«Μια Γερμανίδα γραμματέας»: Η Ρένη Πιττακή στον μονόλογο για την γραμματέα του Γκέμπελς

«Δεν είχα την παραμικρή ιδέα τι γινόταν. Ελάχιστα πράγματα. Τίποτα περισσότερο από τους άλλους. Άρα δεν μπορείτε να με κάνετε να νιώθω ένοχη».
Μια Γερμανίδα Γραμματέας
Μια Γερμανίδα Γραμματέας
Μιχάλης Κλουκίνας

Η εξαιρετική Ρένη Πιττακή βάζει τη σφραγίδα της σε έναν αριστοτεχνικό μονόλογο, στο καινούργιο έργο του Κρίστοφερ Χάμπτον εμπνευσμένο από τη ζωή, και τις εξομολογήσεις, της Μπρουνχίλντε Πόμσελ (1911-2017), μιας από τις γραμματείς του ναζιστή Γιόζεφ Γκέμπελς.

Το έργο «Μια Γερμανίδα γραμματέας» ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου, στο Θέατρο Ιλίσια - Βολανάκης, από 28 Οκτωβρίου.

Μια παράσταση που θέτει εκ νέου ερωτήματα όσον αφορά τις ηθικές μας αρχές και τις εκπτώσεις που είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε εν ονόματι του προσωπικού συμφέροντος.

Γιάννης Μόσχος: Είμαστε κι εμείς συνένοχοι σε όσα μας συμβαίνουν;

«Μια γυναίκα αφηγείται -με συναρπαστικό τρόπο- τα νεανικά της χρόνια στη Ναζιστική Γερμανία, από την άνοδο του Ναζισμού, στα χρόνια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μέχρι την ήττα και την κατάρρευση της Γερμανίας», αναφέρει στο σημείωμα του ο Γιάννης Μόσχος. Και προσθέτει: «Πρόκειται για ένα αθώο θύμα των ιστορικών περιστάσεων ή για μια συνένοχο των Ναζί; Μια συνηθισμένη γυναίκα που δεν ξέρεις αν πρέπει να συμπονέσεις ή να καταδικάσεις. Το έργο του Χάμπτον μάς βάζει να αντικρίσουμε το παρελθόν ένας κοινού ανθρώπου και μας θέτει μια σειρά ερωτημάτων για το παρόν και το μέλλον μας. Μπορεί ένας κοινός άνθρωπος, όπως οι περισσότεροι από εμάς, να επηρεάσει τον ρου της Ιστορίας; Πόσο επηρεάζουμε, ο καθένας μας, την πραγματικότητα στην οποία ζούμε; Είμαστε κι εμείς συνένοχοι σε όσα μας συμβαίνουν;»

Μιχάλης Κλουκίνας

Στο Λονδίνο με την Μάγκι Σμιθ

Ο μονόλογος «Μια Γερμανίδα Γραμματέας», πρωτότυπος τίτλος «A German Life» είναι το πιο πρόσφατο θεατρικό έργο του Χάμπτον. Παίχτηκε πρόσφατα στο Λονδίνο, το 2019, με τη Μάγκι Σμιθ να ερμηνεύει τον ρόλο, σε σκηνοθεσία Τζόναθαν Κεντ.

Το 2016 η Πόμσελ, σε προχωρημένη ηλικία, δέχτηκε να μιλήσει για πρώτη φορά δημόσια -μετά από 70 χρόνια- για την περίοδο που δούλευε για τους Ναζί, στο ντοκιμαντέρ: Ein Deutsches Leben [Μια γερμανική ζωή], Blackbox Film, 2016· σε σκηνοθεσία της βιενέζικης κολεκτίβας των Κρίστιαν Κρούνες, Φλόριαν Βέιγκενσμερ, Ρόλαντ Σρότχοφερ και Όλαφ Σ. Μίλερ.

H Μπρουνχίλντε Πόμσελ, Ιούνιος 2016
H Μπρουνχίλντε Πόμσελ, Ιούνιος 2016
picture alliance via Getty Images

Ο Χάμπτον άντλησε το υλικό του έργου του από τις απομαγνητοφωνημένες σελίδες των συζητήσεων που έκανε η κολεκτίβα των σκηνοθετών με την Πόμσελ.

Κρίστοφερ Χάμπτον: Η Πόμσελ αποτελεί μέλος του εκλογικού σώματος που μας είναι τόσο γνώριμο σήμερα

«Ενώ, αφού είχα παρακολουθήσει το φιλμ, ήμουν έτοιμος να πιστέψω τους ισχυρισμούς της ότι δεν είχε ιδέα για την «Τελική Λύση του Εβραϊκού Ζητήματος», αν και δούλευε στο γραφείο του Γκέμπελς, διαβάζοντας τις απομαγνητοφωνήσεις δεν πείστηκα το ίδιο, κυρίως λόγω της απίστευτης αδιαφορίας της για το τι μπορεί να συνέβαινε στον έξω κόσμο. […] [Η Μπρουνχίλντε Πόμσελ] αποτελεί μέλος του εκλογικού σώματος που μας είναι τόσο γνώριμο σήμερα: ο άνθρωπος που είναι πάντα θετικά διακείμενος απέναντι στις αρχές. Η ειρωνεία είναι ότι η υπηρεσία για την οποία εργαζόταν −το Υπουργείο Προπαγάνδας του Γκέμπελς− είναι αυτή ακριβώς που ανακάλυψε και τελειοποίησε τις τεχνικές τις οποίες χρησιμοποιούν, τόσο κυνικά, οι σημερινοί πολιτικοί προκειμένου να παραπλανήσουν, να εκμεταλλευτούν και να πουν απροκάλυπτα ψέματα σε ανθρώπους σαν αυτή. Για να το πω πιο απλά, δεν έχω ιδέα κατά πόσο λέει την αλήθεια, και αυτή ακριβώς η μεγάλη αμφισημία είναι που μου φάνηκε πολύ ελκυστική για να ασχοληθώ με το θέμα. Εν γένει, πάντα προτιμώ να αφήνω τις κρίσεις και τα συμπεράσματα στο κοινό, και η περίπτωση της Μπρουνχίλντε Πόμσελ μου φαίνεται ότι είναι η πλέον κατάλληλη».

Απόσπασμα από το σημείωμα του Κρίστοφερ Χάμπτον στην έκδοση του θεατρικού του έργου (A German Life, Faber and Faber, Λονδίνο 2019, σ. V-VI).

Info

«Μια Γερμανίδα γραμματέας» του Κρίστοφερ Χάμπτον

Ερμηνεύει η Ρένη Πιττακή

Θέατρο Ιλίσια - Βολανάκης, Παπαδιαμαντοπούλου 4, Ιλίσια

Διάρκεια παράστασης: 85’

Ημέρες και ώρες παραστάσεων:

Τετάρτη - 19.00

Παρασκευή - 21.00

Σάββατο - 21.00

Κυριακή - 18.00

Τιμές εισιτηρίων:

Πλατεία 16€, Φοιτητικό 14€

Τηλ. Ταμείου 2107223010

Δημοφιλή