Η πανδημία του COVID19 έχει μέχρι τώρα δημιουργήσει τις μεγαλύτερες ανατροπές που έχει ζήσει η ανθρωπότητα από το τέλος του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου και μετά, δοκιμάζοντας χώρες ακόμα και με πολύ ισχυρά συστήματα υγείας.
Το σύστημα υγείας στην Ελλάδα ανταποκρίθηκε επάξια στην τιτάνια πρόκληση του κορωνοϊού. Η ανταπόκριση και προσφορά του ιατρικού, νοσηλευτικού, παραϊατρικού και διοικητικού προσωπικού ήταν συγκινητική, αφού με αυταπάρνηση και αφοσίωση στο καθήκον, τέθηκαν στη πρώτη γραμμή της μάχης. .
Παράλληλα, όμως, υπήρξαν και άμεσα και τα αντανακλαστικά της κυβέρνησης, που εφάρμοσε καθολικό lockdown, με ταχύτητα που δεν έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα και γενικότερα στα μεσογειακά κράτη.
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε σε πρώτιστη προτεραιότητα, ως όφειλε, την προστασία στης ανθρώπινης υγείας και ζωής, στηρίζοντας δραστικά το βασικό πυλώνα του συστήματος υγείας, το ΕΣΥ με προσλήψεις προσωπικού αλλά και ενεργοποιώντας την ουσιαστική συμβολή των ιδιωτικών μονάδων υγείας. Επιπλέον, κινητοποίησε την ιδιωτική πρωτοβουλία, η οποία ανταποκρίθηκε άμεσα με πληθώρα δωρεών σε χρήματα και αναγκαίο εξοπλισμό, ενώ κση η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας πήρε ορθές αποφάσεις.
Πρώτον, υπήρξε υποχρεωτικός κεντρικός σχεδιασμός σε επίπεδο Υπουργείου Υγείας. Η συσταθείσα επιτροπή εμπειρογνομώνων μελέτησε και εκπόνησε άμεσα ένα σχέδιο λειτουργίας των ΤΕΠ, των Κλινικών και των ΜΕΘ. Όλα τα νοσοκομεία κλήθηκαν να εφαρμόσουν καθολικά τα υγειονομικά πρωτόκολλα . Δημιουργήθηκαν ειδικοί χώροι για τους ασθενείς με Covid-19, ενώ για πρώτη φορά, υπήρξε διαλειτουργικότητα μεταξύ όχι μόνο εσωτερικών τμημάτων αλλά και μεταξύ νοσοκομείων όμορων νομών.
Δεύτερον, το Υπουργείο ενεργοποίησε τη Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού, με τη δημιουργία ειδικών Κέντρων Υγείας για τον κορωνοϊό επί 24ωρου βάσεως και Κέντρων Υγείας για την εξυπηρέτηση ασθενών με χρόνια νοσήματα και για έκτακτα και επείγοντα περιστατικά. Αξιοποιήθηκε η τηλεϊατρική και η δυνατότητα τηλεσυμβουλευτικής ενώ στο σχεδιασμό συμπεριλήφθηκαν και οι ιδιώτες γιατροί. Σε αυτήν την προσπάθεια δεν περισσεύει κανείς.
Κομβικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό της ΠΦΥ και την εξυπηρέτηση των πολιτών διαδραμάτισε η ταχεία εφαρμογή της άυλης ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, μια καινοτομία για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους, που στήθηκε και λειτούργησε χρόνο ρεκόρ, υπερφαλαγγίζοντας γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και καθυστερήσεις ετών.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν και η προσπάθεια που έγινε για την αύξηση των ΜΕΘ, καθώς ο αριθμός τους σχεδόν διπλασιάστηκε μέσα στην κρίση της πανδημίας, ενώ φάνηκε ότι ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας υγείας μπορεί να λειτουργήσουν συμπληρωματικά αφού οι κλίνες των ΜΕΘ ουσιαστικά ενοποιήθηκαν προς όφελος των ασθενών. Από 565 κλίνες ΜΕΘ προ κρίσης, σήμερα έχουμε 1.017 κλίνες που αναλογούν σε 840 στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, 145 στις ιδιωτικές κλινικές και 32 στα στρατιωτικά νοσοκομεία.
