Η «Γαλάζια Πατρίδα» δείχνει πως η Τουρκία «έχει γίνει ναυτική δύναμη» λέει, σε συνέντευξή του στη Hurriyet Daily News, ο Τούρκος ναύαρχος εν αποστρατεία Τζεμ Γκιουρντενίζ, «πατέρας» του ονόματος της άσκησης που έχει προκαλέσει προβληματισμό ως προς τις σκοπιμότητες της Άγκυρας σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο.
Ο Γκιουρντενίζ, ο οποίος είχε διατελέσει επικεφαλής Στρατηγικής και αργότερα επικεφαλής Σχεδιασμού στο τουρκικό Γενικό Επιτελείο Ναυτικού. Επίσης, έχει διατελέσει διοικητής της Δύναμης Αμφιβίων Σκαφών και του Στόλου Ναρκαλιευτικών. Αποστρατεύτηκε το 2012 και το 2015 ίδρυσε το Istanbul Koç University Maritime Forum. Ακόμη, αρθρογραφεί σε ημερήσια εφημερίδα για ναυτικά ζητήματα και έχει γράψει οκτώ βιβλία.
Όπως λέει ο Γκιουρντενίζ, η Τουρκία έχει πλέον τη δική της αμυντική βιομηχανία, που ικανοποιεί τις περισσότερες αμυντικές της ανάγκες. «Η δύναμη του ναυτικού δεν προέρχεται από τον αριθμό των σκαφών του μα από τη βιομηχανική υποστήριξη πίσω του» προσθέτει, σημειώνοντας ότι η άσκηση επικεντρώνεται στην ανατολική Μεσόγειο, καθώς εκεί βρίσκονται οι «μεγαλύτερες γεωπολιτικές ασκήσεις».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
-Κοιτάσματα στρατηγικής υπεραξίας: Πώς μπορεί να αξιοποιηθούν τα νέα δεδομένα για την επίλυση του Κυπριακού
Όπως αναφέρει σχετικά με το «Γαλάζια Πατρίδα», το 2006, όταν ήταν διευθυντής του τμήματος Σχεδιασμού του τουρκικού ΓΕΝ, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει αυτό τον όρο για να υποδείξει «τις περιοχές ναυτικής δικαιοδοσίας μας- ανακηρυχθείσες και μη. Όταν άρχισα να γράφω για την εφημερίδα Aydınlık το 2013, ο τίτλος της στήλης μου ήταν “Γαλάζια Πατρίδα”. Είχα γράψει τότε πως η Γαλάζια Πατρίδα θα είναι πολύ πιο σημαντική για την Τουρκία τον 21ο αιώνα, καθώς περιλαμβάνει όχι μόνο τις περιοχές στη Μαύρη Θάλασσα, όπου είχαμε προβεί σε οριοθετήσεις επί Σοβιετικής Ένωσης, αλλά και το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, όπου δεν το είχαμε κάνει, και παραμένουν διαφιλονικούμενα. Είχα προβλέψει πως η ανατολική Μεσόγειος θα αποτελούσε πεδίο μεγάλης αντιπαράθεσης μεταξύ της Τουρκίας και άλλων χωρών».
Όπως λέει ο Γκιουρντενίζ, οι τρεις μεγάλες γεωπολιτικές προκλήσεις ως προς το μέλλον της Τουρκίας στον 21ο αιώνα είναι «οι ενεργειακοί πόροι στον πυθμένα, το μέλλον του αποκαλούμενου Κουρδιστάν με ένα λιμάνι και το μέλλον της “Βόρειας Κύπρου” (Κατεχομένων)».
Ερωτηθείς αν η άσκηση αποτελεί και μήνυμα προς τη Ρωσία, απάντησε πως οι σχέσεις των δύο χωρών είναι στο καλύτερο σημείο τους τα τελευταία 100 χρόνια, τονίζοντας πως η Τουρκία ποτέ δεν πραγματοποίησε ΝΑΤΟϊκή άσκηση στη Μαύρη Θάλασσα κατά τον Ψυχρό Πόλεμο, για να μη διαταραχθεί η στρατηγική ισορροπία.
Όσον αφορά στο αν η Ελλάδα αποτελεί αποδέκτη μηνύματος, απαντά τα εξής:
«Εάν μια χώρα στοχεύει τα θαλάσσια συμφέροντά σου, αν στοχεύουν τα δικαιώματά σου στην υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ, και προσπαθούν να αποσπάσουν τμήμα των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας σου, φυσικά δεν μπορείς να στοχοποιήσεις ξεχωριστά αυτές τις χώρες, αλλά μπορείς να επιδείξεις τη στάση σου. Στα χρόνια που ακολούθησαν την απόπειρα πραξικοπήματος των γκιουλενιστών, η Τουρκία αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις από την Ελλάδα και την ελληνοκυπριακή κυβέρνηση, καθώς και από τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Έχουν δημιουργήσει σχεδόν ένα μπλοκ εναντίον της Τουρκίας. Αυτό το μπλοκ προσπαθεί να επιβάλει οριοθέτηση στην ανατολική Μεσόγειο, κάτι που αποσπά πάνω από 100.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα από την Τουρκία. Όταν κοιτάς τον χάρτη των θεσμών της ΕΕ, η οριοθέτηση δεν αντιστοιχεί σε αυτήν της Τουρκίας. Δυστυχώς, το τουρκικό ΥΠΕΞ δεν έχει ανακηρύξει ακόμα τα όρια της υφαλοκρηπίδας ή της ΑΟΖ μας στη Μεσόγειο. Έχουν μόνο ανακηρύξει το γεωγραφικό μήκος και πλάτος του ανατολικού συνόρου δυτικά της Κύπρου στα Ηνωμένα Έθνη μέσω δύο ψηφοφοριών το 2004 και το 2012. Η Ελλάδα, οι Ελληνοκύπριοι, η Αίγυπτος και το Ισραήλ δεν το αναγνωρίζουν αυτό. Μαζί με τις ΗΠΑ, αυτές οι δύο χώρες πραγματοποιούν σχεδόν κάθε μήνα στρατιωτικές ασκήσεις εναντίον της Τουρκίας. Αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας πραγματοποιούν έρευνες στις παράνομα ανακηρυχθείσες ελληνοκυπριακές ζώνες αδειοδότησης, που αλληλοεπικαλύπτονται με την τουρκική υφαλοκρηπίδα».
Συνεχίζοντας, ο Γκιουρντενίζ υποστηρίζει πως η Γαλάζια Πατρίδα έχει εξελιχθεί στο ναυτικό δόγμα της Τουρκίας, και δείχνει πως η Τουρκία έχει γίνει θαλάσσια δύναμη. «Κανονικά, οι Έλληνες πίστευαν πως οι Τούρκοι είναι λαός της ξηράς, και θεωρούσαν ότι η θάλασσα τους ανήκει. Για πρώτη φορά εδώ και αιώνες, οι Τούρκοι λένε “είμαστε τώρα στη θάλασσα και έχουμε ισχυρό ναυτικό”».
Ο Τούρκος ναύαρχος ε.α. συμπληρώνει πως η Τουρκία ήταν ήδη ναυτική δύναμη, μα τώρα φτιάχνει τα δικά της πολεμικά, ενώ απαντά καταφατικά σε ερώτημα εάν η άσκηση είναι «ειδικό μήνυμα» προς «δυνάμεις της Δύσης» που «δεν επιθυμούν πρόσβαση της Τουρκίας σε ενεργειακούς πόρους».
«Ναι, και επίσης δεν θέλουν η Τουρκία να μπει στο ναυτικό κλαμπ του ανεπτυγμένου κόσμου. Αν δείτε τους ναυτικούς πολιτισμούς, θα δείτε πως σχεδόν όλες οι ηγεμονίες ήταν ναυτικές δυνάμεις με αυτοκρατορική κληρονομιά. Πρόκειται για ένα πολύ αποκλειστικό κλαμπ: Αγγλία, Γαλλία, ΗΠΑ, Ιαπωνία κλπ Η Τουρκία προσπαθεί να γίνει ναυτικό κράτος. Το τουρκικό ναυτικό έχει φτάσει στο επίπεδο που μόνο τα ναυτικά κράτη μπορούν να έχουν, και αυτός είναι ο κύριος λόγος πίσω από τις ενέργειες της οργάνωσης Γκιουλέν κατά του ναυτικού στις υποθέσεις της Εργκένεκον και της “Βαριοπούλας”».
Ο Γκιουρντενίζ υποστηρίζει πάντως ότι η Τουρκία δεν θέλει να εξελιχθεί σε ηγεμονική δύναμη, μα να διασφαλίσει τα θαλάσσια γεωπολιτικά της δικαιώματα, όπως και τα τουρκικά συμφέροντα ανά τον κόσμο. «Αν είσαι η 17η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, αν έχεις επιχειρηματικά συμφέροντα σε όλο τον κόσμο, αν υπάρχουν Τούρκοι πολίτες διασκορπισμένοι σχεδόν σε κάθε γωνία του κόσμου...και αν εξαρτάσαι από τις θαλάσσιες μεταφορές για το 90% των εισαγωγών και των εξαγωγών σου, πρέπει να προστατεύεις αυτές τις θαλάσσιες γραμμές και τα συμφέροντά σου» λέει ο Τούρκος ναύαρχος ε.α., εκτιμώντας ότι στο μέλλον η Τουρκία θα χρειαστεί ακόμα περισσότερα σκάφη εξαιτίας των συμφερόντων της στην Αφρική, αλλά και των σχέσεών της με τις χώρες του Περσικού Κόλπου και ακόμα και την Κίνα, στο πλαίσιο της κινεζικής πρωτοβουλίας «One Belt, One Road».