Ο ιντερνετικός ραδιοσταθμός Movement Radio λειτούργησε για πρώτη φορά πειραματικά στις αρχές της περυσινής χρονιάς και στο πλαίσιο ενός street festival που διοργάνωσε η Στέγη Ωνάση.
Από το φθινόπωρο όμως – και πάντα με την υποστήριξη της Στέγης Ωνάση - έχει πλέον μια κανονική, καθημερινή και ολοένα πιο έντονη παρουσία όχι μόνο στην ραδιοφωνική αλλά και συνολικά στην πολιτιστική ζωή της Αθήνας.
Το δίδυμο Detach, δηλαδή ο Voltnoi (Γιώργος Κωνσταντινίδης) και ο Quetempo (Μάκης Κεντεμποζίδης) που είναι οι επιμελητές και συντονιστές του προγράμματος του, εξηγεί την φιλοσοφία πίσω από την δημιουργία του και το πως αυτή γίνεται πολυπολιτισμική ραδιοφωνική πράξη.
Οταν κάνατε πριν ένα περίπου χρόνο για πρώτη φορά, πειραματικά και προσωρινά, το Movement Radio πιστεύατε ότι μετά από κάποιο διάστημα θα λειτουργούσε κανονικά και σε καθημερινή βάση; Το αρχικό εκείνο concept διατηρήθηκε και στη συνέχεια ή όχι;
To Movement Radio ξεκίνησε σαν ένας pop up ραδιοφωνικός σταθμός που λειτούργησε τις ημέρες του φεστιβάλ «Movement 1920-2020: Πέρα και Ανάμεσα από Σύνορα» τον Φεβρουάριο του ’20.
Ηταν μια προέκταση των εκδηλώσεων του φεστιβάλ που ήταν αφιερωμένο στην ελεύθερη μετακίνηση των ανθρώπων και των ιδεών τους.
Αμέσως μετά το τέλος του φεστιβάλ ξεκίνησαν οι εργασίες για ένα μόνιμο ραδιοφωνικό σταθμό με κίνητρο κυρίως την ανταπόκριση μιας κοινότητας που δημιουργήθηκε γύρω από τον σταθμό τόσο σε διεθνές όσο και σε τοπικό επίπεδο.
Το concept του σταθμού είναι σε διαρκή εξέλιξη, δεν είναι κάτι στατικό, αλλά δυναμικό όπως και η κουλτούρα της περιοχής της Μεσογείου.
Θα λέγατε ότι κυρίως είναι ένας εναλλακτικός μουσικός/πολιτιστικός σταθμός ή ένας σταθμός που προσπαθεί να αποτυπώσει την σημερινή «εικόνα» μιας πόλης, της Αθήνας εν προκειμένω;
Μέσα στις επιδιώξεις του προγράμματος του Movement Radio είναι η ανάδειξη των σχέσεων των πολιτισμών της Μεσογείου ως ένα δυναμικού κομματιού της Ιστορίας της.
Οι νέες πολιτιστικές πρωτεύουσες που ακμάζουν βρίσκονται στη Μεσόγειο και η Αθήνα είναι ένας από τους κόμβους που μπορεί να συνδέσει την κρίσιμη πολιτιστική ανθρωπογεωγραφία της περιοχής.
Ο πολιτισμός δεν μπορεί να διαχωριστεί από την καθημερινή ζωή καθώς αποτυπώνει μία εικόνα που βρίσκεται σε διαρκή κίνηση.
Οπότε ναι, είμαστε μια εικόνα της Αθήνας του εικοστού πρώτου αιώνα που θέλει να φέρει στην επιφάνεια την «πολυρυθμία» της ζωής, τις συνδέσεις που δεν έχουν καταγραφεί από την επίσημη Ιστορία, τις εντάσεις, τους ήχους και την προφορικότητα.
Αυτή είναι κατά τη γνώμη μας μία μεγάλη εικόνα ενός «νέου» που συμβαίνει εδώ και πρέπει να ειπωθεί με τα δικά μας λόγια και ήδη συντελείται γύρω μας και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Οπως και αν έχει, όσον αφορά στο δεύτερο πρώτιστο μέλημα σας είναι να αναδείξετε την πολυπολιτισμική διάσταση της σύγχρονης Αθήνας, έτσι δεν είναι;
Ποτέ δεν ήταν κάτι διαφορετικό η Αθήνα και ποτέ κάτι διαφορετικό ολόκληρη η Ελλάδα.