Προκειμένου να συνεχιστεί η προσπάθεια για αύξηση των ΜΕΘ στις 1.200 κλίνες, στο μέσο όρο δηλαδή των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κυβέρνηση προχώρησε στη σύσταση ειδικής επιτροπής, με επικεφαλής την Καθηγήτρια Αναστασία Κοττανίδου, για τον σχεδιασμό της ένταξης νέων κλινών σε υπάρχουσες και νέες κτιριακές δομές των δημόσιων νοσοκομείων.
Όλα αυτά δείχνουν ότι οι κάθε είδους «ισοπεδωτικές λογικές» του παρελθόντος αλλά και οι εμμονικές ιδεοληψίες περί ιδιωτικού και δημοσίου, περί κρατισμού και ιδιωτικοποίησης, ανήκουν στο παρελθόν και αφορούν μόνο αναχρονιστικά κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ. Η σύνθεση και ο διάλογος είναι το μέλλον. Όχι ο διχασμός και η εμμονή στην μια αλήθεια.
Με όσα κατακτήσαμε μέσα από τη σκληρή εμπειρία της πανδημίας, η δέσμευση του πρωθυπουργού για αναβάθμιση και εξίσωση του ΕΣΥ στα ευρωπαϊκά πρότυπα είναι σήμερα πιο ρεαλιστική και εφικτή από ποτέ. Και καταργεί στην πράξη, την εικόνα που επί χρόνια είχε καλλιεργηθεί για το σύστημα υγείας προ της υγειονομικής κρίσης.
Όσον αφορά στα δημόσια νοσοκομεία κυριαρχούσε η εικόνα των ράντζων, των μεγάλων αναμονών στα ΤΕΠ και των μεγάλων λιστών αναμονής για χειρουργικές επεμβάσεις, ενώ, στον αντίποδα, τα ιδιωτικά νοσοκομεία θεωρούνταν συχνά ως ξενοδοχεία πολυτελείας με αποκλειστικό σκοπό την επίτευξη κέρδους.
Ωστόσο, η χώρας μας διαθέτει εξαιρετικό ιατρικό προσωπικό και το απέδειξε. Οι ελληνικές ιατρικές σχολές κάθε χρόνο βρίσκονται πολύ ψηλά στην αξιολόγηση διεθνών φορέων, ενώ ιατροί απόφοιτοι των ελληνικών πανεπιστημίων γίνονται δεκτοί πολύ εύκολα και διακρίνονται σε κορυφαία νοσοκομεία του εξωτερικού και οι πανεπιστημιακοί ιατροί συγκαταλέγονται με βάση την έρευνα και τις δημοσιεύσεις τους στους κορυφαίους παγκοσμίως.
Τώρα, λοιπόν, είναι πιο κατάλληλη στιγμή να προχωρήσουμε σε μία συνολική μεταρρύθμιση του συστήματος υγείας αφήνοντας πίσω στρεβλώσεις του παρελθόντος και ενισχύοντας τα νοσοκομεία όχι μόνο των μεγάλων αστικών κέντρων αλλά και της περιφέρειας. Με σχέδιο μακριά από μικροκομματικά και τοπικιστικά συμφέροντα, με γνώμονα την εξυπηρέτηση του πολίτη.
Ενδεικτικές προτάσεις σε αυτή τη κατεύθυνση είναι: η ανανέωση του ιατρικού προσωπικού, η προσπάθεια δηλαδή να φέρουμε πίσω στην πατρίδα μας τους δεκάδες χιλιάδες νέους ιατρούς που έφυγαν στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η δημιουργία ενός νέου συστήματος αμοιβών, αντάξιες και ανάλογες των υπηρεσιών που προσφέρουν οι γιατροί και οι νοσηλευτές μας. Η ψηφιοποίηση των ιατρικών φακέλων των ασθενών στα νοσοκομεία και ένα ενιαίο εθνικό ηλεκτρονικό αρχείο ασθενών.
Οφείλουμε ως πολίτες και πολιτικό σύστημα να ξαναδώσουμε τη σημασία που αξίζει στο σύστημα υγείας. Άλλωστε μας αφορά όλους γιατί οι ζωές μας εξαρτώνται από αυτό.
Η Κυβέρνηση, αποδεικνύει διαρκώς – ακόμα και μέσα στην υγειονομική κρίση – τη μεταρρυθμιστική «ορμή» της πολιτικής της, στην υγεία, αλλά και στο σύνολο των σχεδιασμών της.
Σπήλιος Λιβανός
Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος ΝΔ
Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας