαλαξία μας: Κάποιοι εκτιμούν ακόμα και ότι η χαρακτηριστική δομή του γαλαξία μας – 10.000 φορές μεγαλύτερου από τον Τοξότη- ίσως να είναι αποτέλεσμα τουλάχιστον τριών γνωστών συγκρούσεων με τον τοξότη μέσα στα τελευταία έξι δισεκατομμύρια χρόνια.
Μια νέα μελέτη, με βάση δεδομένα από το Gaia του ΕΟΔ, αποκάλυψε για πρώτη φορά πως η επιρροή του Τοξότη στον Γαλαξία μας ίσως να είναι ακόμα μεγαλύτερη: Οι αναταράξεις που προκλήθηκαν από τις συγκρούσεις φαίνεται πως προκάλεσαν μεγάλα «επεισόδια» σχηματισμού άστρων, ένα εκ των οποίων συνέπεσε με την περίοδο σχηματισμού του Ήλιου, πριν από 4,7 δισεκατομμύρια χρόνια.
«Είναι γνωστό από υπάρχοντα μοντέλα πως ο Τοξότης έπεσε στον Γαλαξία τρεις φορές- πρώτη φορά πριν από πέντε με έξι δισεκατομμύρια χρόνια, μετά πριν από περίπου δύο δισεκατομμύρια χρόνια και τέλος ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν» είπε ο Τομάς Ρουΐζ Λάρα, ερευνητής στο Astrophysics at the Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC) στην Τενερίφη της Ισπανίας και lead author της νέας μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο Nature Astronomy.
«Όταν εξετάσαμε τα δεδομένα του Gaia για τον Γαλαξία, βρήκαμε τρεις περιόδους αυξημένου σχηματισμού άστρων που κορυφώθηκαν πριν από 5,7 δισ. χρόνια, 1,9 δισ. χρόνια και 1 δισ. χρόνια, που αντιστοιχούσαν στα χρονικά διαστήματα που θεωρείται πως ο Τοξότης πέρασε μέσα από τον δίσκο του Γαλαξία».
«Φαίνεται πως ο Τοξότης όχι μόνο διαμόρφωσε τη δομή και επηρέασε τις δυναμικές της κίνησης των άστρων στον Γαλαξία, μα οδήγησε επίσης και στην ανάπτυξή του» είπε η Κάρμε Γκαλάρτ, επίσης του IAC, άλλη μια εκ των ερευνητών. «Φαίνεται πως σημαντικό μέρος της αστρικής μάζας του Γαλαξία σχηματίστηκε εξαιτίας των αλληλεπιδράσεων με τον Τοξότη, και δεν θα υπήρχε αλλιώς».
Όπως εκτιμούν οι ερευνητές, φαίνεται πιθανό πως ο ίδιος ο Ήλιος και οι πλανήτες του δεν θα υπήρχαν εάν ο Τοξότης δεν παγιδευόταν από τη βαρυτική έλξη του Γαλαξία και δεν περνούσε από τον δίσκο του.
«Ο Ήλιος σχηματίστηκε σε μια περίοδο κατά την οποία σχηματίζονταν άστρα στον Γαλαξία, εξαιτίας της πρώτης διέλευσης του Τοξότη» είπε η Κάρμε. «Δεν ξέρουμε εάν το συγκεκριμένο νέφος αερίων και σκόνης που μετετράπη στον Ήλιο κατέρρευσε εξαιτίας της επίδρασης του Τοξότη ή όχι. Αλλά είναι ένα πιθανό σενάριο, επειδή η ηλικία του Ήλιου συνάδει με αυτήν ενός άστρου που σχηματίστηκε ως αποτέλεσμα της επίδρασης του Τοξότη».
Σε κάθε σύγκρουση ο Τοξότης έχανε μέρος των αερίων και της σκόνης του, αφήνοντας τον γαλαξία αυτόν, μικρότερο μετά από κάθε πέρασμα. Κάποια δεδομένα υποδεικνύουν πως ο Τοξότης ίσως να πέρασε από τον δίσκο του Γαλαξία μας ξανά και πάλι σχετικά πρόσφατα, μέσα στις τελευταίες λίγες εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια, και πλέον είναι πολύ κοντά του- για την ακρίβεια η νέα μελέτη βρήκε ίχνη μιας πρόσφατης έξαρσης δημιουργίας άστρων, υποδεικνύοντας ένα πιθανό νέο και συνεχιζόμενο κύμα γένεσης άστρων.