Νομίζουμε ότι όλοι οι κάτοικοι αυτής της περιοχής του κόσμου γνωρίζουν τι είναι διασπορά και μετανάστευση.
Για να κατανοήσεις την αξία της πολυπολιτισμικότητας πρέπει να λειτουργήσεις αφαιρετικά στο σώμα του διεθνούς πολιτισμού.
Να αναρωτηθείς δηλαδή τι θα ήταν το ελληνικό λαϊκό τραγούδι ή η λογοτεχνία χωρίς τους Μικρασιάτες πρόσφυγες ή τι θα ήταν η σύγχρονη διεθνής ηλεκτρονική μουσική χωρίς την συμβολή της τζαμαϊκανικής reggae και του dub.
Η διαδρομή στην Ιστορία του διεθνούς πολιτισμού είναι ένα πυκνό πλέγμα, συχνά αδιαφανές, που κρατά κρυμμένες τις αφηγήσεις του μέσα σε ένα λαβύρινθο από διακλαδώσεις.
Αυτή η αδιαφάνεια δεν είναι ένα προβληματικό στοιχείο, αντίθετα είναι η αποτύπωση του πολιτιστικού πλούτου.
Το Movement Radio αναζητά τις σχέσεις των πολιτισμών και θέλει να τις φέρει στην καθημερινότητα των αφηγήσεων μας οι οποίες συνήθως παραμένουν διαχωρισμένες μέσα από «εθνοποιητικές» διαθέσεις και στερεοτυπικούς ή φολκλόρ μηχανισμούς.
Υπάρχον ανάλογοι σταθμοί άλλων χωρών που είχατε όχι σαν πρότυπα μεν αλλά ίσως σαν σημεία αναφοράς;
Είμαστε μέρος ενός συνόλου ραδιοφώνων που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή της Μεσογείου τα τελευταία χρόνια, ενδεικτικά αναφέρουμε το Μαάζεφ της Τύνιδας, το Roots της Κωνσταντινούπολης και το Radio Alhara της Παλαιστίνης. Ταυτόχρονα βέβαια είμαστε και μέρος του ρεύματος των ιντερνετικών ραδιοφώνων της Ελλάδας που είναι μεγάλο και ίσως έρχεται σαν συνέχεια της σκηνής των μουσικών fanzines από τη δεκαετία του ’80 μέχρι τις ημέρες μας.
Σχεδόν το σύνολο των παραγωγών μας συμπράττει και σε άλλα ιντερνετικά ραδιόφωνα και το γεγονός αυτό το θεωρούμε πάρα πολύ σημαντικό στο επίπεδο της φρεσκάδας των ιδεών που βρίσκονται σε κίνηση και διαρκή ανταλλαγή.
Οσον αφορά στο πολιτιστικό σκέλος, η μουσική παίζει τον πρώτο και κυρίαρχο ρόλο ή όχι απαραίτητα;
Μέσα από την μουσική μπορείς να κατανοήσεις τις συνδέσεις του κόσμου. Διαφεύγει του λόγου, της θεωρίας και των εύκολων αιτιάσεων.
Οπότε ναι, αν τα θέματα μας βρίσκονται στο πεδίο της έρευνας των σχέσεων των πολιτισμών τότε πρέπει να αφήσουμε την μουσική να «μιλήσει».
Το πρόγραμμα μας όμως έχει και εκπομπές λόγου όπως και συνεντεύξεις με δημιουργούς, συγγραφείς και διανοητές που, αν και ιδέες και οι απόψεις τους αφορούν στο σύνολο της ελληνικής και διεθνούς πραγματικότητας, δεν θα έβρισκαν ποτέ θέση στην mainstream μιντιακή έρημο της χώρας; μας.
Ιδιαίτερη θέση στο πρόγραμμα μας έχουν οι εκπομπές των μεταναστευτικών κοινοτήτων της Αθήνας, ένα σκέλος που αναπτύσσεται όλο και πιο δημιουργικά.
