Μισοφωνία: Η ύπουλη διαταραχή που απειλεί να μας βάλει σε απομόνωση και τι πρέπει να προσέξουμε

Να τι μπορεί να κρύβει η ενόχληση που νιώθουμε όταν κάποιος μασάει δίπλα μας.
SimpleImages via Getty Images

Η μισοφωνία είναι μια πολύπλοκη διαταραχή που προκαλεί μειωμένη ανοχή σε συγκεκριμένους ήχους ή στα ερεθίσματα που σχετίζονται με αυτούς τους ήχους.

Θόρυβοι όπως το μάσημα, το ρούφηγμα, η βαθιά αναπνοή ή ήχοι που προέρχονται από αντικείμενα όπως τα ρολόγια ή οι ανεμιστήρες, βρίσκονται μεταξύ των πιο κοινών ήχων που ενοχλούν τα άτομα που πάσχουν από τη συγκεκριμένη διαταραχή.

Οι αντιδράσεις των ασθενών στoυς συγκεκριμένους ήχους ποικίλουν, με κυρίαρχα συμπτώματα τον πανικό και την τάση για εμετό. Όταν μιλάμε για άτομα με μισοφωνία, δεν είναι ότι απλώς «δεν τους αρέσουν ορισμένοι θόρυβοι». Το ζήτημα είναι ότι το σώμα τους αντιδρά σαν αυτοί οι ήχοι να είναι κατά κάποιον τρόπο επικίνδυνοι ή επιβλαβείς.

Μάλιστα, είναι κυρίως το πλαίσιο ενός ήχου, παρά οι ακουστικές του ιδιότητες, που έχουν σημασία. Για να το καταλάβουμε καλύτερα: Mελέτη του 2022, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Frontiers in Psychology διαπίστωσε ότι τα άτομα με μισοφωνία εκδήλωσαν μια πιο αρνητική αντίδραση στους ήχους που προαναφέρθηκαν, όταν παρακολουθούσαν παράλληλα και βίντεο με τον «ενοχλητικό» ήχο σε συνδυασμό με την αντίστοιχη δράση. Δηλαδή αναστατώνονταν παρακολουθώντας ένα άτομο να μασουλάει πατατάκια, όμως δεν τους πείραζε εξίσου ένα άσχετο βίντεο, όπου το ίδιο άτομο σκίζει ένα χαρτί, ακόμα και υπό τον ίδιο ήχο, δηλαδή τον ήχο της μάσησης.

Τα άτομα με μισοφωνία συχνά ισχυρίζονται ότι ακούν πράγματα που δεν ακούμε όλοι εμείς. Αυτό πιθανότατα συμβαίνει επειδή αναζητούν πιο προσεκτικά τους ήχους και τους επεξεργάζονται με μεγαλύτερη λεπτομέρεια.

Πόσο συχνό φαινόμενο είναι η μισοφωνία

Πρόσφατη έρευνα με δείγμα 772 συμμετέχοντες από τη Μεγάλη Βρετανία διαπίστωσε ότι 1 στους 5 έχει μισοφωνία. Ακόμη, έρευνα του 2014 σε 483 προπτυχιακούς φοιτητές διαπίστωσε ότι σχεδόν το 20% είχε φανερά κλινικά συμπτώματα της εν λόγω διαταραχής.

Τι προκαλεί τη μισοφωνία

Οι ερευνητές δεν είναι ακόμη σε θέση να γνωρίζουν με βεβαιότητα τον λόγο που μερικοί άνθρωποι υποφέρουν από τη μισοφωνία ή το κατά πόσο παίζουν ρόλο οι γενετικοί πράγοντες.

Μερικοί άνθρωποι γίνονται τυχαία δυσανεκτικοί σε ορισμένους ήχους, ενώ σε άλλους η αποστροφή προκαλείται από ένα τραυματικό γεγονός.

Η έρευνα πάντως, αποδεικνύει ότι τα άτομα με αυτισμό ή ΔΕΠΥ είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν μισοφωνία.

Η μισοφωνία είναι κάτι που μπορεί να θεραπευτεί;

Προς το παρόν, δεν υπάρχει κάποια θεραπεία που να στοχεύει αποκλειστικά στην καταπολέμηση της μισοφωνίας. Ωστόσο, ορισμένες θεραπείες όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία μπορούν να διευκολύνουν την κατάσταση.

Τούτου λεχθέντος, μερικοί άνθρωποι χάρις στη θεραπεία φτάνουν σε σημείο που δεν έχουν πλέον τη διαταραχή.

Πώς θα κατευνάσουμε τη μισοφωνία.

Η μισοφωνία είναι μια ύπουλη διαταραχή, που απειλεί να καταστρέψει τις επιδόσεις μας σε ακαδημαϊκό, επαγγελματικό και διαπροσωπικό επίπεδο. Πώς; Κάνοντάς μας να κλειστούμε στον εαυτό μας. Θα το αφήσουμε έτσι;

Το πρώτο βήμα είναι να κατανοήσουμε ότι δεν είμαστε οι μόνοι και φυσικά, ότι δεν είμαστε «τρελοί». Πολλοί άνθρωποι βιώνουν ακόμα χειρότερες μορφές μισοφωνίας, επειδή είτε οι ίδιοι είτε ο περίγυρός τους πιστεύουν ότι «κάτι δεν πάει καλά με αυτούς».

Μετά την λύτρωση της παραδοχής και της συζήτησης με έναν ειδικό, ορισμένες τεχνικές που θα μας βοηθήσουν να δημιουργήσουμε νέους συσχετισμούς με τους ήχους που άλλοτε μας ενοχλούσαν θα συμβάλουν στη μείωση της έντασης των αντιδράσεών μας, συνιστούν οι ειδικοί.

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που έχει σημασία είναι να μην πέσουμε στην παγίδα της απομόνωσης. Θα πρέπει να συνεχίσουμε να κυκλοφορούμε κανονικά στον έξω κόσμο, όσο εχθρικά κι αν μας φαίνονται ορισμένα ηχητικά ερεθίσματα. Σίγουρα, τα ερεθίσματα αυτά δεν μπορούν να αλλάξουν. Όμως, αυτό που μπορεί να αλλάξει είναι η ανοχή και η στάση μας απέναντί τους.

(Mε πληροφορίες από usatoday).