Δίνετε ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσίαση πρωτοποριακών ή έστω πειραματικών μουσικών τάσεων ή αυτό δεν είναι κανόνας και το αφήνετε να λειτουργεί αυθόρμητα και κατά περίπτωση;
Το Movement Radio είναι ένα ιντερνετικό ραδιόφωνο που σχετίζεται με την ποπ κουλτούρα και όχι με την μαζική.
Για την ποπ κουλτούρα του αιώνα μας δεν υπάρχουν πρωτοποριακές τάσεις.
Ακόμα και το πιο πειραματικό είδος μουσικής που παλαιότερα θα χρειαζόταν ένα ακαδημαϊκό κανάλι αξιολόγησης για να αναδειχθεί υπάρχει και ακούγεται μέσα στην παγκοσμιότητα του Internet και των εφαρμογών του όπως της ραδιοφωνικής.
Το πρόγραμμα μας έχει θεματικά mixtapes που εξερευνούν μία γεωγραφία, μια πόλη ή ένα μουσικό ιδίωμα ή ρεύμα.
Δίνουμε όμως μεγάλο βάρος στις νέες ιδέες για την μουσική παραγωγή.
Ετσι η ηλεκτρονική μουσική της λεκάνης της Μεσογείου με πρωτεύουσες όπως το Κάιρο, η Βηρυτός ή η Τύνιδα, καθώς και η δραστήρια και πολύ ανταγωνιστική DJ σκηνή της Αθήνας, είναι προτεραιότητες για εμάς.
Το γεγονός ότι το Movement Radio ξεκίνησε την χρονιά της πανδημίας και της καραντίνας έπαιξε ρόλο στην διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του; Για να το πούμε απλούστερα, αν δεν υπήρχε αυτή η συγκυρία θα ήταν διαφορετική η δομή ή έστω μέρος του περιεχομένου του;
Το σίγουρο είναι ότι οι ιδέες μας και η κοινότητα των παραγωγών και του ακροατηρίου μας δεν είναι εφήμερες.
Ούτε όμως η πανδημία είναι κάτι εφήμερο, οι πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της θα διαμορφώσουν τον κόσμο τα επόμενα χρόνια.
Ετσι είναι σίγουρο ότι θα εμπλακούμε σε αυτή την ανάλυση και τον διάλογο που αναπόφευκτα θα προκύψει.
Ενας τέτοιος σταθμός είναι αναπόφευκτα, εκ φύσεως ίσως, και πολιτικός; Αν ναι, πώς θα ορίζατε τα κύρια στοιχεία της πολιτικής ταυτότητας του;
Το Movement Radio στοχεύει στην μετατόπιση των πολιτιστικών κέντρων από την δυτική Ευρώπη στην Μεσόγειο, βάζει στο κέντρο την Αθήνα ως ένα σημείο ανταλλαγής ιδεών και όχι αφομοίωσης/ομογενοποίησης διαφορετικών προελεύσεων μουσικών στοιχείων.
Ψάχνει ανάλογα παραδείγματα σχέσεων των πολιτισμών πέραν από τα γεωγραφικά του σύνορα.
Το Movement Radio είναι η «κόλλα» μεταξύ ανθρώπων και κοινοτήτων, μία αποτύπωση του δημιουργικού παλμού και της αδιάκοπης μετακίνησης ιδεών και κουλτούρας και φέρνει στο προσκήνιο τον σημαντικό ρόλο της «περιφέρειας» στον διεθνή πολιτισμό.
Και για αυτό στον κόσμο του εικοστού πρώτου αιώνα που μετασχηματίζεται σε όλα τα επίπεδα με ταχύτατους ρυθμούς τους οποίους, όσο παράδοξο και αν φαίνεται αρχικά, η πανδημία επιτάχυνε ακόμα περισσότερο και μάλιστα σε μία χώρα όπως η Ελλάδα που, εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης της, ανέκαθεν ήταν σταυροδρόμι πολιτισμών η ύπαρξη του δεν είναι απλά χρήσιμη αλλά πλέον πιθανότατα και αναγκαία, θα προσέθετα εγώ.